Trường hợp nào đỗ xe trên vỉa hè không bị phạt?

Hỏi: Việc nhân viên cơ quan tôi để xe trên vỉa hè đã được chính quyền địa phương chấp thuận bằng văn bản nhưng lực lượng trông giữ xe ở lòng đường liên tục gây khó dễ. Nhiều ô tô khi đánh lên vỉa hè đỗ thì bị yêu cầu phải gửi dưới lòng đường (nơi cắm biển trông giữ phương tiện).

Những người này dọa, nếu cố tình để ô tô trên vỉa hè sẽ không chịu trách nhiệm khi xảy ra sự cố, thậm chí họ còn dọa gọi lực lượng chức năng đến cẩu xe. Xin luật sư cho biết việc đi xe hoặc đỗ xe trên vỉa hè có vi phạm hay không? Trong trường hợp nào đỗ xe trên vỉa hè không bị xử phạt?

Nhóm người trông giữ phương tiện dưới lòng đường đe dọa gọi cơ quan chức năng đến cẩu xe để trên vỉa hè có đúng chức năng, nhiệm vụ và hành vi này có vi phạm pháp luật không?

Nguyễn Anh Minh (Hai Bà Trưng, Hà Nội)

Ô tô đỗ trên vỉa hè. Ảnh: Đình Hiếu

Trả lời:

Luật sư Nguyễn Quốc Hưng, Đoàn Luật sư TP Hà Nội, cho biết: Điều 7, Nghị định 168/2024/NĐ-CP quy định về xử phạt, trừ điểm giấy phép lái xe của người điều khiển xe mô tô, xe gắn máy vi phạm quy tắc giao thông đường bộ, trong đó có hành vi điều khiển xe đi trên vỉa hè (trừ trường hợp đi qua vỉa hè để vào nhà, cơ quan). Cụ thể, tại điểm a, khoản 7 quy định mức phạt tiền từ 4-6 triệu đồng đối với hành vi này.

“Như vậy, nếu chỉ đi qua vỉa hè để vào nhà, cơ quan sẽ không bị phạt. Nhưng nếu đi xe dọc vỉa hè như một tuyến đường để tránh tắc đường hoặc để đi nhanh hơn sẽ bị phạt”, luật sư Nguyễn Quốc Hưng nói.

Đáng lưu ý, tại khoản 6, điều 18, Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ năm 2024 cũng quy định về người điều khiển phương tiện khi dừng, đỗ xe trên đường phố. Theo đó, những trường hợp đỗ xe hợp lệ trên vỉa hè gồm:

Đỗ sát lề đường hoặc vỉa hè phía bên phải hoặc theo chiều di chuyển; khoảng cách từ bánh xe gần nhất đến lề đường hoặc vỉa hè không quá 0,25m. Việc đỗ xe không gây cản trở, nguy hiểm cho người đi bộ hoặc phương tiện tham gia giao thông.

Những trường hợp bị xử phạt khi đỗ xe trên vỉa hè gồm:

Đỗ xe lấn chiếm toàn bộ vỉa hè, cản trở người đi bộ;

Đỗ xe không theo quy định, như đỗ xe trên vỉa hè nhưng không sát lề đường hoặc đỗ xe ngược chiều;

Gây cản trở hoặc nguy hiểm cho phương tiện, người đi bộ;

Khu vực có biển báo cấm dừng, đỗ xe nhưng vẫn cố tình vi phạm.

Đối với tình huống bạn Minh hỏi, điểm đỗ xe trên vỉa hè của cơ quan bạn đã được cấp có thẩm quyền chấp thuận bằng văn bản cho phép đỗ xe ở vỉa hè thì việc đỗ xe ở đó là hợp pháp.

“Hành vi đe dọa, cản trở không cho xe đỗ trên vỉa hè của nhóm lực lượng trông giữ xe ở dưới lòng đường như bạn phản ánh có thể vi phạm các quy định pháp luật.

Cụ thể: Cản trở hoạt động hợp pháp của tổ chức, cá nhân, cơ quan sẽ bị phạt từ 3-5 triệu đồng theo điểm d, khoản 4, điều 7, Nghị định 144/2021/NĐ-CP.

Đặc biệt, việc dọa gọi cơ quan chức năng đến cẩu xe, không chịu trách nhiệm nếu xảy ra sự cố nhằm ép buộc người khác gửi vào bãi trông giữ dưới lòng đường có thể coi là hành vi cưỡng ép giao dịch dân sự trái phép theo Bộ luật Dân sự 2015.

Nếu hành vi này mang tính chất đe dọa, uy hiếp, có tổ chức, có thể xem xét dưới góc độ cưỡng đoạt tài sản theo Điều 170, Bộ luật Hình sự 2015.

Thậm chí nếu nhóm người này có liên hệ với lực lượng chức năng gây áp lực, cẩu xe trái quy định thì có thể xem xét về hành vi lạm dụng chức vụ, quyền hạn để trục lợi theo (nếu có công chức liên quan)”, luật sư Nguyễn Quốc Hưng nhấn mạnh.

N. Huyền