Trung Quốc và Nhật Bản tụt hậu châu Âu về kích thích 'phục hồi xanh'

Các nước châu Âu đang tăng tốc đầu tư vào năng lượng gió ngoài khơi trong thời kỳ đại dịch COVID. Ảnh: Reuters

Bài liên quan

Trung Quốc áp đặt lệnh trừng phạt các quan chức Mỹ

Trung Quốc tăng tốc số hóa Nhân dân tệ với tham vọng là 'người dẫn đầu'

Trung Quốc thắt chặt chính sách cho vay, hàng loạt doanh nghiệp nhà nước lo vỡ nợ

Trung Quốc, Nhật Bản phục hồi kinh tế nhanh hơn châu Âu...

Trong khi các biện pháp kích thích của Liên minh châu Âu sẽ ảnh hưởng tích cực đến quá trình khử carbon, thì chi tiêu ở các nước châu Á như Trung Quốc và Nhật Bản có thể mang lại tác động tiêu cực, một nghiên cứu cho biết.

Chi tiêu tài chính toàn cầu và hỗ trợ tài chính để đối phó với cuộc khủng hoảng sức khỏe cộng đồng COVID-19 là tổng cộng 13 nghìn tỷ đô la, theo Quỹ Tiền tệ Quốc tế. Trong khi số tiền đó chủ yếu được chi để bảo vệ việc làm và hỗ trợ các công ty đang gặp khó khăn về tiền mặt, sự khác biệt đã xuất hiện trong các kích thích 'phục hồi xanh' liên kết quá trình khử carbon với tăng trưởng.

Một báo cáo của Vivid Economics, một công ty tư vấn có trụ sở tại London cho biết trên cơ sở thực tế, xuất hiện những gánh nặng môi trường do các chính sách tài khóa gây ra để hỗ trợ nền kinh tế ở 8 quốc gia ở châu Á và châu Đại Dương.

Vivid đã tính toán Chỉ số kích thích xanh để đánh giá các chính sách của chính phủ và nó cho thấy điểm tiêu cực đối với Hoa Kỳ, Trung Quốc, Nhật Bản và Hàn Quốc cũng như tích cực đối với các nước còn lại bao gồm Anh, Pháp và Đức.

Nhật Bản nhận được điểm tiêu cực cho các yếu tố như giảm thuế đối với một số loại phương tiện. Trung Quốc cũng bị điểm kém vì nước này đã hợp lý hóa các giấy phép khai thác than, mặc dù Bắc Kinh đã thực hiện các biện pháp khuyến khích xe điện.

Mặt khác, lượng khí thải carbon đã giảm do đại dịch nhưng được dự đoán sẽ tăng trở lại nếu hoạt động kinh tế trở lại mức trước khi đại dịch COVID-19 ập đến.

Nhu cầu về nhiên liệu hóa thạch giảm vào năm 2020 do tình trạng ngừng hoạt động và tăng trưởng chậm lại trên khắp thế giới. Theo Global carbon Project (Dự án carbon toàn cầu), một nhóm nghiên cứu quốc tế thì lượng khí thải carbon do đốt nhiên liệu hóa thạch đã giảm 7% vào năm ngoái so với năm 2019. Mức giảm là lớn nhất từ trước đến nay trên cơ sở một năm.

Cải thiện ô nhiễm không khí là một sản phẩm của nền kinh tế đang chậm lại. Ví dụ, ở Ấn Độ, nhiều người đã có thể nhìn thấy dãy núi Himalaya, nơi mà họ không thể nhìn thấy trước đại dịch vì sương mù.

Nhưng lượng khí thải gây hiệu ứng nhà kính đang bắt đầu có dấu hiệu phục hồi. Chúng giảm mạnh ở Trung Quốc trong nửa đầu năm 2020 nhưng lại ghi nhận mức giảm ít ỏi 1,7% trong cả năm so với trước đó khi nền kinh tế phục hồi trở lại.

... nhưng 'phục hồi xanh' lại kém hơn châu Âu

Theo Viện Tài nguyên Thế giới, một tổ chức phi lợi nhuận có trụ sở tại Washington, các nước trên thế giới đã tăng chi tiêu tài chính trong cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu năm 2008 và 2009. Chi tiêu cho môi trường trong thời kỳ đó lên tới 520 tỷ USD.

Nhưng trong cuộc khủng hoảng hiện nay, một số quốc gia đang chi tiêu ít hơn. Khoản kích thích của Trung Quốc là 218 tỷ USD, gấp 8 lần so với chi tiêu chống COVID của nước này, trong khi của Mỹ là 118 tỷ USD, hay gấp hơn 4 lần so với kinh phí để chống lại virus Corona.

Trong cuộc khủng hoảng tài chính, các chính phủ khẳng định rằng bảo vệ môi trường sẽ là một yếu tố chi tiêu quan trọng, nhưng lượng khí thải carbon không ngừng tăng lên, cho thấy chỉ riêng quy mô đầu tư không thể thay đổi xu hướng gia tăng lượng khí thải carbon.

Ở châu Âu, quá trình khử carbon được tính đến trong việc hỗ trợ nền kinh tế và các ngành công nghiệp bị ảnh hưởng bởi đại dịch.

Anh đã đưa vào sử dụng hàng nghìn xe buýt không phát thải và tăng làn đường dành cho xe đạp trên các tuyến đường như một phần của kế hoạch Cách mạng Công nghiệp Xanh. Vương quốc này sẽ xem xét lại hệ thống giao thông để lượng khí thải carbon sẽ không tăng lên ngay cả khi nền kinh tế phục hồi.

Nước Anh cũng có kế hoạch đẩy mạnh sản xuất điện gió ngoài khơi lên mức có thể cung cấp điện cho tất cả các hộ gia đình vào năm 2030.

Tại Pháp, chính phủ quyết định hỗ trợ tài chính cho Air France-KLM với điều kiện hãng triển khai các loại máy bay thải ít khí nhà kính hơn. Quốc gia cũng yêu cầu hãng hàng không phải đóng các tuyến nội địa cạnh tranh với đường sắt.