Tuyển dụng công chức: Người có tài năng, kinh nghiệm không cần thi tuyển
Các phương thức tuyển dụng công chức sẽ linh hoạt hơn, ngoài thi tuyển, xét tuyển truyền thống còn bổ sung hình thức tiếp nhận đối với những người có tài năng, kinh nghiệm từ khu vực ngoài công lập, đơn vị sự nghiệp, doanh nghiệp Nhà nước…
Tuyển dụng linh hoạt, bỏ thi nâng ngạch
Sáng 7/5, tiếp tục chương trình kỳ họp, Quốc hội nghe tờ trình và báo cáo thẩm tra dự án Luật Cán bộ, công chức (sửa đổi).
Trình bày tờ trình, Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà cho biết, việc sửa đổi Luật Cán bộ, công chức hiện hành để thực hiện chủ trương về tổ chức mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, tinh giản biên chế, cơ cấu lại và nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức.
Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà trình bày tờ trình. Ảnh: Media Quốc hội.
Dự thảo Luật sửa đổi gồm 7 Chương, 52 Điều (giảm 35 Điều so với Luật hiện hành).
Đáng chú ý, dự thảo luật sửa đổi, bổ sung quy định về liên thông cán bộ, công chức cấp xã với cấp tỉnh, thống nhất một chế độ công vụ từ Trung ương đến cấp xã để xây dựng một nền công vụ thống nhất, liên thông, đồng bộ từ Trung ương đến cấp xã.
Dự thảo luật cũng sửa đổi, bổ sung các quy định về cơ chế quản lý và sử dụng cán bộ, công chức theo hướng minh bạch, hiệu quả. Theo đó, phương thức quản lý cán bộ, công chức sẽ được chuyển đổi theo vị trí việc làm.
"Việc đánh giá, bố trí, sử dụng cán bộ, công chức phải căn cứ vào yêu cầu của vị trí việc làm và năng lực, kết quả, hiệu quả thực thi nhiệm vụ của cán bộ, công chức", bà Trà nhấn mạnh.
Mặt khác, dự thảo luật bỏ quy định thi nâng ngạch và thay bằng cơ chế bố trí vào vị trí việc làm nào thì xếp vào ngạch công chức tương ứng, gắn với năng lực, kết quả thực thi nhiệm vụ, qua đó giảm thiểu thủ tục hành chính, tạo động lực phấn đấu thực chất cho cán bộ, công chức.
Quang cảnh phiên họp. Ảnh: Media Quốc hội.
Về công tác tuyển dụng công chức, dự thảo luật đổi mới theo hướng người được tuyển chọn phải đáp ứng ngay yêu cầu của vị trí việc làm, sau khi trúng tuyển được bổ nhiệm, xếp lương ở ngạch công chức tương ứng với vị trí việc làm trúng tuyển và không phải thực hiện chế độ tập sự.
Các phương thức tuyển dụng sẽ linh hoạt hơn, ngoài thi tuyển, xét tuyển truyền thống còn bổ sung hình thức tiếp nhận đối với những người có tài năng, kinh nghiệm từ khu vực ngoài công lập, đơn vị sự nghiệp, doanh nghiệp Nhà nước…
Bỏ quy định về kiểm định chất lượng đầu vào công chức thống nhất ở cấp quốc gia để thực hiện chủ trương đẩy mạnh phân cấp, phân quyền trong quản lý công chức. Đồng thời tăng cường cơ chế hậu kiểm, thanh tra, kiểm tra, đảm bảo phân quyền đi đôi với kiểm soát quyền lực hiệu quả.
Đặc biệt, dự thảo quy định việc đánh giá cán bộ, công chức phải căn cứ vào kết quả thực hiện nhiệm vụ, sản phẩm công việc cụ thể theo yêu cầu của vị trí việc làm đảm nhiệm, thay vì dựa trên các tiêu chí chung, hình thức hay cảm tính, bổ sung cơ chế để xóa bỏ tư duy "biên chế suốt đời" và nâng cao kỷ luật, kỷ cương hành chính.
Đồng thời, quy định rõ trách nhiệm của người đứng đầu trong việc quản lý, đánh giá và sử dụng công chức đúng năng lực, đúng vị trí việc làm. Yêu cầu tinh giản biên chế được cụ thể hóa theo hướng thực chất; quy định về sàng lọc, loại bỏ công chức không hoàn thành nhiệm vụ.
"Đây là bước thực hiện chủ trương nâng cao kỷ luật, kỷ cương trong bộ máy nhà nước, thúc đẩy đội ngũ công chức không ngừng rèn luyện, nâng cao năng lực và ý thức trách nhiệm", bà Trà cho hay.
Cần tiêu chí rõ ràng để sàng lọc, bố trí công chức
Ở góc độ thẩm tra, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp Hoàng Thanh Tùng cho biết, Ủy ban cơ bản tán thành hướng quy định về trình tự, thủ tục xây dựng và thẩm quyền phê duyệt vị trí việc làm như dự thảo luật để bảo đảm tính linh hoạt, đáp ứng yêu cầu quản lý Nhà nước trong từng thời kỳ.
Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp Hoàng Thanh Tùng trình bày báo cáo thẩm tra. Ảnh: Media Quốc hội.
Song, có ý kiến đề nghị bổ sung căn cứ xác định vị trí việc làm là "khối lượng công việc thực tế". Đánh giá kỹ tác động của việc bổ sung quy định về ký hợp đồng có thời hạn đối với chuyên gia, nhà khoa học, người đáp ứng các điều kiện chuyên môn, nghiệp vụ để thực hiện một số nhiệm vụ của vị trí việc làm công chức chuyên môn, nghiệp vụ như trong dự thảo luật.
Về quy định đánh giá công chức, cơ quan thẩm tra cơ bản tán thành nhưng đề nghị cơ quan soạn thảo nghiên cứu quy định để thể chế hóa nội dung "đưa việc kê khai, kiểm soát kê khai tài sản, thu nhập vào tiêu chí đánh giá cán bộ, đảng viên và mức độ hoàn thành nhiệm vụ của cơ quan, tổ chức, đơn vị và người đứng đầu" theo kết luận ngày 4/12/2024 của Bộ Chính trị.
Có ý kiến cho rằng mục đích đánh giá công chức "để sàng lọc, bố trí vào vị trí việc làm phù hợp, cho thôi việc đối với những công chức không đạt yêu cầu của vị trí việc làm đảm nhận" là nội dung mới.
Do đó, đề nghị Chính phủ trong quá trình tổ chức thực hiện cần xây dựng tiêu chí rõ ràng, minh bạch, định lượng được, bảo đảm việc gắn với kết quả thực hiện nhiệm vụ, đạo đức công vụ, tinh thần trách nhiệm, mức độ hài lòng của người dân, doanh nghiệp.
Bên cạnh đó, cần nghiên cứu đẩy mạnh ứng dụng công nghệ số, tiêu chí đánh giá tự động để theo dõi, lưu trữ, phân tích kết quả công tác của công chức một cách khách quan, hạn chế cảm tính, bảo đảm công bằng, minh bạch trong quá trình sàng lọc.
Ý kiến khác nhận thấy, nội dung đánh giá cán bộ, công chức không giữ chức vụ lãnh đạo, quản lý và công chức giữ chức vụ lãnh đạo quản lý là khác nhau. Do đó để bảo đảm công bằng, tránh áp dụng máy móc, đề nghị nghiên cứu xây dựng cơ chế xử lý phù hợp khi không hoàn thành nhiệm vụ đối với hai nhóm công chức nêu trên.
Về quy định chuyển tiếp, có ý kiến đề nghị chỉnh lý quy định chuyển tiếp theo hướng bảo lưu vị trí, chức danh và chế độ cho công chức cấp xã đương nhiệm không đủ tiêu chuẩn, điều kiện để được bố trí đảm nhiệm vị trí việc làm ở đơn vị hành chính cấp xã mới trong một thời gian nhất định.
"Sau thời gian này mà vẫn không đạt tiêu chuẩn, điều kiện thì điều chuyển công tác, sắp xếp bố trí vào vị trí phù hợp theo nhu cầu thực tế và điều kiện của địa phương", Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp nói.
Đồng thời, việc thống nhất tiêu chuẩn công chức từ Trung ương đến cấp xã cần được thực hiện theo lộ trình hợp lý, gắn với chính sách hỗ trợ cụ thể, bảo đảm ổn định tổ chức và quyền lợi của cán bộ, công chức cấp xã hiện hành, nhất là tại các vùng khó khăn và đối với cán bộ nữ.
