Từ metro đến đường sông: Định hình tương lai giao thông TP.HCM

Ngày 11-9, Báo Người Lao Động tổ chức talkshow “Giao thông đột phá cho siêu đô thị”.

Hướng tới một “siêu đô thị” hiện đại, văn minh và bền vững

Tại chương trình, Phó Giám đốc Sở Xây dựng TP.HCM Bùi Hòa An cho biết sau ba tháng sáp nhập, bức tranh giao thông đô thị mở rộng vẫn tồn tại nhiều thách thức. Các điểm nóng ùn tắc mới đã xuất hiện, song điểm nghẽn lớn nhất cần tháo gỡ ngay chính là sự kết nối liên thông giữa ba quy hoạch vùng.

Ông Bùi Hòa An, Phó Giám đốc Sở Xây dựng TP.HCM. Ảnh: BTC

Ông An cho biết trước và sau sáp nhập, những nút thắt giao thông của TP.HCM hầu như không thay đổi. Vấn đề đặt ra là phải hài hòa ba quy hoạch, tạo ra dòng chảy giao thông thuận tiện, nhanh chóng hơn, phục vụ tốt hơn nhu cầu đi lại và sinh hoạt của người dân. Tuy nhiên, hệ thống hạ tầng hiện tại chưa đáp ứng được yêu cầu.

Ông An cho biết thời gian tới, TP.HCM định hướng phát triển các loại hình vận tải có sức chở lớn như metro, xe buýt. Đồng thời, ý thức tham gia giao thông của người dân cũng là yếu tố tiên quyết.

Cũng theo ông Bùi Hòa An, sau khi sáp nhập, TP.HCM có cơ hội lớn để đồng bộ hạ tầng giao thông và xây dựng, hướng tới một “siêu đô thị” hiện đại, văn minh và bền vững. Với lợi thế có đủ năm loại hình giao thông gồm đường bộ, đường sắt, hàng không, cảng biển và đường thủy, TP đang dần định hình vai trò kết nối liên vùng, cả nước và quốc tế.

Các tuyến vành đai được xem là động lực quan trọng. Vành đai 2 dự kiến sẽ thông suốt vào cuối năm nay, Vành đai 3 sẽ hoàn thành thông xe cùng thời điểm, Vành đai 4 sẽ được khởi công đầu tư trong năm tới. "Đây là những trục xương sống giúp tháo gỡ ách tắc, tạo ra dòng chảy thông suốt cho cả giao thông đô thị lẫn giao thương vùng" - ông An nói.

Về giao thông công cộng, TP.HCM hiện có 168 tuyến xe buýt, trong đó 108 tuyến được trợ giá. Sắp tới, TP sẽ mở rộng chính sách trợ giá để người dân tiếp cận thuận tiện hơn.

TP.HCM có lợi thế đủ 5 loại hình giao thông gồm đường bộ, đường sắt, hàng không, cảng biển và đường thủy. Ảnh: THUẬN VĂN

Với metro, TP đã quy hoạch 10 tuyến. Tuyến metro số 1 có công suất thiết kế 32.000 khách/ngày nhưng thực tế đã đạt 79.000 khách, thậm chí lễ Tết vượt 100.000 khách, cho thấy nhu cầu sử dụng rất lớn. Cuối năm nay, metro số 2 sẽ khởi công, hướng đến mục tiêu đến năm 2035, TP.HCM có 355 km metro theo quy hoạch.

Bên cạnh đường bộ và metro, TP còn có lợi thế phát triển giao thông thủy với 86 tuyến đường sông. Tuy nhiên, hệ thống hạ tầng bến bãi, điểm dừng đỗ và khung pháp lý hành lang bờ sông vẫn là điểm nghẽn.

Nếu được tháo gỡ, đường thủy sẽ trở thành lợi thế lớn vì nó vốn đã có sẵn, chi phí rẻ hơn so với đường bộ và mang lại nhiều tiện ích cho người dân

Phó Giám đốc Sở Xây dựng TP.HCM nhấn mạnh giao thông chính là mạch máu của nền kinh tế. Thách thức hiện nay là số lượng phương tiện cá nhân vượt 11 triệu chiếc trong khi diện tích mặt đường chưa tương xứng, cần ít nhất gấp đôi hiện trạng để cân bằng. Do đó, chìa khóa then chốt là phát triển giao thông công cộng, đồng thời hạn chế phương tiện cá nhân, thúc đẩy định hướng giao thông xanh.

Ông An cho biết từ cuối năm nay đến năm 2028, TP.HCM sẽ hình thành một trục đường bộ ổn định, giữ vai trò huyết mạch kết nối vùng. Về đường biển, hệ thống cảng Cái Mép – Thị Vải (Bà Rịa – Vũng Tàu cũ) sẽ được tích hợp với TP.HCM trong chuỗi logistics, giúp chia sẻ áp lực vận tải hàng hóa.

Trong lĩnh vực hàng không, sân bay Long Thành dự kiến khai thác từ tháng 12, cùng với việc hoàn thiện ga T3 Tân Sơn Nhất, hứa hẹn giảm tải tình trạng ùn tắc giao thông ra vào các cửa ngõ.

Ở cấp độ đô thị, TP.HCM sẽ tổ chức các tuyến buýt nhanh kết nối với Đồng Nai và các vùng lân cận; đồng thời quy hoạch hệ thống metro mở rộng ra ngoài ranh giới TP...

Lấy người dân làm trung tâm

Bà Võ Thị Trung Trinh, Giám đốc Trung tâm Chuyển đổi số TP.HCM. Ảnh: BTC

Còn bà Võ Thị Trung Trinh, Giám đốc Trung tâm Chuyển đổi số TP.HCM, cho biết có ba yếu tố then chốt để tạo “cú hích” chuyển đổi số trong giao thông TP.HCM. Trong đó, phải chuẩn hóa, liên thông, tích hợp và xây dựng khung pháp lý để khuyến khích chia sẻ dữ liệu, đồng thời bảo đảm quyền riêng tư của người dân. Đồng thời, ứng dụng AI, phân tích dự báo, mô phỏng, kết nối IoT để đưa ra kịch bản điều tiết và điều hành thông minh.

TP.HCM cũng cần lấy người dân làm trung tâm, phát triển các ứng dụng thân thiện, dễ dùng, tích hợp (một app duy nhất có thể xem thông tin cảnh báo giao thông, đặt vé điện tử cho metro, xe buýt và phương tiện công cộng khác).

“Khi người dân cùng tham gia chia sẻ dữ liệu và sử dụng dịch vụ, hệ sinh thái giao thông thông minh mới thực sự phát huy hiệu quả” – bà Trinh đánh giá.

Trao giải cuộc thi "Lắng nghe người dân hiến kế" lần 6

Cùng ngày, Báo Người Lao Động tổ chức lễ trao giải cuộc thi “Lắng nghe người dân hiến kế” lần 6.

Cuộc thi bắt đầu từ ngày 20-9-2024 đến hết ngày 28-8-2025, tập trung vào hai chủ đề chính: Đột phá phát triển giao thông xanh, môi trường xanh tại TP.HCM và Kinh tế số: Động lực cho sự phát triển bền vững của TP.HCM.

LÊ THOA