Tư duy toàn cầu, hành động địa phương

Họp báo bế mạc Hội nghị toàn cầu lần thứ 4 Hệ thống lương thực, thực phẩm bền vững – Mạng lưới một hành tinh. Ảnh: Bích Hồng/ BNEWS/TTXVN

Ngày 27/4, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã tổ chức Họp báo bế mạc Hội nghị toàn cầu lần thứ 4 Hệ thống lương thực, thực phẩm bền vững – Mạng lưới một hành tinh với chủ đề “Cùng nhau chuyển đổi hệ thống lương thực, thực phẩm lành mạnh, bền vững, thích ứng với biến đổi khí hậu trong bối cảnh khủng hoảng mới”

Ông Nguyễn Đỗ Anh Tuấn, Vụ trưởng Vụ Hợp tác quốc tế, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cho biết, hội nghị cấp Bộ trưởng này có sự tham dự của 337 đại biểu tham dự trực tiếp trong đó bao gồm gần 200 đại biểu quốc tế đến từ 60 quốc gia, các cơ quan của Liên hợp quốc, các tổ chức quốc tế, các cơ quan quản lý nhà nước và các cơ quan nghiên cứu, đào tạo. Về lãnh đạo cấp cao, Hội nghị có sự tham dự của Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Lưu Quang.

Ngoài 9 phiên họp chính thức, nhân dịp hội nghị này, có 11 phiên họp bên lề và 31 cuộc làm việc song phương giữa các bên và 5 chuyến đi thực địa.

Sau các phiên thảo luận hiệu quả, tích cực, hội nghị đã rút ra các kết luận. Đó là chuyển đổi hệ thống lương thực thực phẩm có vai trò quan trọng. Chuyển đổi hệ thống lương thực thực phẩm theo hướng bền vững và có khả năng chống chịu, phục hồi là điều kiện tiên quyết để giải quyết các cuộc khủng hoảng liên quan đến mất an ninh lương thực, suy dinh dưỡng, sức khỏe, biến đổi khí hậu, mất đa dạng sinh học, xung đột, cũng như giá tiêu dùng và năng lượng cao.

Tư duy toàn cầu, hành động địa phương, chuyển đổi hệ thống lương thực thực phẩm cần được tiếp cận từ toàn cầu. Tuy nhiên, việc lựa chọn con đường, cách thức chuyển đổi hệ thống lương thực thực phẩm cần tính đến bối cảnh cụ thể của từng quốc gia và địa phương trong quốc gia đó.

Chuyển đổi hệ thống lương thực thực phẩm cần sử dụng cách tiếp cận bao trùm, đa ngành, đa lĩnh vực và mang tính hệ thống. Việc chuyển đổi bền vững cần gắn với các yếu tố có liên quan bao gồm biến đổi khí hậu, đa dạng sinh học và thương mại…

Việc chuyển đổi hệ thống lương thực thực phẩm ở từng quốc gia đòi hỏi phải có đủ quyết tâm chính trị và sự tham gia, phối hợp của tất cả các ngành, lĩnh vực, các bên liên quan từ trung ương tới địa phương, sự phối hợp của các tổ chức quốc tế, khu vực nhà nước và tư nhân.

Đồng thời, việc chuyển đổi đòi hỏi phải có sự gắn kết, kết hợp giữa mục tiêu dài hạn và ngắn hạn, giữa chiến lược dài hạn và các kế hoạch ngắn hạn. Việc quản trị và điều phối các bên liên quan là quan trọng và cần thông qua một kế hoạch hành động.

Để chuyển đổi hệ thống lương thực thực phẩm thành công, đòi hỏi phải huy động các nguồn lực bao gồm khoa học công nghệ, tài chính, sự tham gia và đổi mới sáng tạo. Trong số đó, về nguồn lực tài chính: chính sách tài chính cho chuyển đổi cần nhất quán và toàn diện ở cấp toàn cầu, quốc gia và địa phương. Các chính sách tài chính cần tiếp cận trên ba khía cạnh: tạo động lực, thúc đẩy đổi mới và đầu tư.

Thông qua hội nghị, uy tín, vai trò và vị thế của Việt Nam với tư cách là “Nhà cung cấp lương thực thực phẩm minh bạch, trách nhiệm, bền vững”; là thành viên có trách nhiệm đối với các vấn đề toàn cầu bao gồm an ninh lương thực và năng lượng, biến đổi khí hậu, đại dịch mới nổi... được tăng cường.

Các nước và tổ chức quốc tế tham gia hội nghị ghi nhận Việt Nam là quốc gia tiên phong trong chuyển đổi hệ thống lương thực thực phẩm bền vững. Việt Nam khẳng định mục tiêu trở thành quốc gia sản xuất và cung cấp thực phẩm minh bạch - trách nhiệm - bền vững tại Hội nghị Thượng đỉnh của Liên Hợp quốc về Hệ thống lương thực thực phẩm năm 2021.

Ông Joao Campari, Lãnh đạo Chương trình thực phẩm toàn cầu Tổ chức Quốc tế về Bảo tồn Thiên nhiên (WWF), cho biết WWF sẽ luôn đồng hành, hỗ trợ Việt Nam hướng tới phát triển hệ thống lương thực thực phẩm bền vững.

Ông Joao Campari cho rằng, có hơn 10% hộ gia đình toàn cầu có thể bị nạn đói. Từ góc độ môi trường, hệ thống lương thực thực phẩm chịu trách nhiệm khoảng 70% cho tổn thất cho môi trường, đa dạng sinh học. Nhiều thập kỷ, thế kỷ qua, chúng ta đã khai thác hệ tự nhiên để có được lương thực thực phẩm. Nhưng vấn đề còn tồn tại là lãng phí, tổn thất về lương thực thực phẩm và cần được tháo gỡ.

Trước đề xuất của Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam tại buổi bế mạc là Việt Nam mong muốn phát triển một “Trung tâm đổi mới sáng tạo về hệ thống lương thực thực phẩm ở khu vực Đông Nam Á”, ông Joao Campari đánh giá cao sáng kiến này của Việt Nam.

“Đây sẽ là hệ thống tốt cho phép chúng ta đi nhanh và đi cùng nhau”, ông Joao Campari nói.

Ông Alwin Kopse, Trưởng phòng Quan hệ Quốc tế và Hệ thống Thực phẩm, Văn phòng Nông nghiệp Liên bang Thụy Sĩ đánh giá, Việt Nam đã thể hiện tốt vai trò dẫn dắt trong lĩnh vực này, làm sao hệ thống lương thực thực phẩm bền vững quốc gia và thế giới trong tương lai.

Trước thách thức về biến đổi khí hậu, giảm nghèo, mất đa dạng sinh học… hội nghị đã thể hiện rõ thông điệp các quốc gia cần thực hiện cùng nhau để xây dựng hệ thống lương thực thực phẩm bền vững thành hiện thực.

Về việc Chính phủ Việt Nam đã ban hành “Kế hoạch hành động quốc gia chuyển đổi Hệ thống lương thực thực phẩm minh bạch, trách nhiệm và bền vững ở Việt Nam đến năm 2030”, ông Alwin Kopse đánh giá, đây là công việc lớn. Việt Nam đã đưa ra các nhiệm vụ, giải pháp rất trọng tâm, trong điểm. Để thực hiện thành công cần có sự thống nhất giữa các chủ thể khác nhau./.

Bích Hồng/BNEWS/TTXVN