Vận tải Biển Việt Nam (VOS): Giá cước vận tải biển có thể tăng vọt trong ngắn hạn

Theo đánh giá sơ bộ của Công ty Cổ phần Vận tải Biển Việt Nam (Vosco, mã cổ phiếu VOS - sàn HoSE), xung đột giữa Israel - Iran bất ngờ bùng phát vào ngày 13/6 (theo giờ Việt Nam) gây ra nhiều lo ngại cho ngành vận tải biển quốc tế, vốn chưa kịp phục hồi hoàn toàn sau những xáo trộn kéo dài từ khủng hoảng Biển Đỏ.

Một trong những tác động tức thời và dễ nhận thấy nhất là khả năng xuất hiện trở lại của các phụ phí rủi ro chiến sự (war risk surcharges) đối với tàu thuyền ghé cảng tại khu vực Trung Đông (MEG). Điều này có thể khiến chi phí vận chuyển hàng hóa tăng vọt trong ngắn hạn, đặc biệt với các tuyến kết nối châu Á - châu Âu hoặc các luồng dầu thô và khí tự nhiên hóa lỏng (LNG) qua Vùng Vịnh và các vùng biển lân cận, đặc biệt là khu vực eo biển Hormuz. Khoảng 20% lượng dầu thô và 25% lượng LNG trên toàn cầu đang được vận chuyển qua eo biển Hormuz.

Một số chủ tàu đang cân nhắc tạm thời dừng ghé các cảng nằm trong khu vực căng thẳng giữa Iran - Israel.

Vận tải Biển Việt Nam cho biết, sự kiện này cũng khiến nhiều chủ tàu trở nên thận trọng hơn, một số thậm chí cân nhắc tạm thời tránh xa các cảng nằm trong khu vực căng thẳng, làm gián đoạn chuỗi cung ứng và gây áp lực lên các tuyến đường thay thế vốn đã quá tải. Trong bối cảnh xung đột tại Biển Đỏ vẫn còn âm ỉ và chưa có dấu hiệu kết thúc rõ ràng, nguy cơ gián đoạn tuyến hàng hải huyết mạch từ châu Á sang châu Âu và ngược lại tiếp tục tăng lên.

Bên cạnh đó, với việc Iran là nước sản xuất dầu thô lớn thứ ba trong Tổ chức các nước xuất khẩu dầu mỏ (OPEC), giá dầu thô đã bật tăng mạnh, kéo theo đó là giá nhiên liệu hàng hải.

Theo Vận tải Biển Việt Nam, hợp đồng hoán đổi nhiên liệu hàng hải 380CST giao tháng 6/2025 đã tăng gần 7% lên 477,16 USD/tấn chỉ trong buổi sáng ngày 13/6. Tương tự, giá nhiên liệu rất ít lưu huỳnh (VLSFO 0,5%) tăng 5,7% lên 537,05 USD/tấn từ 508,25 USD/tấn trong cùng kỳ.

Giá cước vận chuyển 80.000 tấn nhiên liệu hàng hải từ vùng Vịnh Trung Đông sang châu Á dự kiến sẽ tăng thêm hơn 10% so với mức 1,57 triệu USD/lần vận chuyển (theo chào giá ngày 13/6) do các chủ tàu đánh giá lại các phụ phí bảo hiểm và phí rủi ro chiến tranh.

Đối với kịch bản eo biển Hormuz bị phong tỏa, Chứng khoán Dầu khí (PSI) nhận định đây là kịch bản có thể xảy ra nhưng xác suất hiện ở mức khá thấp. Trong quá khứ, Iran đã từng bắt giữ tàu chở dầu liên quan đến Hy Lạp (2022), Mỹ (2023) và tàu container có liên quan đến Israel (2024) trong các đợt căng thẳng địa chính trị; dù vậy, nước này chưa bao giờ tuyên bố đóng cửa eo biển Hormuz.

Tuy nhiên, Chứng khoán Dầu khí lưu ý bất kỳ sự hạn chế nào với thương mại hàng hải trong khu vực Vùng Vịnh và các vùng biển lân cận cũng có thể để lại hệ quả lâu dài, đặc biệt nếu Iran cho rằng phong tỏa là một phương thức trả đũa hiệu quả. Giá các mặt hàng năng lượng như dầu thô, LNG và giá cước vận tải biển trên toàn cầu có thể tăng vọt nếu kịch bản này xảy ra.

Minh Huế