Tuyển sinh đại học năm 2022: Chấm dứt tình trạng một thí sinh đỗ nhiều trường
Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) vừa công bố dự thảo Quy chế tuyển sinh đại học năm 2022. Một thay đổi đáng chú ý trong tuyển sinh đại học năm nay là thí sinh sẽ đăng ký tất cả nguyện vọng theo mọi phương thức lên hệ thống chung của Bộ và chỉ trúng tuyển 1 nguyện vọng cao nhất. Điều này sẽ tránh tình trạng trúng tuyển ảo khi một thí sinh có thể đỗ cùng lúc nhiều trường.
Theo PGS.TS Nguyễn Thu Thủy-Vụ trưởng Vụ Giáo dục đại học (Bộ GD&ĐT), trong mùa tuyển sinh đại học năm 2021 đã tồn tại tình trạng thí sinh ảo, một em đỗ vào nhiều trường đại học khác nhau.Thực tế này làm ảnh hưởng tới cơ hội trúng tuyển của thí sinh khác và gây khó khăn cho công tác dự báo trong tuyển sinh của cơ sở đào tạo.
Nguyên nhân của tình trạng trên là do các trường sử dụng đồng thời nhiều phương thức, tổ hợp xét tuyển cho một ngành, nhưng phân bổ chỉ tiêu chưa hợp lý, hoặc tuyển sinh không đúng với số lượng đã công bố cho từng phương thức xét tuyển, dẫn đến thiếu công bằng đối với thí sinh và gây một số hệ quả không tốt trong dư luận xã hội.
Bên cạnh đó, các trường áp dụng nhiều phương thức tuyển sinh khác nhau, nhưng chưa có đủ biện pháp bảo đảm công bằng giữa các thí sinh. Có trường gọi thí sinh nhập học sớm mà không cập nhật dữ liệu lên hệ thống chung, dẫn tới số lượng thí sinh ảo gia tăng. Cũng có trường chưa thực sự tạo điều kiện cho thí sinh lựa chọn được ngành học theo đúng nguyện vọng ưu tiên và có năng lực nhất. Ngoài ra, một số cơ sở đào tạo khai báo chỉ tiêu tuyển sinh chưa thống nhất giữa các hệ thống, hoặc chưa thực hiện đúng kế hoạch, đủ hết quy trình đối với việc xác định chỉ tiêu. Cũng có trường chưa kiểm soát được điều kiện sơ tuyển. Do vậy thí sinh không đủ điều kiện vẫn trúng tuyển và phải xử lý các vấn đề nảy sinh sau khi thí sinh nhập học. Một số trường nhập thông tin về điểm sàn, các điều kiện sơ tuyển lên hệ thống không đúng với đề án tuyển sinh đã công bố.
“Để hạn chế tình trạng này, năm nay Bộ GD&ĐT dự kiến điều chỉnh một số nội dung trong công tác tuyển sinh đại học, cao đẳng. Trong đó dự kiến xây dựng phần mềm lọc ảo chung cho tất cả phương thức xét tuyển, bao gồm cả phương thức xét tuyển riêng của các trường đại học thay vì chỉ lọc ảo theo phương thức xét tuyển dựa trên điểm kỳ thi tốt nghiệp THPT như trước. Như vậy, mỗi thí sinh sẽ chỉ đỗ 1 nguyện vọng ở 1 phương thức, không còn tình trạng 1 thí sinh đỗ vào nhiều trường ở nhiều phương thức xét tuyển khác nhau như các năm trước” - PGS.TS Nguyễn Thu Thủy nhấn mạnh.
Nhiều trường đại học bày tỏ sự đồng thuận đối với chủ trương này của Bộ GD&ĐT. Theo các trường, việc tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin vào công tác tuyển sinh là xu hướng phù hợp. Điều này giúp các trường đỡ vất vả hơn việc nộp hồ sơ, xét tuyển và lọc ảo. Đặc biệt, chủ trương lọc chung với tất cả các nguyện vọng xét tuyển, bao gồm cả phương thức xét tuyển bằng điểm học bạ THPT sẽ khắc phục được một số hạn chế của tuyển sinh 2021.
PGS.TS Bùi Đức Triệu, Trưởng phòng Quản lý đào tạo Trường ĐH Kinh tế quốc dân cho rằng, việc đăng ký tất cả các nguyện vọng theo mọi phương thức lên cùng một hệ thống sẽ giúp hạn chế tình trạng một thí sinh trúng tuyển nhiều trường, nhiều ngành bằng các phương thức khác nhau. Điều này sẽ tạo ra sự công bằng hơn cho các trường và giúp các trường giảm bớt tỉ lệ thí sinh ảo. Tuy nhiên, sự thay đổi này cũng đồng nghĩa với việc người học sẽ không có cơ hội trúng tuyển theo nhiều phương thức khác nhau như trước đây. Điều này có thể sẽ ảnh hưởng đến quyền lựa chọn của thí sinh. Do vậy, với sự thay đổi này, thí sinh cần phải cân nhắc thật kỹ về ngành, trường mình yêu thích và cần lựa chọn phương thức nào có khả năng trúng tuyển cao nhất.
Còn theo PGS. TS Nguyễn Phong Điền, Phó Hiệu trưởng Trường ĐH Bách khoa Hà Nội, sự điều chỉnh của dự thảo quy chế mới này sẽ tạo ra sự công bằng hơn cho các trường. Trước đây, tỉ lệ thí sinh ảo tăng là do hệ thống lọc ảo chỉ thực hiện với các thí sinh xét tuyển bằng điểm thi tốt nghiệp THPT chứ chưa đưa vào những thí sinh xét tuyển theo phương thức riêng của các trường. Do đó, có một số trường đã lấy thí sinh trước. Sau khi nhập học, những thí sinh này sẽ không còn tham gia xét tuyển theo điểm thi tốt nghiệp THPT nữa. Các trường sẽ còn lại coi đây là thí sinh ảo. Do đó, sự điều chỉnh này sẽ tạo ra sự công bằng hơn cho các trường và các trường cũng có thể cạnh tranh lành mạnh với nhau ở mọi phương thức. Điều này cũng sẽ có lợi hơn cho thí sinh vì các em không phải xác nhận nhập học sớm, thay vào đó, các em có thêm nhiều thời gian hơn để suy nghĩ, cân nhắc trước khi đưa ra quyết định cuối cùng.
Mặc dù đánh giá cao những thay đổi trong dự thảo nhằm hướng tới tính thống nhất, có sự kiểm soát, giám sát của Bộ GD&ĐT; tăng tính minh bạch, công bằng giữa các thí sinh, giữa các phương thức xét tuyển song một số ý kiến cho rằng, điều này có thể gây khó khăn nhất định cho các trường top giữa và tốp cuối. Thực tế cho thấy, sự thay đổi trong việc không được xác nhận nhập học sớm có thể gây khó khăn cho các trường tốp giữa và tốp cuối trong việc tuyển sinh. Lý do là bởi mọi năm, khi thí sinh xác nhận nhập học sớm, các trường có thể nắm chắc số lượng thí sinh đã trúng tuyển. Nhưng năm nay, các trường sẽ khó khăn hơn trong việc xác định số lượng thí sinh trúng tuyển ở các phương thức xét tuyển sớm.