Ukraine bất mãn chuyện Đức chậm chuyển giao khí tài tối tân theo cam kết

Thủ tướng Đức – ông Olaf Scholz - gần đây đã cam kết chuyển giao cho Ukraine những vũ khí đẳng cấp thế giới, từ pháo tự hành đến hệ thống phóng đa tên lửa và lá chắn phòng không có khả năng bảo vệ các "thành phố lớn" trước các cuộc tấn công của Nga.

Tuy nhiên, phía Đức đến nay chưa chuyển giao những khí tài hiện đại như vậy cho chính quyền Kiev.

Điều này làm dấy lên hoài nghi về việc liệu cam kết của nhà lãnh đạo Đức có chân thành hay không, cũng như khiến lòng tin của Kiev và các đồng minh với chính quyền Thủ tướng Scholz đang dần suy giảm, theo hãng tin AFP.

Ukraine hoài nghi cam kết của Đức?

Theo AFP, Tổng thống Ukraine – ông Volodymyr Zelensky tuần qua đã gia tăng sức ép lên nhà lãnh đạo Đức, trước chuyến thăm của Thủ tướng Scholz đến Kiev, diễn ra trong ngày 16-6 (giờ địa phương).

Thủ tướng Đức – ông Olaf Scholz. Ảnh: AFP

Trao đổi với báo Die Zeit hôm 15-6, ông Zelensky cho biết: "Mọi nhà lãnh đạo các quốc gia đối tác của chúng tôi, và đương nhiên là cả Thủ tướng Scholz, biết chính xác Ukraine cần gì. Thế nhưng, lượng vũ khí được giao từ Đức vẫn ít hơn mong đợi".

Trả lời phỏng vấn đài truyền hình ZDF, vị tổng thống Ukraine nói thêm rằng “không nên cố gắng cân bằng giữa hai mối quan hệ với Ukraine và với Nga".

Về phía mình, ông Scholz tuần qua đã bác bỏ mối nghi ngờ của tổng thống Ukraine, nhấn mạnh rằng Đức "sẽ cung cấp tất cả loại vũ khí” mà Berlin đã cam kết.

Tuy nhiên, ông Scholz lập luận rằng không có ích gì khi gửi những vũ khí hiện đại phức tạp mà không huấn luyện trước cho quân đội Ukraine cách sử dụng.

Vị thủ tướng nhấn mạnh rằng các loại vũ khí sẽ hiện diện sau khi các binh sĩ biết cách triển khai chúng một cách hiệu quả.

“Tôi cho rằng bất kỳ ai cũng cần suy nghĩ kỹ trước khi bày tỏ quan điểm” - ông Scholz nói thêm, tỏ dấu hiệu không hài lòng trước những câu hỏi lặp đi lặp lại của nhà lãnh đạo Ukraine.

Đằng sau sự chậm trễ từ Đức

Trong số những hứa hẹn về khí tài, Đức cam kết chuyển cho Ukraine hệ thống phòng không Iris-T và hệ thống phóng đa tên lửa Mars II, theo AFP.

Tuy nhiên, vài giờ sau khi Thủ tướng Scholz đề cập Iris-T, Ngoại trưởng Đức – bà Annalena Baerbock - cảnh báo sẽ mất nhiều tháng trước khi lá chắn phòng không được đưa tới Ukraine.

Các hệ thống Mars II dự kiến được chuyển giao vào tháng 8 hoặc tháng 9, nhưng với điều kiện binh lính Ukraine phải được huấn luyện sử dụng từ trước.

Hệ thống phòng không Iris-T. Ảnh: MISSILERY.INFO

Quá trình bàn giao xe phòng không tự hành Gepard cho Ukraine, vốn được phía Đức hứa hẹn hồi tháng 4, cũng bị lùi sang tháng 7 do thiếu đạn. Bảy hệ thống pháo tự hành Pzh 2000 cũng đang phải chờ đợi binh sĩ Ukraine hoàn thành khóa huấn luyện.

Theo AFP, Ba Lan cáo buộc Đức chưa cung cấp xe tăng chiến đấu Leopard cho Warsaw để bù đắp khoảng trống sau khi nước này đã chuyển hàng chục xe T-72 cho Kiev. Cộng hòa Czech cũng đang chờ đợi thỏa thuận tương tự.

Đức có cách tiếp cận trung dung?

Theo AFP, giới phân tích cho rằng nỗi hoài nghi của Ukraine với cam kết của Đức là có cơ sở, bởi chính quyền Thủ tướng Scholz từng phản ứng chậm chạp hơn nhiều so với các nước đồng minh phương Tây như Mỹ, Anh, hay thậm chí là các quốc gia Đông Âu nhỏ hơn.

Bà Marina Henke - giám đốc Trung tâm An ninh Quốc tế tại Trường Quản lý Hertie (Đức) - cho rằng vấn đề là Đức vẫn "bối rối" trong cách ứng phó với Nga.

"Không có sự chỉ đạo rõ ràng” – bà Henke nói, lưu ý rằng Mỹ, Anh và các nước Đông Âu đều thể hiện thái độ đối địch với Nga và chủ động cung cấp vũ khí cho Ukraine.

“Trong khi đó, Đức vẫn coi Nga là quốc gia láng giềng khổng lồ và mọi hành động đều cần tính tới khả năng hai nước chung sống lâu dài" – bà Henke nói thêm.

"Đó là lý do có sự bối rối" dẫn đến việc chậm trễ gửi vũ khí cho Ukraine, bà Henke nêu quan điểm.

AFP dẫn lời ông Marcel Dirsus - chuyên gia tại Viện Chính sách An ninh thuộc ĐH Kiel – nhận định chính phủ Đức đang áp dụng cách tiếp cận trung dung.

Theo ông, phía Berlin hành động đủ để tránh những lời chỉ trích gay gắt, nhưng cũng không có ý định làm nhiều hơn thế.

“Đây gần như là động thái cố gắng làm ít nhất có thể” – ông Dirsus bình luận.

HÒA ĐẶNG