Tự san gạt đất có bị xử phạt vi phạm hành chính?

Gia đình ông Mạnh san gạt có chỗ làm thay đổi độ cao so với thửa đất liền kề từ 0,5 m đến 1 m, tuy nhiên không ảnh hưởng đến việc sử dụng đất của các hộ liền kề, các hộ liền kề cũng không có ý kiến gì.

Thửa đất hiện có mặt bằng ngang với mặt đường dân sinh, không còn chỗ cao chỗ thấp. Sau đó, UBND huyện ra quyết định xử phạt vi phạm hành chính với lý do gia đình ông Mạnh làm biến dạng địa hình (thay đổi độ dốc bề mặt đất).

Ông Mạnh hỏi, việc UBND huyện căn cứ vào lý do thay đổi độ dốc bề mặt đất để xử phạt gia đình ông là đúng hay sai? Việc gia đình ông san gạt tại chỗ, trong thửa đất, từ chỗ cao xuống chỗ thấp để trồng cây và làm nhà ở (không ảnh hưởng đến việc sử dụng đất của các hộ xung quanh, các hộ dân xung quanh không có ý kiến) thì có vi phạm pháp luật hay không?

Tổng cục Quản lý đất đai, Bộ Tài nguyên và Môi trường trả lời vấn đề này như sau:

Theo quy định tại Khoản 3, Điều 3 Nghị định số 91/2019/NĐ-CP ngày 19/11/2019 của Chính phủ về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai:

"3. Hủy hoại đất là hành vi làm biến dạng địa hình hoặc làm suy giảm chất lượng đất hoặc gây ô nhiễm đất mà làm mất hoặc giảm khả năng sử dụng đất theo mục đích đã được xác định, trong đó:

a) Làm biến dạng địa hình trong các trường hợp: Thay đổi độ dốc bề mặt đất; hạ thấp bề mặt đất do lấy đất mặt dùng vào việc khác hoặc làm cho bề mặt đất thấp hơn so với thửa đất liền kề; san lấp đất có mặt nước chuyên dùng, kênh, mương tưới, tiêu nước hoặc san lấp nâng cao bề mặt của đất sản xuất nông nghiệp so với các thửa đất liền kề; trừ trường hợp cải tạo đất nông nghiệp thành ruộng bậc thang và hình thức cải tạo đất khác phù hợp với mục đích sử dụng đất được giao, được thuê hoặc phù hợp với dự án đầu tư đã được UBND cấp có thẩm quyền giao đất, cho thuê đất phê duyệt hoặc chấp thuận;

… d) Làm mất khả năng sử dụng đất theo mục đích đã được xác định là trường hợp sau khi thực hiện một trong các hành vi tại các Điểm a, b và c Khoản này mà dẫn đến không sử dụng đất được theo mục đích đã được Nhà nước giao, cho thuê, cho phép chuyển mục đích, công nhận quyền sử dụng đất".

Như vậy, hành vi san gạt đất làm biến dạng địa hình (thay đổi độ dốc bề mặt hoặc làm cho bề mặt đất thấp hơn so với thửa đất liền kề) của gia đình ông mà không làm mất hoặc giảm khả năng sản xuất nông nghiệp theo mục đích ban đầu của thửa đất thì chưa cấu thành hành vi vi phạm theo quy định tại Nghị định số 91/2019/NĐ-CP.

TA