Ukraine chật vật giữ Kostiantynivka – cửa ngõ sinh tử của phòng tuyến Donetsk

Một chiếc xe bị phá hủy nằm bên đường ở Kostiantynivka, Donetsk, Ukraine. Ảnh: New York Times

Lúc đó là nửa đêm, và người lính bộ binh Ukraine đang quằn quại trong một hàng cây vì bị thương nặng ở chân, vai và phổi. Đơn vị của anh đã nói với anh qua radio rằng họ không thể cử ai đến sơ tán. Con đường đến căn cứ của họ ở thành phố Kostiantynivka gần đó đã trở thành một vùng chết chóc. "Có quá nhiều UAV bay xung quanh", người lính bộ binh lấy biệt danh là Oleh Chausov nhớ lại.

Thay vào đó, Chausov được thông báo rằng lữ đoàn sẽ cố gắng đưa anh thoát ra bằng một chiếc xe xích nhỏ giống như robot được điều khiển từ xa cách xa hàng kilomet và ít bị UAV của Nga phát hiện hơn là một chiếc xe bọc thép.

Khi xe đến, Chausov lê mình lên xe, đôi chân bị thương của anh lủng lẳng. Nhưng trong vòng 20 phút, chiếc xe lại trúng phải mìn và phát nổ. Thật kỳ diệu, Chausov đã sống sót, bò ra ngoài và trú ẩn trong một chiến hào gần đó.

Theo tờ New York Times, đó chỉ là một trong nhiều tình huống khó khăn mà lực lượng phòng thủ Ukraine ở Kostiantynivka phải đối mặt hàng ngày.

Thành phố này nằm ngay trên đường tấn công mùa hè của Nga ở khu vực Donetsk thuộc miền đông Ukraine, nơi chứng kiến quân đội Nga đã đạt được một số thành tựu lãnh thổ lớn nhất tính theo tháng kể từ năm 2022. Nga hiện kiểm soát hơn 2/3 Donetsk. Nhưng để chiếm được phần còn lại của khu vực, họ phải chiếm các trung tâm đô thị vẫn nằm trong tầm kiểm soát của Ukraine, đóng vai trò quan trọng đối với hậu cần quân sự.

Điều đó khiến Kostiantynivka trở thành mục tiêu chính. Thành phố này là cửa ngõ phía nam của một chuỗi các thành phố tạo thành vành đai phòng thủ lớn cuối cùng của Ukraine tại Donetsk. Nếu thành phố này thất thủ, hầu như tất cả các thành phố xa hơn về phía bắc đều nằm trong tầm bắn của UAV Nga. Điều này sẽ đẩy Ukraine đến trước nguy cơ mất kiểm soát hoàn toàn Donetsk.

Video cảnh tượng thành phố Kostiantynivka bị tàn phá trong chiến sự (Nguồn: New York Times):

Vòng vây đang khép cchặt

Quân đội Nga đã tạo ra một vòng vây sâu 16km xung quanh lực lượng Ukraine bảo vệ Kostiantynivka, bao vây họ từ phía đông, phía nam và phía tây. Theo một số binh sĩ và sĩ quan Ukraine chiến đấu trong khu vực, hầu như mọi chuyển động trong vòng vây đó đều bị UAV của Nga nhắm tới suốt ngày đêm. Quân đội Ukraine thường bị mắc kẹt trong nhiều tuần mà không được luân chuyển hoặc không thể sơ tán những người bị thương.

“Việc cung cấp vật tư, luân chuyển quân đội thực sự là rất khó khăn”, Makas, biệt danh của một sĩ quan thuộc Lữ đoàn Azov số 12, cho biết.

Ukraine hiện đang chuẩn bị cho đợt tấn công cuối cùng của Nga vào Kostiantynivka mặc dù trận chiến có thể vẫn mất nhiều tháng để diễn ra. Câu hỏi đặt ra là liệu Nga có mở cuộc tấn công trực diện, như ở Bakhmut vào năm 2023 hay cố gắng khép chặt vòng vây bằng một động thái gọng kìm để buộc quân Ukraine phải rút lui, lặp lại chiến lược mà họ đã áp dụng khi chiếm Avdiivka vào năm ngoái.

Dù thế nào đi nữa, binh lính Ukraine cho biết năng lực tấn công bằng UAV của Nga mang lại cho họ lợi thế mà họ đã không có trong các cuộc tấn công trước đây.

Binh lính Ukraine giăng lưới trên đường ở ngoại ô Kostiantynivka để bảo vệ khỏi UAV tấn công của Nga vào tháng 6/2025. Ảnh: NYT

"Trước kia, họ có thể tấn công mục tiêu trong phạm vi 2-3km. Bây giờ, họ tấn công cứ sau 10 đến 20 phút ở phạm vi nhất quán là 15 km từ tiền tuyến. Mọi thứ trong phạm vi 15 km đó đều bị phá hủy", Oleksandr, chỉ huy đơn vị điều khiển phương tiện không người lái thuộc Lữ đoàn 93, cho biết.

Đơn vị UAV tinh nhuệ Rubicon

Khi được hỏi về bước ngoặt trong chiến dịch thiết bị bay không người lái mới của Nga, Oleksandr và những người lính Ukraine khác đều nhắc đến cùng một cái tên: Rubicon - một đơn vị thiết bị bay không người lái tinh nhuệ của Nga.

Nhóm này đã ghi dấu ấn của mình trong năm nay tại khu vực Kursk ở phía tây nước Nga, nơi họ đã giúp đẩy lùi lực lượng Ukraine bằng cách cắt đứt tuyến đường tiếp tế chính của họ bằng các cuộc tấn công UAV liên tục. Sau đó, Rubicon đã tái triển khai đến khu vực xung quanh Kostiantynivka vào mùa xuân năm nay và áp dụng chiến thuật tương tự là nhắm mục tiêu một cách có hệ thống vào các con đường, phương tiện và ăng-ten.

"Cuộc chơi đã thay đổi khi họ đến đây", Rebekah Maciorowski, một tình nguyện viên người Mỹ đứng đầu đơn vị y tế của một tiểu đoàn thuộc Lữ đoàn cơ giới số 53 - Ukraine, cho biết.

Các cuộc không kích của Nga xung quanh Kostiantynivka diễn ra liên tục đến mức binh sĩ Ukraine gần như không thể rời khỏi nơi trú ẩn dưới lòng đất của họ. “Chúng tôi nói đùa rằng việc đi vệ sinh lúc này cũng là một hành động anh hùng”, Mykola, một quân nhân Ukraine chiến đấu ở phía đông nam thành phố, nói.

Thống đốc khu vực Donetsk đã kêu gọi người dân Kostiantynivka sơ tán vào tháng trước, gọi đó là “vấn đề sống còn”. Nhưng sự thống trị của UAV Nga trên bầu trời đã khiến việc sơ tán hàng nghìn thường dân vẫn đang sống ở Kostiantynivka ngày càng trở nên khó khăn.

Thu Hằng/Báo Tin tức và Dân tộc