Uống mỗi ngày cả lít bia, 'bợm nhậu' cấp cứu suýt chết vì hoại tử tụy

Nhiều bệnh nhân viêm tụy do bia rượu phải lọc máu tại BV Bình Dân (ảnh: BVCC)

Ngày 16/3, Bệnh viện Bình Dân (TPHCM) cho biết, từ đầu năm 2021 đến nay, chỉ riêng khoa Hồi sức Tích cực và Chống độc đã tiếp nhận điều trị 14 trường hợp viêm tụy cấp hoại tử nặng do rượu bia, trong đó nhiều trường hợp hợp phải phối hợp lọc máu liên tục, dẫn lưu dịch hoại tử và kết hợp kháng sinh phổ rộng trong điều trị.

Mới đây nhất, anh T.T.T (37 tuổi, Long An), nhập viện cấp cứu trong tình trạng đau dữ dội vùng bụng trên, bên trái, vã mồ hôi, mạch nhanh, bụng chướng căng, sốt cao, môi khô, khát nước.

Theo người đàn ông này, do gia đình kinh doanh bia nên hay uống bia. Uống nhiều thành quen nên trong nhiều năm nay, ngày nào cũng uống khoảng 0,5-1 lít bia. Cách nhập viện 3 ngày, sau một cuộc nhậu dịp gần Tết 2021, anh T. đau bụng nhiều tăng dần, kèm nôn ói, bụng chướng dần. Anh T. nhanh chóng được thực hiện CT scan bụng và các xét nghiệm máu.

Bác sĩ đánh giá tình trạng bệnh nhân tại khoa Hồi sức tích cực và Chống độc (ảnh: BVCC)

Kết quả chẩn đoán hình ảnh gợi ý có viêm tụy hoại tử nặng, bụng chướng nhiều hơi. Xét nghiệm máu người bệnh ghi nhận tình trạng cô đặc máu, tổn thương thận cấp và nhiễm khuẩn huyết kết hợp.

Đánh giá đây là một trường hợp viêm tụy nặng cần theo dõi sát, anh T. được chuyển ngay vào khoa Hồi sức Tích cực và Chống độc và điều trị phối hợp đa chuyên khoa. Sau một ngày, tình trạng bệnh không cải thiện, chức năng thận xấu dần, máu vẫn cô đặc, người bệnh đau vật vã.

Các bác sĩ quyết định lọc máu liên tục cho người bệnh, đồng thời theo dõi lượng dịch ổ bụng trên siêu âm và hội chẩn bác sĩ phẫu thuật để dẫn lưu ổ tụ dịch hoại tử.

Sau một ngày hậu phẫu và lọc máu, tình trạng bệnh nhân cải thiện rõ, chức năng thận trở về bình thường, không còn cô đặc máu. Bệnh nhân được xuất viện sau 8 ngày điều trị.

ThS.BS Nguyễn Thanh Phương, Phó trưởng Khoa Hồi sức Tích cực và Chống độc Bệnh viện Bình Dân cho biết: “Có đến 80% các trường hợp viêm tụy hoại tử nặng phải điều trị, chăm sóc đặc biệt trong dịp đầu năm là nam giới, độ tuổi trung bình từ 30-40 tuổi và khởi phát đau sau khi uống rượu. Thời gian trung bình phải chăm sóc tại Khoa Hồi sức Tích cực và Chống độc là 6 ngày và tổng thời gian người bệnh phải nằm điều trị khoảng 15-20 ngày.

Người bệnh T. là một trong những trường hợp điển hình viêm tụy cấp hoại tử rất nặng, tiên lượng dè dặt được điều trị thành công tại khoa nhờ phối kết hợp điều trị đa chuyên khoa từ dùng kháng sinh, phẫu thuật đặt dẫn lưu ổ tụ dịch và lọc máu. Phương pháp điều trị cho kết quả tốt, người bệnh qua khỏi nguy kịch và phục hồi nhanh. Một số trường hợp viêm tụy cấp hoại tử do sỏi đường mật, trên nền bệnh đái tháo đường, thường diễn tiến nguy kịch hơn”.

Từ đầu năm 2021 đến nay, Khoa Hồi sức tích cực và Chống độc BV Bình Dân đã tiếp nhận 14 trường hợp viêm tụy cấp hoại tử nặng có liên quan đến rượu bia (ảnh: BVCC)

Theo các chuyên gia y tế, tuyến tụy vừa có chức năng nội tiết, tiết hormone insulin và glucagon để giữ ổn định lượng đường trong máu; vừa là cơ quan ngoại tiết, tiết ra các men tiêu hóa thức ăn. Tình trạng viêm tụy xảy ra khi các men này hoạt hóa trước khi được đổ vào ruột non. Lúc này men tụy sẽ tấn công chính tuyến tụy, gây tổn thương mô tụy, tụy bị hỏng hoàn toàn và có thể đe dọa tính mạng người bệnh.

Viêm tụy cấp cần được điều trị kịp thời vì có thể tạo “cơn bão cytokine” - phản ứng miễn dịch quá mức của cơ thể, dịch tụy tràn ra ngoài tụy và đổ vào ổ bụng gây viêm phúc mạc, sốc nhiễm trùng… Chất độc cũng có thể đi vào máu gây hạ huyết áp, nhiễm trùng huyết, tổn thương các cơ quan bên ngoài ổ bụng”. Viêm tụy cấp hoại tử thường có tiên lượng rất xấu, không ít người bệnh chịu biến chứng nặng nề, diễn tiến suy đa cơ quan và tỉ lệ tử vong cao khoảng 20-50%.

Sự kết hợp giữa điều trị chặt chẽ giữa các bác sĩ nội khoa, hồi sức tích cực và bác sĩ phẫu thuật đã giúp điều trị các trường hợp viêm tụy cấp hoại tử nặng đạt hiệu quả cao hơn, cắt vòng xoắn suy đa tạng, hồi phục nhanh hơn và giảm các biến chứng.

Uyên Phương