Ứng viên Bộ trưởng Không quân Mỹ bị tố từng điều chỉnh hợp đồng tỷ đô cho tỷ phú Musk

Giúp SpaceX có ưu thế tuyệt đối trong đấu thầu

Hãng tin Reuters dẫn nguồn tin từ 7 người nắm rõ quá trình đấu thầu cho biết, ông Meink khi còn giữ chức Phó giám đốc Cơ quan Trinh sát Quốc gia (NRO) đã thay đổi các yêu cầu của hợp đồng vệ tinh gián điệp năm 2021 nhằm tạo lợi thế rõ rệt cho SpaceX.

Ông Meink bị cáo buộc điều chỉnh hợp đồng đấu thầu tạo lợi thế cho tỷ phú Musk (Ảnh: Space News).

Được biết, hợp đồng nói trên là nhằm phát triển hàng trăm vệ tinh gián điệp, cung cấp hình ảnh độ phân giải cao phục vụ quân sự và tình báo Mỹ. Ban đầu, hợp đồng này có trị giá 1,8 tỷ USD và dự kiến sẽ tăng lên nhiều lần sau khi mạng lưới vệ tinh được triển khai đầy đủ.

Trong quá trình nhiều công ty chuẩn bị đấu thầu, ông Meink đã điều chỉnh một phần của bản hợp đồng, khiến SpaceX trở thành ứng viên phù hợp nhất, các nguồn tin cho hay.

Cụ thể, yêu cầu mới liên quan đến một loại công nghệ truyền tin liên vệ tinh mà chỉ SpaceX có thể cung cấp nhờ vào mạng lưới Starlink, dịch vụ internet vệ tinh thương mại với khoảng 7.000 vệ tinh đang hoạt động.

"Không ai có thể cạnh tranh với SpaceX vì không một công ty nào khác sở hữu vệ tinh thương mại có thể tích hợp ngay lập tức vào hệ thống đó", một nguồn tin nói thêm.

Dù chưa rõ liệu sự thay đổi mà ông Meink đưa ra có nhằm loại bỏ các đối thủ khác hay không, song kết quả là SpaceX chiếm ưu thế tuyệt đối trong quá trình đấu thầu.

Đối thủ của SpaceX chịu áp lực từ ông Meink

Một số công ty, trong đó có L3Harris Technologies, đã khiếu nại với NRO về những thay đổi trong quy trình đấu thầu. Ba nguồn tin cho biết, ông Meink đã trực tiếp cảnh báo L3Harris rằng việc phản đối quy trình đấu thầu có thể ảnh hưởng đến những cơ hội hợp tác khác trong tương lai.

Tỷ phú Musk (trái) đang được hưởng lợi rất nhiều sau khi ủng hộ ông Trump trở thành Tổng thống Mỹ (Ảnh: Getty Images).

Sau đó, không những không đưa ra phản hồi chi tiết về vụ việc, phát ngôn viên của L3Harris còn bất ngờ đưa ra một tuyên bố tích cực đối với ông Meink. "Chúng tôi đã chứng kiến sự thay đổi của NRO dưới sự lãnh đạo của ông Troy Meink và mong chờ hợp tác với ông ấy trong vai trò Bộ trưởng Không quân".

Được biết hợp đồng vệ tinh gián điệp này là một trong những dự án chiến lược quan trọng nhất của Chính phủ Mỹ nhằm giám sát mọi hoạt động trên toàn cầu với tốc độ nhanh chưa từng có. Đây là một phần trong nỗ lực của Mỹ nhằm duy trì lợi thế quân sự và địa chính trị trước Trung Quốc, Nga và các đối thủ khác.

Theo dữ liệu theo dõi không gian và các nguồn tin nội bộ, khoảng hơn 100 vệ tinh gián điệp của Mỹ nằm trong hợp đồng này đã được phóng từ năm ngoái. Mạng lưới vệ tinh gián điệp này do đơn vị Starshield của SpaceX triển khai, tách biệt với Starlink nhưng có khả năng liên kết với hệ thống Starlink trong không gian.

Dù chưa rõ liệu ông Meink có vi phạm quy trình đấu thầu hay không song vụ việc đã làm dấy lên lo ngại về sự minh bạch trong các hợp đồng quân sự quan trọng, đặc biệt là khi SpaceX ngày càng có vai trò lớn trong chiến lược không gian của Mỹ.

Điều này đã dẫn đến một cuộc điều tra nội bộ do Tổng Thanh tra NRO tiến hành. Hai nguồn tin đã xác nhận với Reuters rằng cuộc điều tra nhằm xác định xem liệu ông Meink có thiên vị một cách bất hợp pháp cho SpaceX hay không.

Song, phát ngôn viên của NRO khẳng định không nhận được thông tin về bất kỳ cáo buộc, khiếu nại hay sai phạm nào liên quan đến hợp đồng nói trên đồng thời từ chối bình luận chi tiết các hợp đồng với các đối tác trong ngành.

Ông Meink, một kỹ sư và cựu sĩ quan quân đội, được ông Trump cân nhắc cho vị trí Bộ trưởng Không quân Mỹ sau đề xuất của tỷ phú Elon Musk. Trước đó, ông Musk từng gây tranh cãi vì ảnh hưởng cá nhân đối với Tổng thống Trump liên quan đến việc bổ nhiệm nhân sự Nhà Trắng trong khi công ty SpaceX nhận được nhiều hợp đồng lớn từ chính quyền liên bang.

Khánh An