UBND tỉnh được tự quyết đầu tư sân bay, cảng biển, nhà ở
Thay vì Thủ tướng quyết như trước, Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đầu tư có quy định UBND các tỉnh được quyền chấp thuận chủ trương đầu tư dự án sân bay, cảng, nhà ở...

Các tỉnh được phân quyền triệt để, tự quyết đầu tư sân bay, cảng biển và dự án nhà ở. Ảnh: Quỳnh Danh.
Ngày 25/6, với 90,38% tổng số đại biểu Quốc hội biểu quyết tán thành, Quốc hội đã thông qua Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của 8 Luật liên quan ngành tài chính trong đó có Luật Đầu tư. Luật này có hiệu lực thi hành từ ngày 1/7.
Đáng chú ý, Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đầu tư có điểm mới tại lần sửa này là việc phân quyền chấp thuận chủ trương đầu tư của Thủ tướng cho các địa phương, áp dụng tại 7 nhóm dự án.
Cụ thể, UBND tỉnh được quyết chủ trương đầu tư dự án xây mới cảng hàng không, sân bay, đường cất hạ cánh sân bay, nhà ga hành khách và hàng hóa của sân bay công suất 1 triệu tấn một năm trở lên.
Tỉnh cũng được chấp thuận chủ trương dự án đầu tư kinh doanh vận chuyển hành khách bằng đường hàng không; bến cảng, khu cảng biển thuộc cảng đặc biệt hoặc quy mô 2.300 tỷ đồng trở lên; dự án đầu tư chế biến dầu khí.
Ngoài ra, các dự án xây nhà ở (thuê, thuê mua, bán), khu đô thị quy mô 50 ha trở lên, hoặc dưới 50 ha nhưng dân số 15.000 người trở lên; dự án sử dụng đất từ 100 ha trở lên hoặc quy mô dưới 100 ha nhưng dân số từ 10.000 người trở lên... cũng thuộc quyền chấp thuận chủ trương của địa phương.
Báo cáo giải trình trước khi Quốc hội bấm nút thông qua Luật, Bộ trưởng Tài chính Nguyễn Văn Thắng cho biết Luật sửa đổi lần này đã phân cấp mạnh mẽ thẩm quyền chấp thuận chủ trương đầu tư của Thủ tướng cho UBND cấp tỉnh.
Tới đây, Chính phủ sẽ ban hành nghị định hướng dẫn, theo hướng đơn giản tối đa thủ tục hành chính chấp thuận chủ trương đầu tư và cấp Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư.
Cũng tại Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công tư (Luật PPP), Luật cũng quy định về cơ chế xử lý rủi ro giảm doanh thu với các dự án BOT có hợp đồng được ký kết trước thời điểm Luật PPP có hiệu lực (ngày 1/1/2021).
Giải trình trước Quốc hội, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng nhấn mạnh việc bổ sung cơ chế xử lý rủi ro giảm doanh thu với các dự án BOT gặp khó khăn trước năm 2021 là cần thiết, nhằm xử lý triệt để vướng mắc.
Theo thống kê của Chính phủ, hiện nay có 11 dự án BOT giao thông bị sụt giảm doanh thu. Các dự án này đều kém hiệu quả, Nhà nước phải có trách nhiệm xử lý bởi hầu hết vướng mắc do các nguyên nhân khách quan hoặc do lỗi của cơ quan Nhà nước mà không phải do lỗi của nhà đầu tư.
Liên quan tới vấn đề này, Luật cũng bổ sung quy định Nhà nước chia sẻ phần giảm doanh thu với nhà đầu tư, doanh nghiệp dự án PPP theo tỷ lệ phần chênh lệch giữa doanh thu trong phương án tài chính và doanh thu thực tế nhằm xử lý các vướng mắc phát sinh trong thực tiễn.
Thời gian tới, Chính phủ sẽ ban hành nghị định quy định chi tiết về tỷ lệ mà Nhà nước chia sẻ với nhà đầu tư, doanh nghiệp dự án PPP về phần chênh lệch giữa doanh thu trong phương án tài chính và doanh thu thực tế; đồng thời quy định cụ thể trách nhiệm chia sẻ của nhà đầu tư, doanh nghiệp dự án và bên cho vay nhằm bảo đảm nguyên tắc "lợi ích hài hòa, rủi ro chia sẻ", làm cơ sở để Bộ trưởng, Chủ tịch UBND cấp tỉnh quyết định việc áp dụng cơ chế chia sẻ này.