Từ thư Bác Hồ gửi giới công thương đến tinh thần tự chủ, đạo đức kinh doanh và lan tỏa giá trị không gian văn hóa Hồ Chí Minh
Từ bức thư của Bác Hồ gửi giới công thương năm 1945, các doanh nhân đã thấm nhuần sâu sắc lời kêu gọi và lời dạy của Bác về tinh thần: Tự chủ, gắn kết việc nước với việc nhà và giữ đạo đức trong kinh doanh.
Tinh thần đó đã được các diễn giả khách mời : PGS-TS Hà Minh Hồng - Phó Chủ tịch Hội Khoa học lịch sử TP.HCM, bà Lâm Thúy Ái - Chủ tịch Hội đồng thành viên Mebi Group, ông Lư Nguyễn Xuân Vũ - Chủ tịch Hội Doanh nhân Sài Gòn, ông Nguyễn Tuấn Quỳnh - Chủ tịch Saigon Books chia sẻ thảo luận tại tọa đàm “Chủ tịch Hồ Chí Minh với doanh nghiệp, doanh nhân - Từ ký ức đến khát vọng vươn mình kiến quốc” do Tạp chí Doanh Nhân Sài Gòn, Báo Nhân Dân và Trường Đại học Nguyễn Tất Thành tổ chức sáng 1/10 tại TP.HCM.

Tọa đàm “Chủ tịch Hồ Chí Minh với doanh nghiệp, doanh nhân - Từ ký ức đến khát vọng vươn mình kiến quốc”, với phần điều phối của Chủ tịch Saigon Books Nguyễn Tuấn Quỳnh. Ảnh: Quỳnh Lâm
Từ tư tưởng Hồ Chí Minh đến vai trò của doanh nhân trong sự nghiệp kiến quốc
PGS-TS Hà Minh Hồng - Phó Chủ tịch Hội Khoa học lịch sử TP.HCM mở đầu với góc nhìn lịch sử: Nước Việt Nam dân chủ cộng hòa thành lập được hơn một tháng thì bức thư của Bác Hồ gửi đến giới công thương với ba đoạn rất quan trọng. Đoạn đầu khẳng định sứ mệnh công thương phải tập hợp thành tổ chức, góp phần cho sự nghiệp dân tộc. Đoạn hai nêu rõ: Việc nước và việc nhà gắn liền, doanh nhân phải biết làm chủ, kinh doanh thế nào cho thịnh vượng nhưng vẫn đặt lợi ích dân tộc lên hàng đầu. Và đoạn cuối là lời căn dặn về sự tận tâm - “chính phủ, nhân dân và tôi tận tâm giúp đỡ đất nước, nhưng công thương cũng phải tận tâm để phục vụ”. Đây không chỉ là lời kêu gọi mà còn là sự định vị vai trò doanh nhân như những người đồng hành trong công cuộc xây dựng nền dân chủ cộng hòa.
PGS-TS Hồng nhấn mạnh, ba phần trong bức thư đó khởi lên hai thông điệp cốt lõi. Thứ nhất là tinh thần tự chủ - doanh nhân không chỉ vì lợi ích riêng mà phải biết gắn kết việc nước với việc nhà, coi sự thịnh vượng của quốc gia là nền tảng cho sự phát triển của doanh nghiệp. Thứ hai là sự tận tâm - một đức tính cần có trong kinh doanh, để doanh nhân vừa phụng sự đất nước vừa đem lại ích lợi cho cộng đồng. Đây là những giá trị không chỉ mang tính lịch sử mà còn soi sáng cho thế hệ doanh nhân hôm nay.

PGS-TS Hà Minh Hồng cho rằng Bức thư Bác Hồ gửi giới công thương không chỉ là lời kêu gọi mà còn là sự định vị vai trò doanh nhân như những người đồng hành trong công cuộc xây dựng nền dân chủ cộng hòa. Ảnh: NTTU
Trả lời câu hỏi của ông Nguyễn Tuấn Quỳnh - Chủ tịch Saigon Books về hành trình vừa giữ lợi nhuận vừa giữ đạo đức kinh doanh, bà Lâm Thúy Ái - Chủ tịch Hội đồng thành viên Mebi Group cho biết: “Hành trình khởi nghiệp chưa bao giờ là dễ nên trước khi chọn con đường kinh doanh, tôi đã có lý tưởng của mình”.
Bà kể, khi thành lập doanh nghiệp cuối năm 2003, thị trường gia cầm bùng nổ dịch cúm, cả ngành đứng trước khủng hoảng. Trong khi nhiều người chạy theo lợi nhuận bằng cách dùng chất cấm, doanh nghiệp của bà quyết định từ chối, giữ đúng định hướng dinh dưỡng sạch từ các chuyên gia. “Chúng tôi phải nói không, dù mất nhiều năm đầu chật vật. Nhưng đến năm 2006 mới vượt qua được, và sau này nhiều doanh nghiệp bị bêu tên vì dùng chất cấm, còn chúng tôi giữ được uy tín, giữ được đạo đức”, bà chia sẻ.
Thử thách còn đến vào năm 2015-2016 khi giá vitamin nhập khẩu tăng gấp 5-10 lần vì nhà máy ở Đức cháy. Doanh nghiệp đứng trước lựa chọn: hạ chất lượng hoặc chịu lỗ lớn. Lâm Thúy Ái kể: “Chúng tôi chấp nhận lỗ hơn 10 tỷ đồng trong 6 tháng để giữ chất lượng. Đó là sự kiên định với đạo đức nghề nghiệp và uy tín với khách hàng”.
Sau 22 năm, Mebi đã phát triển thành hệ sinh thái chăn nuôi công nghệ cao, trở thành minh chứng sống động cho lời dạy của Bác: Làm giàu phải gắn với phụng sự xã hội. “Tôi vẫn theo tư tưởng của Bác Hồ, theo cả tư tưởng của cụ Lương Văn Can: trung thực và chính trực trong kinh doanh”, bà khẳng định.

Bà Lâm Thúy Ái chia sẻ rằng hành trình khởi nghiệp chưa bao giờ là dễ dàng. Ảnh: NTTU
Chia sẻ quan điểm, ông Lư Nguyễn Xuân Vũ - Chủ tịch Hội Doanh nhân Sài Gòn cũng cho rằng, đạo đức và trách nhiệm xã hội không phải là khẩu hiệu mà là nền tảng để phát triển bền vững. Ông Vũ nhấn mạnh năm yếu tố gắn kết doanh nghiệp: tuân thủ pháp luật, đặt lợi ích khách hàng lên trên hết, tạo điều kiện cho người lao động phát triển, đảm bảo hài hòa lợi ích với nhà cung cấp, và thực hiện trách nhiệm xã hội - đặc biệt là bảo vệ môi trường.
"Chỉ khi hội đủ những yếu tố ấy, doanh nghiệp mới thật sự lớn mạnh và hội nhập thành công", ông Vũ nhấn mạnh.
Đưa không gian văn hóa Hồ Chí Minh vào doanh nghiệp
Một nội dung đáng chú ý tại tọa đàm là bàn về khái niệm “không gian văn hóa Hồ Chí Minh”. PGS-TS. Hà Minh Hồng cho rằng, đó không chỉ là một căn phòng trưng bày sách hay hình ảnh về Bác, mà là một không gian chứa đựng giá trị tinh thần, đạo đức và phong cách Hồ Chí Minh, lan tỏa vào đời sống hàng ngày. Đặc biệt tại TP.HCM - nơi Bác ra đi tìm đường cứu nước thì không gian này phải phản ánh bản sắc riêng: tinh thần khởi nghiệp, ý chí tự lực, sự nghĩa tình của con người Thành phố.
Bà Lâm Thúy Ái nhìn nhận không gian văn hóa Hồ Chí Minh trong doanh nghiệp không dừng lại ở vật chất. Theo bà, mỗi doanh nghiệp chính là một “trường học thu nhỏ” nơi nhân sự vừa học vừa hành, tiếp nối giá trị từ nhà trường ra đời sống. Với tinh thần ấy, thực tế tại doanh nghiệp bà đã xây dựng riêng một phòng không gian văn hóa Hồ Chí Minh trong khu chăn nuôi công nghệ cao, coi đó là cách “trả ơn cho những người đi trước” và lan tỏa tư tưởng của Bác trong văn hóa doanh nghiệp.

Ông Lư Nguyễn Xuân Vũ cho rằng khi triển khai không gian văn hóa Hồ Chí Minh tại doanh nghiệp, quan trọng hơn cả là phải làm sao để người lao động thực sự tiếp cận, học tập và vận dụng. Ảnh: NTTU
Ông Lư Nguyễn Xuân Vũ bổ sung rằng, nhiều doanh nghiệp tại TP.HCM đã triển khai không gian văn hóa Hồ Chí Minh, nhưng quan trọng hơn là phải làm sao để người lao động thực sự tiếp cận, học tập và vận dụng. "Nếu chỉ dừng lại ở hình thức - dựng một căn phòng nhưng nhân viên không gắn bó thì mới chỉ hoàn thành một phần rất nhỏ mục tiêu", ông Vũ nói.
PGS-TS. Hà Minh Hồng nhấn mạnh: Mỗi cá nhân chứ không chỉ doanh nghiệp đều có thể tạo không gian văn hóa của riêng mình bằng hành động cụ thể học và làm theo Bác. Như việc học ngoại ngữ của Bác rất kiên trì, từng ngày, từng chữ... trở thành bài học quý cho thế hệ doanh nhân trẻ hôm nay. Chính sự học hỏi ấy là bước khởi đầu của ý chí khởi nghiệp và cống hiến cho dân tộc.
Đồng quan điểm, ông Nguyễn Tuấn Quỳnh bổ sung rằng điều quan trọng khi triển khai không gian văn hóa Hồ Chí Minh tại doanh nghiệp chính là tinh thần, giá trị mà Bác Hồ kỳ vọng ở doanh nhân.
"Ngoài không gian vật chất có thể xây dựng theo quy mô lớn nhỏ khác nhau, mỗi doanh nghiệp đều có thể thực hiện ở hai “không gian” khác. Thứ nhất là trên không gian ảo của mình - website, nền tảng số... để lan tỏa tư tưởng, giá trị Hồ Chí Minh. Thứ hai, quan trọng hơn, là trong cách vận hành và kinh doanh: sự chính trực, trách nhiệm xã hội, đổi mới sáng tạo, đối xử tử tế với nhân viên, đối tác và cơ quan nhà nước, đồng thời góp phần nâng cao vị thế dân tộc. Đó chính là cách doanh nghiệp lan tỏa giá trị của không gian văn hóa Hồ Chí Minh một cách cụ thể và thực chất", ông Quỳnh đề xuất.
Hội thảo được tổ chức nhân dịp kỷ niệm 80 năm Ngày Chủ tịch Hồ Chí Minh gửi thư cho giới Công thương Việt Nam (13/10/1945 - 13/10/2025) và 21 năm Ngày Doanh nhân Việt Nam (13/10/2004 - 13/10/2025), với sự tham gia của hơn 150 đại biểu khách mời đại diện bộ, ban, ngành Trung ương và TP.HCM, chuyên gia, học giả, nhà khoa học; đại diện hiệp hội, hội, câu lạc bộ doanh nghiệp và doanh nhân...