Uống sữa quá hạn nguy hại như nào?

Doãn Quốc Đam nói gì về lùm xùm quảng cáo sữa giả- - SKĐS

Sữa là một trong những thực phẩm thiết yếu trong chế độ ăn uống hàng ngày, giàu canxi, protein và các vitamin quan trọng cho sự phát triển và duy trì sức khỏe. Tuy nhiên, bên cạnh lợi ích dinh dưỡng, việc sử dụng sữa đã quá hạn sử dụng lại tiềm ẩn nhiều rủi ro nghiêm trọng mà không phải ai cũng chú ý. Hãy cùng tìm hiểu những tác hại có thể xảy ra khi vô tình hoặc chủ quan uống phải sữa quá hạn.

Sữa hỏng thường có mùi chua, vón cục hoặc đổi màu – dấu hiệu rõ ràng cho thấy không nên sử dụng.

Sữa quá hạn là môi trường lý tưởng cho vi khuẩn phát triển

Sữa là một loại thực phẩm tươi sống, dễ bị hư hỏng nếu không được bảo quản đúng cách hoặc sử dụng sau thời điểm khuyến nghị của nhà sản xuất. Khi sữa vượt quá hạn sử dụng, môi trường bên trong hộp sữa dễ bị vi khuẩn xâm nhập và sinh sôi. Các loại vi khuẩn thường gặp trong sữa hỏng bao gồm những tác nhân có thể gây ngộ độc thực phẩm hoặc nhiễm khuẩn nặng.

Khi sữa bị hư, quá trình phân hủy tự nhiên sẽ tạo ra axit lactic khiến sữa bị chua và thay đổi mùi vị. Tuy nhiên, nguy hiểm hơn là sự phát triển âm thầm của các loại vi khuẩn gây bệnh mà mắt thường không thể phát hiện. Chúng có thể tồn tại ngay cả khi sữa chưa có dấu hiệu bất thường rõ ràng như đổi màu hay vón cục.

Các triệu chứng khi uống phải sữa quá hạn

Việc tiêu thụ sữa quá hạn có thể gây ra một loạt các triệu chứng khó chịu cho hệ tiêu hóa. Các biểu hiện thường thấy bao gồm:

Buồn nôn và nôn mửa: Dấu hiệu sớm của việc cơ thể phản ứng với vi khuẩn hoặc chất độc trong sữa hỏng.
Tiêu chảy: Phản ứng phổ biến của hệ tiêu hóa khi phải loại bỏ chất có hại ra khỏi cơ thể.
Đau bụng, co thắt dạ dày: Thường xuất hiện cùng lúc với tiêu chảy và gây cảm giác khó chịu kéo dài.
Sốt và mệt mỏi: Biểu hiện cho thấy cơ thể đang phải chống lại tình trạng nhiễm khuẩn.

Ở mức độ nhẹ, các triệu chứng có thể tự hết sau vài giờ hoặc vài ngày. Tuy nhiên, với những trường hợp nặng hoặc ở các nhóm người dễ bị tổn thương, các biểu hiện này có thể tiến triển thành nhiễm trùng nghiêm trọng, mất nước nặng hoặc rối loạn điện giải.

Đối tượng dễ bị ảnh hưởng nặng nề khi uống sữa quá hạn

Mức độ ảnh hưởng của việc uống sữa quá hạn phụ thuộc vào nhiều yếu tố, trong đó quan trọng nhất là sức đề kháng của người sử dụng. Một số nhóm đối tượng có nguy cơ cao hơn bao gồm:

Trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ: Hệ miễn dịch và tiêu hóa chưa hoàn thiện khiến trẻ dễ bị ảnh hưởng nghiêm trọng khi nhiễm khuẩn từ sữa hỏng.
Phụ nữ mang thai: Việc nhiễm khuẩn từ thực phẩm có thể không chỉ ảnh hưởng đến mẹ mà còn gây hại cho thai nhi.
Người cao tuổi: Sức đề kháng suy giảm theo tuổi tác khiến việc phục hồi sau ngộ độc trở nên chậm và khó khăn hơn.
Người có bệnh nền hoặc hệ miễn dịch yếu: Những người đang điều trị ung thư, dùng thuốc ức chế miễn dịch hoặc mắc bệnh mãn tính cần đặc biệt thận trọng.

Cách nhận biết sữa đã bị hỏng

Không phải lúc nào sữa hỏng cũng biểu hiện rõ ràng, nhưng người tiêu dùng có thể căn cứ vào một số dấu hiệu phổ biến để nhận biết:

Mùi bất thường: Sữa hỏng thường có mùi chua, hôi hoặc lạ, khác với mùi sữa tươi đặc trưng.
Thay đổi kết cấu: Sữa bị vón cục, lợn cợn hoặc có lớp váng bất thường trên bề mặt là dấu hiệu rõ ràng cho thấy sữa đã hư.
Thay đổi màu sắc: Sữa chuyển sang màu vàng nhạt, xám hoặc có cặn lắng.
Phồng hộp, túi: Với sữa hộp hoặc túi, nếu bao bì bị phồng thì khả năng sữa đã lên men, sản sinh khí – một dấu hiệu sữa không còn an toàn để sử dụng.

Điều quan trọng là không nên nếm thử sữa nếu có nghi ngờ, bởi chỉ một ngụm nhỏ cũng có thể đưa vi khuẩn gây bệnh vào cơ thể.

Ngộ độc do uống sữa quá hạn có thể gây tiêu chảy, nôn ói và ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe, đặc biệt ở trẻ nhỏ và người già. Ảnh minh họa

Biện pháp phòng ngừa và xử lý

Để đảm bảo an toàn khi sử dụng sữa, cần tuân thủ một số nguyên tắc sau:

Kiểm tra kỹ hạn sử dụng trước khi dùng: Đặc biệt lưu ý các sản phẩm đã mở nắp hoặc bảo quản lâu trong tủ lạnh.
Bảo quản đúng cách: Sữa cần được giữ lạnh ở nhiệt độ 0–4°C và nên tiêu thụ trong vòng 2–3 ngày sau khi mở.
Không dùng lại sữa nếu đã để ngoài nhiệt độ phòng quá lâu: Vi khuẩn có thể sinh sôi nhanh chóng ở điều kiện ấm.
Quan sát và ngửi mùi sữa trước khi uống: Nếu có dấu hiệu bất thường, hãy bỏ đi ngay lập tức.
Không chủ quan với các triệu chứng sau khi sử dụng sữa nghi ngờ: Nếu xuất hiện nôn ói, tiêu chảy, sốt hoặc đau bụng kéo dài – cần đến cơ sở y tế sớm để được xử lý kịp thời.

Bs. Phạm Thu Hải