Từ yên tĩnh và thanh bình, Ecuador giờ đầy rẫy sát thủ và cướp trên đường phố

Diaz đã trốn thoát an toàn, nhưng đã có một vụ nổ súng chết người vào ngày hôm sau, gần nơi cô sinh sống, tại thành phố cảng Guayaquil của Ecuador.

Các binh lính Ecuador tiến hành kiểm tra tại thành phố Guayaquil, Ecuador. Ảnh: AP

Ecuador từng là một trong những quốc gia yên bình nhất ở châu Mỹ Latinh cho đến khoảng 3 năm trước. Giờ đây, vô số tội phạm lảng vảng trong các khu dân cư giàu có, bao gồm các sát thủ chuyên nghiệp, những kẻ bắt cóc, tống tiền và hàng nghìn tên trộm cướp.

Các băng đảng Mexico và Colombia đã định cư tại các thành phố ven biển như Guayaquil. Chúng sử dụng thành phố này làm nơi trung chuyển để vận chuyển số lượng lớn cocain từ Colombia và Peru ra nước ngoài.

Một trong những ứng cử viên trong cuộc bầu cử Tổng thống năm nay, ông Fernando Villavicencio, đã bị bắn chết hôm thứ Tư mặc dù có cảnh sát và vệ sĩ đi cùng. “Không ai an toàn trước tình trạng mất an ninh trong nước", ông Anthony Garcia, một người dân Ecuador, cho biết sau vụ ám sát.

Cảnh sát Quốc gia đã thống kê được 3.568 cái chết do bạo lực trong 6 tháng đầu năm nay, tăng gần gấp đôi so với con số 2.042 được báo cáo trong cùng kỳ năm 2022. Dù có nhiều nguyên nhân, nhưng đa phần tình trạng bạo lực đều liên quan tới ma túy.

Các băng nhóm buôn ma túy đang chiến đấu để giành quyền kiểm soát đường phố, nhà tù và các tuyến đường vận chuyển ma túy đến Thái Bình Dương. Kho bạc nhà nước ngày càng cạn kiệt, bộ máy chính trị không đoàn kết, tham nhũng và nợ nần chồng chất là một trong những nguyên nhân chính khiến đất nước rơi vào khủng hoảng. Đại dịch COVID-19 đã biến trẻ em và những người thất nghiệp trở thành đối tượng dễ tuyển dụng của các nhóm tội phạm.

Hiện nay, các cửa hàng tiện lợi, cửa hàng phụ tùng ô tô và hiệu thuốc có các thanh kim loại cao từ trần đến sàn để ngăn khách hàng đi vào từ vỉa hè. Các trung tâm thương mại có máy dò kim loại ở lối vào. Các quán bar và nhà hàng sống sót sau đại dịch có ít bàn hơn và đóng cửa sớm.

Báo cáo về các vụ cướp đã tăng vọt. Dữ liệu từ Cảnh sát Quốc gia cho thấy 31.485 trường hợp cướp đã được báo cáo vào năm ngoái, tăng 50% so với năm 2020.

Ông Garcia đã bị cướp hai lần trong năm nay. Một lần ông bị cướp điện thoại khi đi làm vào buổi sáng. Một lần khác, ông bị cướp sau khi ra ngoài uống vài ly.

Chủ nhà hàng Carlos Barrezueta cho biết doanh số bán hàng giảm xuống chỉ còn 1/10 so với trước đây.

Chính quyền Ecuador cho rằng tình trạng bạo lực hiện nay là do khoảng trống quyền lực sau vụ sát hại Jorge Zambrano, thủ lĩnh của băng nhóm Los Choneros vào tháng 12/2020.

Được thành lập vào những năm 1990, nhóm này là băng đảng lớn nhất và đáng sợ nhất của đất nước. Các thành viên thực hiện các vụ giết người theo hợp đồng, điều hành các hoạt động tống tiền, buôn bán và vận chuyển ma túy, cũng như kiểm soát hết các nhà tù.

Los Choneros và các nhóm tương tự là Los Lobos và Los Tiguerones đã tranh giành lãnh thổ và quyền kiểm soát kể từ đó. Đã có ít nhất 400 tù nhân chết kể từ năm 2021. Các băng nhóm này có liên kết với các băng đảng từ Colombia và Mexico.

Các sĩ quan thực thi pháp luật không được trang bị vũ khí, không được huấn luyện kỹ càng và được trả lương thấp. Chính vì thế, họ không dám vào các khu vực có nhiều tội phạm, hay thậm chí là một số khu vực của nhà tù.

Guayaquil là tâm điểm của bạo lực. Khoảng một phần ba số ca tử vong do bạo lực trong năm nay diễn ra tại thành phố lớn thứ hai của Ecuador này, nơi có cảng thương mại chính của đất nước và một khu tổ hợp nhà tù lớn.

Quốc Thiên (theo AP)