UBND tỉnh Quảng Trị kiểm tra tiến độ triển khai dự án trồng và phát triển cây mắc ca tại huyện Hướng Hóa

Phó Chủ tịch UBND tỉnh Hà Sỹ Đồng kiểm tra vườn cây mắc ca- Ảnh: HNK

Theo báo cáo về tiến độ thực hiện của các dự án, đến cuối năm 2019 công ty sẽ trồng hết 532,9 ha đất đã được tỉnh giao. Hiện nay công ty có 130 cán bộ, công nhân và người lao động. Đối với dự án nhà máy chế biến và bảo quản nông sản hiện tại công ty đang khẩn trương lắp đặt thiết bị, máy móc một cách hoàn thiện để cuối năm 2019 bắt đầu chạy thử và đầu năm 2020 sẽ đi vào sản xuất.

Về những khó khăn trong quá trình thực hiện dự án, đến nay công ty vẫn chưa được giao hết diện tích đất 1.500 ha. Riêng 33,9 ha đất mà tỉnh thu hồi của Công ty CP MDF VRG Quảng Trị giao lại cho công ty đến nay công ty đã hoàn trả đủ số tiền chi trả tài sản trên đất cho Công ty CP MDF-VRG Quảng Trị nhưng công ty này vẫn chưa làm thủ tục bàn giao đất.

Mặt khác hiện nay có một số người dân địa phương đang có hành vi cản trở việc khai hoang của công ty. Việc điều chỉnh diện tích thuê đất, đền bù sai đối tượng theo kết luận của Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện hiện có 2 hộ phải trả lại cho công ty 60 triệu đồng, nhưng đến nay các hộ này vẫn chưa hoàn trả. Kinh phí hoàn trả lại cho công ty về phần diện tích đất rừng tự nhiên 54,3 ha đã điều chỉnh giảm được Phòng Tài nguyên và Môi trường, Trung tâm phát triển quỹ đất tính toán xác định hoàn trả lại cho phía công ty số tiền hơn 78 triệu đồng.

Về việc liên doanh, liên kết với người dân, qua trao đổi giữa công ty và UBND huyện, UBND huyện đề nghị UBND tỉnh chỉ đạo Sở Nông nghiệp và PTNT tham mưu bổ sung quy hoạch đất trồng cây mắc ca để UBND huyện có cơ sở triển khai thực hiện.

Để góp phần thuận lợi cho việc liên doanh, liên kết với người dân mang tính lâu dài và bền vững, công ty đã đề xuất mở rộng vườn ươm cây giống công nghệ cao tại Cụm CN Hướng Tân. Đối với mô hình trồng cây cà phê Arabica thế hệ F1, hiện nay công ty đã tiến hành ươm thành công 10.000 cây giống đã đủ tuổi trồng, do vậy đề nghị UBND tỉnh chỉ đạo các sở, ban, ngành cùng với UBND huyện rà soát quỹ đất từ 5 ha đến 10 ha để công ty lập dự án và trồng cây kịp thời vụ.

Đối với dự án trồng cây dược liệu dưới tán rừng, cây làm men ủ rượu, công ty đã trao đổi với Sở Nông nghiệp và PTNT, hiện nay đang chờ phản hồi từ Sở Nông Nghiệp và PTNT.

Đến hết năm 2019 công ty sẽ trồng hết 532,9 ha đất đã được tỉnh giao, trong số 90 ha/532,9 ha có cây đã cho quả. Qua kiểm tra thực tế của Hiệp hội Mắc ca Việt Nam và các chuyên viên phụ trách kĩ thuật trồng mắc ca của hiệp hội đã có đánh giá về sự phù hợp, phát triển tốt của cây mắc ca và tính khả thi của dự án. Do vậy, công ty đề nghị UBND tỉnh cấp thêm đất để công ty tiếp tục thực hiện trồng cây mắc ca. Công ty mong tỉnh quan tâm hỗ trợ về chính sách ưu đãi đối với các dự án.

Để đảm bảo cho việc xuất khẩu hàng hóa, sản phẩm của công ty trong và ngoài nước được thuận lợi, đầu năm 2020 các cơ quan chức năng đến dự án trồng và phát triển cây mắc ca tại thôn Tà Đủ để thẩm định và cấp chứng nhận VietGap, ChinaGap, GlobaGap và Organic cho công ty. Do đó, kể từ ngày 8.1.2020 công ty sẽ đóng cổng không cho người dân Tà Đủ mượn đường đi sản xuất. Hiện nay công ty đã ra thông báo nội bộ. Do vậy, công ty đề nghị UBND tỉnh, huyện chỉ đạo các cơ quan, ban ngành chức năng thông báo đến người dân thôn Tà Đủ và các thôn, bản lân cận được biết để chủ động việc đi lại sản xuất.

Công ty muốn được tài trợ cho bà con dân tộc Pa Kô, Vân Kiều thuộc thôn Tà Đủ 1 đội văn nghệ được đào tạo và luyện tập một số điệu múa, bài hát mang đậm bản sắc dân tộc nhằm bảo tồn nét đẹp của nền văn hóa dân tộc một cách bài bản và chuyên nghiệp, phục vụ cho các lễ hội thôn bản và khách du lịch.

Sau khi nghe ý kiến phát biểu của đại diện các sở, ngành liên quan và UBND huyện Hướng Hóa, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Hà Sỹ Đồng đã biểu dương sự nỗ lực của Công ty My Anh-Khe Sanh đã vượt qua khó khăn để trồng phủ kín 500 ha đất đã được cấp, đồng thời gắn sản xuất với chế biến, bảo quản nông sản. Đối với những đề xuất, kiến nghị của công ty về diện tích 33,9 ha đất từ Công ty CP MDF-VR Quảng Trị đề nghị Sở Tài nguyên và Môi trường phối hợp với các ngành, địa phương, đơn vị liên quan tổ chức bàn giao thực địa cho công ty mà cụ thể là thu hồi giấy CNQSD đất của Công ty CP MDF-VRG Quảng Trị giao lại cho Công ty My Anh- Khe Sanh.

Việc rà soát đền bù sai đối tượng trong dân đề nghị huyện Hướng Hóa phải khẩn trương rà soát hết để sớm chấm dứt việc này. Những đề xuất về mở rộng diện tích cây mắc ca, trồng cà phê, cây dược liệu dưới tán rừng đề nghị Sở Tài nguyên và Môi trường phối hợp với huyện Hướng Hóa rà soát lại quỹ đất, nhưng trước hết là sử dụng một phần diện tích đất đã thu hồi từ Công ty Lũng Lô để giao cho công ty tổ chức sản xuất.

Riêng việc xin cấp hết diện tích đất 1.500 ha và dự kiến mở rộng thêm diện tích cây mắc ca của công ty, về phía UBND tỉnh khẳng định rằng hiện nay chưa thể cấp hết đất cho công ty vì phải còn đánh giá hiệu quả dự án cũng như những tác động về kinh tế, xã hội, môi trường của dự án mang lại. Nếu đánh giá có kết quả tốt thì tỉnh sẽ tiếp tục cấp thêm đất để công ty mở rộng diện tích cây nông sản.

Đối với cây mắc ca nên trồng từng ấy diện tích để thử nghiệm kết quả trước khi nhân rộng. Trước mắt nếu công ty có nhu cầu phát triển thêm cây cà phê, cây dược liệu thì tiến hành thuê đất của dân, triển khai mô hình liên doanh, liên kết để hai bên cùng có lợi.

Đối với tuyến đường đi vào khu vực sản xuất theo các tiêu chuẩn hiện đại, đề nghị công ty phối hợp với chính quyền địa phương tổ chức tuyên truyền, giải thích rõ cho người dân; tìm hướng tháo gỡ thỏa đáng mà quan trọng nhất là tìm quỹ đất mở đường khác cho dân. Quá trình tuyên truyền vận động phải lấy sự đoàn kết, gắn bó làm trọng tâm, tránh để xảy ra xung đột lợi ích gây mất ổn định trật tự trị an tại địa bàn.

H.N.K