Từ điển Oxford chọn 'vax' làm từ của năm 2021

Ngày 31/10, Từ điển Oxford quyết định chọn "vax", viết tắt của vaccine, làm từ của năm 2021, theo Guardian.

Những từ khóa khác liên quan tới tiêm chủng cũng được áp dụng vào đời sống với nhiều ngữ cảnh như "fully vaxxed" (tiêm chủng đầy đủ) và "vax cards" (chứng nhận đã tiêm vaccine).

Ngoài ra, Oxford Languages cũng theo dõi tần suất sử dụng từ vựng liên quan tới vaccine. Từ tháng 12/2020, cụm "vaccine distribution" (phân phối vaccine) phổ biến rộng, song đã thay đổi bằng "vaccine rollout" (triển khai vaccine) và "vaccine passport" (hộ chiếu vaccine) từ tháng 3 năm nay.

Ban biên tập cũng nhận định từ "jab" (mũi tiêm), vốn có nguồn gốc Anh - Mỹ, nay được nhiều người Anh sử dụng hơn.

Theo Guardian, từ "vax" có thể sử dụng trong nhiều ngữ cảnh khác nhau và gắn liền với đại dịch Covid-19. Ảnh: CNBC.

Bên cạnh đó, "vax" cũng được sử dụng trong các từ mô tả người bài vaccine như "anti-vax" hay "anti-vaxxer".

Từ điển Oxford cho biết xu hướng này cũng xuất hiện ở một vài ngôn ngữ khác. Trong tiếng Bồ Đào Nha, từ "vacina" được sử dụng nhiều hơn gấp 10 lần so với một thập kỷ trước. Còn từ "vaccin" trong tiếng Pháp gần như chỉ dùng để nói về việc tiêm chủng Covid-19.

"Khi nghiên cứu, từ 'vax' nổi bật hơn hẳn. Cách dùng từ này khiến chúng tôi chú ý và bắt đầu phân tích vì sao nó trở thành từ của năm", Casper Grathwohl, Chủ tịch tại Oxford Languages, nói.

Khái niệm "vaccine" được sử dụng trong tiếng Anh kể từ cuối những năm 1970, khi Edward Jenner phát hiện có thể dùng dịch chiết từ bệnh nhân nhiễm bệnh đậu mùa ở bò như cách thức chống lại virus đậu mùa.

Oxford Languages đánh giá tần suất sử dụng từ này bằng cách phân tích nội dung thời sự trên thế giới.

Tiến sĩ Mercedes Durham, chuyên gia Ngôn ngữ học và Xã hội học ở ĐH Cardiff, nói rằng từ "vax" được chọn vì có khả năng thích ứng cao.

"Tôi cho rằng bản thân từ này có hiệu ứng tương tự 'meme'. Với 'meme', bạn có thể chụp một tấm ảnh rồi thêm hình vẽ, từ ngữ lên để thể hiện thông điệp. Còn 'vax', bạn có thể gắn nó vào nhiều ngữ cảnh để tạo thành từ có nghĩa và liên hệ với đại dịch", tiến sĩ Durham giải thích.

Bà cũng nói thêm rằng nhờ sự phát triển của mạng xã hội, những từ ngữ do giới trẻ sáng tạo nên có ảnh hưởng rộng và khả năng tiếp cận nhanh chóng hơn.

"Thông thường, ta có thể chia sẻ một từ mới với gia đình, bạn bè mình và sử dụng chúng tại 'vòng kết nối' đó. Nhưng với mạng xã hội, từ ngữ mới này có thể lan tỏa rộng rãi hơn. Nếu ai đó đăng bài trên Twitter về việc tiêm chủng bằng cách viết 'double vaxxed', những người còn lại sẽ nhanh chóng học theo", bà nói.

Ngọc Linh