Tú Lý - quê hương cách mạng đang chuyển mình
Phát huy truyền thống vùng quê cách mạng, những năm qua, xã Tú Lý (Đà Bắc) đã đạt nhiều kết quả nổi bật trong phát triển KT-XH, xây dựng quê hương ngày càng ấm no, giàu đẹp hơn.
Trong thời kỳ tiền khởi nghĩa tháng 8/1945, khu căn cứ cách mạng Tu Lý - Hiền Lương (Đà Bắc) là 1 trong 4 khu căn cứ cách mạng của tỉnh nằm trong chiến khu Hòa - Ninh - Thanh. Theo sử sách ghi lại, ngày 10/2/ 1945, được đồng chí Đinh Công Hậu dẫn đường, đồng chí Vũ Thơ, Bí thư Ban Cán sự Đảng tỉnh đã đến gặp anh Đinh Công Sắc, con của tri châu Mai Đà có lòng ủng hộ Việt Minh ở xóm Tình Tràng, xã Tu Lý để bắt mối xây dựng cơ sở cách mạng. Từ đây, gia đình anh Sắc trở thành địa điểm liên lạc, hội họp, bàn kế hoạch xây dựng khu căn cứ cách mạng Tu Lý - Hiền Lương.
Tháng 2/1945, Ban Cán sự Đảng tỉnh quyết định mở lớp huấn luyện quân sự đầu tiên tại nhà ông Xa Văn Bình, bưa Đồng Miếng, xóm Giằng Sèo (nay thuộc xã Cao Sơn) do đồng chí Vũ Thơ trực tiếp giảng dạy. Ngày 13/8/1945, lệnh Tổng khởi nghĩa của T.Ư phát đi toàn quốc. Ngày 18/8/1945, Ủy ban Dân tộc giải phóng Hòa Bình phát lệnh khởi nghĩa toàn tỉnh. Sáng hôm sau, lệnh khởi nghĩa được truyền tới khu căn cứ Tu Lý - Hiền Lương và khắp các thôn, xóm trên địa bàn huyện Đà Bắc. Theo lệnh khởi nghĩa, tự vệ cứu quốc Tu Lý - Hiền Lương được chia thành 2 đội. Đội do đồng chí Bình Huấn chỉ huy với khoảng 20 tự vệ cứu quốc theo đường bản Phủ, suối Voi hợp với tự vệ Toàn Sơn tiến về Hòa Bình giành chính quyền ở tỉnh lỵ. Sau khi giành thắng lợi ở châu Kỳ Sơn và tỉnh lỵ Hòa Bình, lực lượng do đồng chí Bình Huấn chỉ huy nhanh chóng hành quân lên chợ Bờ, cùng lực lượng do đồng chí Hoàng Ba chỉ huy cướp chính quyền ở châu lỵ Mai Đà. Ngày 25/8, tri châu Đinh Công Quyền đầu hàng, chính quyền phong kiến bị tuyên bố xóa bỏ. Hai ngày sau, UBND lâm thời xã Tu Lý được thành lập, chính thức ra mắt Nhân dân.
Khu căn cứ cách mạng Tu Lý - Hiền Lương đã trở thành cái nôi nuôi dưỡng, phát triển phong trào cách mạng không chỉ trong huyện, trong tỉnh mà còn ảnh hưởng rộng khắp các vùng thượng lưu sông Đà. Ngày nay, xã Tu Lý cũ đã sáp nhập với xã Hào Lý thành xã Tú Lý theo Nghị quyết số 830/NQ-UBTVQH14 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội. Phát huy truyền thống quê hương cách mạng, những năm qua, cấp ủy, chính quyền và Nhân dân xã Tú Lý đã đoàn kết, chung tay xây dựng quê hương ngày càng no ấm hơn. Trong đó, nổi bật là xã đã được công nhận đạt chuẩn nông thôn mới (NTM), đang tiếp tục đẩy mạnh xây dựng NTM nâng cao.
Về Tú Lý có thể cảm nhận được sự chuyển mình của mảnh đất giàu truyền thống cách mạng này. Cơ sở hạ tầng thiết yếu ngày càng được đầu tư khang trang, những con đường được cứng hóa, tô điểm bằng những hàng cây, hàng hoa hai bên đường. Người dân tiếp tục năng động, chủ động trong chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi để nâng cao thu nhập. Đồng chí Đinh Thanh Xuân, Chủ tịch UBND xã Tú Lý cho biết: Để tiếp tục nâng cao thu nhập cho người dân cũng như duy trì, nâng cao chất lượng các tiêu chí về xây dựng NTM, thời gian qua, xã đã vận động nhân dân phát huy nội lực để tiếp tục đầu tư, hoàn thiện cơ sở hạ tầng. Đến nay, xã đạt 18/19 tiêu chí xây dựng NTM nâng cao. Trong năm nay, xã tập trung xây dựng khu dân cư kiểu mẫu xóm Mạ; xây dựng 3 vườn mẫu NTM.