Tỷ phú sầu riêng ở vùng sâu

Anh Nguyễn Đức Hà

• XEN CANH CHO TIỀN TỶ

Anh Nguyễn Đức Hà, nông dân Thôn 4, xã Rô Men, huyện Đam Rông đang trong mùa chuẩn bị thu hoạch sầu riêng. Đồng thời, anh cũng không quên chăm sóc cẩn thận cho hàng ngàn gốc cà phê đang vụ kết trái. Với 8 ha đất canh tác trên đồi dốc, anh Nguyễn Đức Hà chuyên trồng cây cà phê. Từ 5 năm nay, anh đã xen canh thêm 400 cây sầu riêng giống thái Mon Thont. Đây là năm thứ 2 sầu riêng cho thu hoạch.

Anh Nguyễn Đức Hà chia sẻ: “Trồng sầu riêng trên đất dốc có nhiều lợi ích như đất thoáng, khô, đảm bảo bộ rễ khỏe, ít bệnh. Bù lại, người nông dân phải có kĩ thuật trồng và chăm sóc cẩn thận hơn, nước cũng như phân bón phải tuân theo chế độ chăm sóc tốt để cây không thiếu nước cũng như dinh dưỡng”. Năm 2024, anh Hà thu được 30 tấn sầu riêng trái. Vụ sầu riêng năm 2025, anh Hà cũng dự tính để 30 tấn. Theo anh, khi sầu riêng còn ở độ tuổi non, không nên khai thác quá nhiều, để cây dưỡng sức, bộ rễ và lá mạnh, sẵn sàng cho những vụ sau.

Anh Hà cũng là người chọn phương pháp canh tác gần với tự nhiên, để sầu riêng thụ phấn theo đúng chu kỳ sinh trưởng cũng như thời tiết địa phương. Theo anh, để sầu riêng thụ phấn tự nhiên, không ra hoa kết quả theo kế hoạch, mùa vụ sẽ kéo dài hơn. Nhưng với đặc thù của vùng đất Rô Men, sầu riêng tự nhiên sẽ ra hoa trễ, dẫn đến thu hoạch trễ, không trùng vào chính vụ, giá cho người nông dân ổn định hơn. Đồng thời, để tự nhiên sẽ không tốn chi phí xử lý ra hoa đồng loạt, giảm áp lực đầu tư cho nhà vườn. Đây cũng là lý do để anh có thể canh tác với chi phí không cao trên một diện tích lớn. Vụ sầu riêng năm 2025, nhà anh Hà để hoa ra rất trễ. Khi nhà vườn khác đã có trái non thì cuối tháng 4.2025, sầu riêng của anh còn chưa xổ nhụy.

• NÔNG DÂN KHÔNG NÊN CHẠY THEO THỊ TRƯỜNG

Một kinh nghiệm được anh Nguyễn Đức Hà rất tâm đắc và sẵn sàng chia sẻ cho cộng đồng, đó là người nông dân nên tính toán kỹ cây trồng của mình và không nên chạy theo thị trường. “Trước đây, mảnh vườn này, tôi trồng thuần cà phê, khi thấy giá sầu riêng lên cao, nhiều nông hộ đã chuyển hết sang trồng sầu riêng nhưng tôi chọn trồng xen với lượng vừa phải, vẫn giữ chủ yếu diện tích cà phê. Theo tôi, người nông dân nên tỉnh táo, đừng theo thị trường mà chặt hay trồng loại cây giống mọi người. Hãy cố gắng chăm sóc cây trồng hiện có để đạt năng suất và chất lượng cao chứ không nên chặt rồi trồng lại”, anh Nguyễn Đức Hà chia sẻ.

Cũng vì chung thủy với cây cà phê, anh đã thu được những vụ quả ngọt. Mỗi năm, diện tích cà phê cho gia đình 20 tấn nhân xanh. Anh cho biết, do vườn cà phê đã lâu năm, anh chọn ghép cải tạo sang giống xanh lùn, nhân to, năng suất cao. “Dù trồng cà phê hay sầu riêng, tôi đều định hướng theo mô hình gần với môi trường sống tự nhiên của cây trồng. Như sầu riêng, tôi chọn để cây ra hoa tự nhiên, thụ phấn cũng như ra trái không sử dụng thuốc hỗ trợ. Còn với cà phê, tôi chọn phong cách trồng thả đọt, rất giảm công lao động nhưng phải tăng lượng phân bón để cây đủ sức nuôi chồi và nuôi trái. Trồng cây theo chu kỳ sinh trưởng tự nhiên, ưu điểm là cây khỏe, ít bệnh, ít công chăm sóc. Tuy nhiên, đòi hỏi người nông dân phải đầu tư mạnh về phân bón, đặc biệt là phân hữu cơ để cây trồng đủ dinh dưỡng”, người nông dân giỏi Nguyễn Đức Hà chia sẻ kinh nghiệm.

“Anh Nguyễn Đức Hà là nông dân sản xuất giỏi của khu vực chúng tôi, đồng thời, anh cũng là thành viên nhiệt tình trong phong trào nông dân, sẵn sàng hỗ trợ bà con xung quanh về kĩ thuật”, ông Păng Tin Y Krang - Chủ tịch Hội Nông dân xã Rô Men đánh giá. Vườn của anh Hà cũng là điểm để các nông dân trong vùng có thể đến học hỏi kĩ thuật canh tác sầu riêng, cà phê trên đất dốc, các kĩ thuật đào hố trên đỉnh, lắp hệ thống tưới tự động để xả nước xuống gốc cây, giảm chi phí tưới cho nông hộ. Được biết, mỗi năm anh Nguyễn Đức Hà thu nhập 3 - 4 tỷ đồng, là gương nông dân điển hình đất vùng sâu Rô Men. Kinh nghiệm sản xuất của anh Nguyễn Đức Hà cũng cho những nông dân khác một cách nhìn mới về đầu tư sản xuất, giảm chi phí cũng như không chạy theo thị trường.

DIỆP QUỲNH