Trung Quốc thí điểm bỏ thi vào THPT

Học sinh Trung Quốc chuẩn bị cho kỳ thi vào THPT.

Từ đầu tháng 10/2025 thành phố Thành Đô triển khai mô hình thí điểm miễn thi vào THPT tại 8 trường công lập và tư thục, bắt đầu từ năm học mùa Thu. Các trường tham gia sẽ đào tạo chương trình học 6 năm từ THCS đến THPT hoặc 12 năm từ tiểu học lên THPT.

Mỗi trường chọn 2 nhóm học sinh, tối đa 45 em mỗi nhóm, thông qua hình thức đăng ký tự nguyện và bốc thăm. Những lớp này được gọi là “lớp giáo dục tích hợp” với chương trình học liên thông giữa 2 bậc học, không bị chia cắt bởi kỳ thi trung học phổ thông (zhongkao).

Theo chính quyền địa phương, chương trình nhằm “thu hẹp khoảng cách giữa các giai đoạn học tập và giảm bớt áp lực thi cử”. Đây là vấn đề đã gây lo lắng cho hàng triệu gia đình Trung Quốc trong nhiều năm. Kỳ thi zhongkao được xem là cột mốc quan trọng, quyết định học sinh có đủ điều kiện vào THPT hay chuyển sang học nghề. Tỷ lệ trúng tuyển trung học phổ thông trên toàn quốc chỉ khoảng 60%, khiến áp lực thi cử trở nên gay gắt.

Đối với nhiều phụ huynh, chương trình mới là một tia hy vọng. Một phụ huynh ở Thành Đô chia sẻ: “Ưu điểm lớn nhất là con được học liên thông, không phải chịu gánh nặng thi cử và không lo bị phân luồng vào trường nghề. Tôi hi vọng mô hình này sẽ được nhân rộng”.

Thành Đô không phải là thành phố duy nhất của Trung Quốc thử nghiệm hướng đi mới này. Bắc Kinh từ năm 2022 đã bắt đầu tuyển sinh THPT theo nhiều hình thức, cho phép học sinh có điểm tích lũy từ mức “B” trở lên được nộp hồ sơ trực tiếp qua phỏng vấn. Một số trường khác áp dụng mô hình liên thông từ THCS lên THPT mà không cần thi, dù quy mô vẫn còn nhỏ và chủ yếu ở các trường ít cạnh tranh hơn.

Dù được hoan nghênh vì giúp giảm bớt áp lực học đường, mô hình “miễn thi” cũng khiến nhiều chuyên gia lo ngại về tính công bằng và chất lượng giáo dục. Ông Xiong Bingqi, Chủ tịch Viện Nghiên cứu Giáo dục Thế kỷ 21, cảnh báo không ít phụ huynh có thể xem đây là “đường tắt” để tránh phân luồng học tập.

“Họ có thể cho con tham gia chương trình liên thông, nhưng sau đó lại rút ra để thi zhongkao nếu kết quả học tập được cải thiện”, ông nhận định.

Theo chuyên gia Xiong, gốc rễ của vấn đề nằm ở sự phân tầng giữa các trường THPT. Những trường top đầu vẫn được xem là cánh cửa duy nhất dẫn tới đại học danh tiếng nên việc tranh đua vào các trường này sẽ khó tránh khỏi.

Theo Sixth Tone

Tú Anh