Ứng dụng kỹ thuật canh tác tiên tiến trong sản xuất lúa
Để góp phần giảm chi phí sản xuất, nâng cao hiệu quả kinh tế, cải tạo đất cũng như bảo vệ môi trường, nông dân nhiều địa phương đã và đang dần chuyển đổi phương thức canh tác, trong đó đặc biệt là ứng dụng các biện pháp kỹ thuật canh tác tiên tiến trong sản xuất lúa.
Sử dụng máy bay không người lái để phun thuốc phòng trừ cỏ dại tại xã Việt Hưng (Văn Lâm)
Kỹ thuật canh tác tiên tiến bao gồm: sử dụng giống lúa có năng suất, chất lượng và có khả năng kháng sâu, bệnh hại; cơ giới hóa trong sản xuất; sử dụng phân bón hữu cơ; sử dụng thuốc bảo vệ thực vật có nguồn gốc sinh học... Xuất phát từ nhu cầu thực tế cần nghiên cứu, ứng dụng gói kỹ thuật tiên tiến trong sản xuất lúa để nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả kinh tế cũng như bảo vệ môi trường, năm 2022, Sở Khoa học và Công nghệ phối hợp với Trung tâm Nghiên cứu và Phát triển lúa thuần (Viện Cây lương thực và Cây thực phẩm) thực hiện nhiệm vụ: Ứng dụng gói kỹ thuật canh tác tiên tiến trên giống lúa Gia Lộc 516 theo chuỗi giá trị tại tỉnh Hưng Yên. Nhiệm vụ triển khai ứng dụng tại 10 mô hình ở các huyện Văn Lâm, Tiên Lữ, Ân Thi, Phù Cừ, Kim Động, Yên Mỹ, trong đó vụ xuân 4 mô hình với diện tích 55ha, vụ mùa 6 mô hình với diện tích 135ha. Các mô hình thực hiện làm đất bằng máy; mạ khay, cấy máy. Trong quá trình chăm sóc và bảo vệ lúa, cán bộ kỹ thuật hướng dẫn nông dân sử dụng phân bón hữu cơ, phân NPK với liều lượng phù hợp cho từng giai đoạn phát triển của cây. Sử dụng máy bay không người lái phun thuốc phòng, trừ cỏ dại và phòng, trừ sâu bệnh hại, trong đó ưu tiên sử dụng thuốc bảo vệ thực vật có nguồn gốc thảo dược, sinh học để phòng, trừ theo nguyên tắc “4 đúng”. Cây lúa trong các mô hình sinh trưởng và phát triển tốt, cứng cây, lá đòng đứng, cứng, đẻ nhánh khỏe (10-15 dảnh hữu hiệu/khóm), số hạt/bông đạt 160, tỷ lệ hạt lép thấp (7-8,7%), số bông/m2 cao (285-290 bông), năng suất đạt 245-265 kg/sào. So với gieo cấy lúa Bắc thơm số 7, mô hình ứng dụng gói kỹ thuật canh tác tiên tiến giảm 60-70% công lao động, giảm 15-25% lượng phân bón, giảm 10% tổn thất sau thu hoạch. Ngoài ra, do ít bị nhiễm sâu bệnh hại nên các diện tích lúa trong mô hình giảm lượng thuốc bảo vệ thực vật. Trung bình, các mô hình chỉ phải phun phòng, trừ sâu bệnh 1-2 lần/vụ, thậm chí có diện tích không phải phun phòng, trừ. Qua đánh giá hiệu quả kinh tế, các mô hình đem lại lợi nhuận cao hơn 17,4% so với gieo cấy lúa Bắc thơm số 7.
Ứng dụng gói kỹ thuật canh tác tiên tiến trên giống lúa Gia Lộc 516 tại xã Dị Chế (Tiên Lữ) cho hiệu quả kinh tế cao
Đồng chí Hoàng Văn Quân, Chủ tịch Hội Nông dân xã Dị Chế (Tiên Lữ) cho biết: Vụ mùa này là vụ thứ 2 chúng tôi ứng dụng gói kỹ thuật canh tác tiên tiến trên lúa, mô hình đã đem lại hiệu quả thiết thực. Việc chăm sóc lúa trong mô hình nhàn hơn vì cây lúa khỏe, đẻ nhánh tốt, ít sâu bệnh hại. Ở vụ mùa này, trong khi nhiều diện tích lúa ngoài mô hình bị nhiễm sâu bệnh nặng làm giảm năng suất thì các diện tích lúa của mô hình đều sinh trưởng, phát triển tốt, bông lúa dài, mẩy. Năng suất đạt 230-240kg/sào, cao hơn so với năng suất lúa bình quân của địa phương.
Mô hình ứng dụng gói kỹ thuật canh tác tiên tiến trong sản xuất lúa giúp các hộ nông dân tiếp cận, ứng dụng các kỹ thuật canh tác tiên tiến vào sản xuất, thay đổi tư duy, thói quen lạm dụng các loại phân bón, thuốc bảo vệ thực vật hóa học, vô cơ chuyển sang sử dụng các loại phân bón hữu cơ, thảo dược, sinh học, hướng đến nền sản xuất nông nghiệp bền vững, tạo ra các sản phẩm chất lượng, an toàn. Ông Trần Đức Phổ, người dân xã Đình Cao (Phù Cừ) chia sẻ: Vụ mùa năm nay, gia đình tôi gieo cấy 1 mẫu lúa, trong đó có 5 sào cấy giống lúa Gia Lộc 516 trong mô hình ứng dụng gói kỹ thuật canh tác tiên tiến. Nhờ tham gia mô hình, gia đình tôi được tiếp cận với một số kỹ thuật canh tác mới, trong đó đặc biệt là kỹ thuật cấy máy, phun thuốc phòng, trừ sâu bệnh bằng máy bay không người lái… Hiện nay, lao động nông nghiệp ở địa phương ngày càng giảm và già hóa nên các biện pháp kỹ thuật tiên tiến sẽ giúp sản xuất nông nghiệp thuận lợi và hiệu quả hơn. Tôi mong muốn, việc ứng dụng gói kỹ thuật canh tác tiên tiến được nhân rộng hơn để hình thành vùng sản xuất lúa hàng hóa, tạo thuận lợi cho tiêu thụ, từ đó, nâng cao hiệu quả kinh tế, giúp nông dân bám ruộng làm giàu.
Mô hình ứng dụng gói kỹ thuật canh tác tiên tiến áp dụng đồng bộ các biện pháp kỹ thuật canh tác và quản lý dịch hại đã tiết kiệm được chi phí đầu tư, do giảm lượng giống lúa, giảm lượng phân bón, giảm lượng thuốc bảo vệ thực vật, đồng thời nâng cao năng suất, chất lượng lúa nên đem lại hiệu quả kinh tế cao hơn. Đồng chí Nguyễn Xuân Hải, Phó Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ cho biết: Khoa học kỹ thuật tiên tiến đã và đang ngày càng được ứng dụng nhiều trong sản xuất lúa, từ nghiên cứu, chọn tạo giống; kỹ thuật gieo cấy, chăm sóc, thu hoạch... Trên cơ sở hiệu quả mà mô hình ứng dụng gói kỹ thuật canh tác tiên tiến trên giống lúa Gia Lộc 516 theo chuỗi giá trị trong thời gian qua sẽ là căn cứ, tiền đề để Sở Khoa học và Công nghệ tham mưu với tỉnh tiếp tục mở rộng diện tích nhằm thúc đẩy hình thành các vùng sản xuất lúa hàng hóa, chất lượng cao. Khoa học kỹ thuật tiên tiến giúp cải tiến quy trình sản xuất lúa, nâng cao năng suất, chất lượng, hạn chế tác động của biến đổi khí hậu và bảo vệ môi trường. Đây cũng là yếu tố quan trọng thúc đẩy liên kết “4 nhà” trong sản xuất nông nghiệp nói chung và sản xuất lúa nói riêng.
