Tỷ giá chuyển hướng, từ nay đến Tết Nguyên đán sẽ ra sao?
Tỷ giá giữa VND và USD tại các ngân hàng thương mại cũng đồng loạt giảm ngay khi FED và một số ngân hàng trung ương lớn trên thế giới ngừng tăng lãi suất. Các chuyên gia dự báo 'đường đi' mới của tỷ giá từ nay đến Tết Nguyên đán.
Lần thứ 3 liên tiếp, Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED) quyết định duy trì mức lãi suất cơ bản 5,25% - 5,5%, cũng như phát đi các tín hiệu về hạ lãi suất từ năm tới. Sau động thái của FED, Ngân hàng Trung ương Anh và châu Âu cũng quyết định giữ nguyên lãi suất. Nhìn rộng ra, việc FED và các ngân hàng trung ương lớn kết thúc chu kỳ nâng lãi suất sẽ có tác động tích cực tới thị trường tài chính toàn cầu, trong đó có Việt Nam.
Nỗi lo tỷ giá đã hết?
Trước đây, khi FED chưa tỏ rõ dấu hiệu sẽ ngừng tăng lãi suất, áp lực tỷ giá hối đoái của Việt Nam vẫn khá lớn. Đà tăng của tỷ giá trong năm nay bắt đầu từ giữa tháng 8 và lên cao nhất vào nửa cuối tháng 10. Trên thị trường liên ngân hàng, đã có thời điểm tỷ giá lên mức 24.600 đồng/USD. Tuy nhiên, đến ngày 14/12, tỷ giá VND/USD chỉ được giao dịch ở mức 24.235 đồng/USD, giảm khoảng 1,48%. Và so với đầu năm, tỷ giá hiện chỉ tăng khoảng 2,7%, nằm trong biên độ mục tiêu biến động 3% đề ra từ đầu năm.
Với động thái FED ngừng tăng lãi suất và dự kiến ít nhất sẽ có 3 lần cắt giảm lãi suất vào năm 2024, đồng thời trong nước thặng dư thương mại cao, FDI và kiều hối tịch cực, sẽ là cơ sở để tỷ giá vào xu hướng ổn định.
Theo quan sát của VnBusiness, sau công bố của FED (14/12) đến nay, chỉ số USD trên thị trường quốc tế giảm mạnh về mức 102,55 điểm. Trong nước, diễn biến tỷ giá cũng có tác động tích cực. Tỷ giá VND/USD tại các ngân hàng thương mại cũng đồng loạt giảm từ 30 - 80 đồng/USD, phổ biến ở mức mua vào 24.060 đồng/USD, bán ra trong khoảng 24.350 - 24.390 đồng/USD.
Chuyên gia tài chính Nguyễn Trí Hiếu phân tích: "Trước đây, khi Mỹ áp dụng chính sách thắt chặt tiền tệ thông qua việc liên tục tăng lãi suất đã đẩy USD tăng cao. Vì vậy, thông điệp mạnh mẽ của FED sẽ giảm lãi suất trong năm tới khiến áp lực lên tỷ giá ngoại tệ tại Việt Nam không còn".
Tuy nhiên, ông Hiếu nhận định từ nay đến cuối năm 2023 và tháng 1/2024, nhu cầu về ngoại tệ để nhập khẩu hàng hóa, nguyên vật liệu cho mùa sản xuất, bán hàng cao điểm gần Tết Nguyên đán vẫn cao, nên có thể tỷ giá USD/VND sẽ nhích nhẹ. Dù vậy, ước tính tỷ giá USD/VND sẽ không tăng quá 3% trong năm nay và đây là biên độ bình thường.
Trong khi đó, nhóm phân tích của BIDV cho rằng tỷ giá USD/VND liên ngân hàng sẽ có xu hướng giảm nhẹ. Yếu tố hỗ trợ tỷ giá bao gồm môi trường quốc tế thuận lợi hơn khi chỉ số USD dự kiến duy trì ở mặt bằng thấp và cung cầu ngoại tệ dồi dào (ước thặng dư khoảng 0,5 - 1 tỷ USD trong tháng 12/2023 và khoảng 2 tỷ USD trong tháng 1/2024).
Mặc dù vậy, chênh lệch lãi suất tiếp tục duy trì âm sâu là yếu tố ngăn cản tỷ giá giảm không quá mạnh, dự kiến kỳ hạn 1 tuần vẫn duy trì quanh khoảng (-4,5%) đến (-4%)/năm.
Ông Huỳnh Duy Sang, Giám đốc Khối thị trường Tài chính - Ngân hàng TMCP Á Châu (ACB) cho biết: "Chúng tôi nhận thấy tâm lý thị trường rất tích cực. Về dài hạn khi lãi suất USD đạt đỉnh và theo xu hướng giảm dần thì những kỳ vọng về tỷ giá, lãi suất sẽ được điều chỉnh tương ứng, tạo ra lợi thế dài hạn đối với Việt Nam trong việc thúc đẩy tăng trưởng, làm giảm nhẹ đi áp lực kiềm chế tỷ giá của mình".
Thậm chí, có chuyên gia còn cho rằng nếu giai đoạn nửa sau của 2024, khi lãi suất đồng USD thực sự giảm, FED cắt lãi suất, một phần lượng tiền gửi đâu đó bên ngoài hệ thống sẽ quay trở lại và sẽ giúp VND thậm chí tăng giá trở lại.
Cơ hội thu hút vốn ngoại, dư địa giảm lãi suất
Phân tích về tác động của chính sách từ FED đối với kinh tế Việt Nam, bà Phạm Thị Hoàng Anh, Phó Giám đốc Học viện Ngân hàng cho rằng việc này tác động tích cực đến nhiều hoạt động, từ việc có cơ hội giảm thêm mặt bằng lãi suất trong nước, giảm bớt gánh nặng nợ đến kích thích tiêu dùng và tăng trưởng kinh tế trong năm 2024.
Mặc dù lãi suất giảm, nhưng các chuyên gia nhận định cung tiền sẽ cao hơn do thanh khoản được cải thiện nhờ nhà điều hành mua ròng USD trở lại. Bên cạnh đó, hoạt động thu hút vốn đầu tư nước ngoài và xuất khẩu cũng được hưởng lợi.
Cụ thể, FED giảm lãi suất đồng nghĩa chính sách tiền tệ nới lỏng hơn hiện tại, mặt bằng lãi suất có thể giảm thêm từ đó kích thích tiêu dùng gia tăng, các đơn đặt hàng từ nước ngoài sẽ hồi phục và hàng hóa của Việt Nam xuất sang thị trường Mỹ sẽ tăng trở lại. Tăng trưởng kinh tế, tiêu dùng sẽ không chỉ dừng lại trong phạm vi nước Mỹ mà sẽ lan tỏa ra nhiều thị trường khác như châu Âu, châu Mỹ… Đây là những thị trường tiêu thụ hàng hóa hàng đầu của Việt Nam, nên kim ngạch xuất khẩu sang năm có thể tăng trưởng nhanh hơn dự báo trước đây.
Trong nước, xem xét bối cảnh hiện nay cùng với động thái của FED cho thấy Ngân hàng Nhà nước có thêm dư địa để giảm lãi suất điều hành. Ngân hàng Nhà nước có thể điều chỉnh giảm lãi suất ở mức 0,25-0,5 điểm phần trăm lãi suất điều hành trong quý I/2024, sẽ tạo cơ sở để thị trường giảm lãi suất cho vay để hỗ trợ doanh nghiệp phục hồi, kích thích tăng trưởng kinh tế.
Khi kinh tế tăng trường, cùng với chính sách đầu tư tốt, Việt Nam có cơ hội đón các dòng vốn đầu tư mới từ các nước trên thế giới như Mỹ, Anh, Pháp…
PGS-TS Đinh Trọng Thịnh, chuyên gia tài chính, cho rằng USD giảm so với các đồng tiền khác, nhiều tập đoàn, nhà đầu tư ở Mỹ sẽ có xu hướng dịch chuyển dòng vốn sang đầu tư ở các nước khác. Trong đó, Việt Nam được xem là thị trường mới nổi, cơ hội thu hút vốn FDI sẽ gia tăng.
Trong thu hút vốn ngoại, tỷ giá hối đoái ở Việt Nam rất quan trọng. Những năm qua, khi tiền đồng có mức giảm giá thấp hơn nhiều so với đồng tiền của nhiều nước thì dòng vốn FDI vào Việt Nam vẫn duy trì ở mức cao, thậm chí vẫn tăng, trong khi dòng vốn rút ra ở nhiều nước khá mạnh.
Các chuyên gia cho rằng đối với nhiều tập đoàn nước ngoài, tính ổn định của tỷ giá là quan trọng nhất. Bởi điều đó giúp họ đưa vào được kế hoạch, lập chiến lược kinh doanh mang tính dài hạn mà không phải quá lo lắng về giá trị đồng tiền của nước sở tại. Việc giữ ổn định tỷ giá hối đoái cũng sẽ giúp hoạt động xuất nhập khẩu của Việt Nam phát triển, do cả xuất khẩu hay nhập khẩu hầu hết đều sử dụng USD.