VCCI kiến nghị giảm thủ tục với 'hộ chiếu số' hàng hóa
Theo phản ánh của các doanh nghiệp, việc yêu cầu áp dụng hộ chiếu số với các mặt hàng có quy chuẩn, các mặt hàng chủ lực của Việt Nam sẽ tăng gánh nặng thủ tục hành chính, mà không thấy rõ lợi ích.
Trả lời Công văn số 4033 của Bộ Khoa học và Công nghệ về việc đề nghị góp ý dự thảo nghị định quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Chất lượng sản phẩm, hàng hóa và Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Chất lượng sản phẩm, hàng hóa và quy định về nhãn hàng hóa (gọi tắt là dự thảo), Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI), trên cơ sở ý kiến của doanh nghiệp, có ý kiến.
Theo VCCI, pháp luật về chất lượng sản phẩm, hàng hóa quy định việc quản lý chất lượng cho tất cả các sản phẩm, hàng hóa thuộc phạm vi của tất cả các bộ, ngành, nên có phạm vi điều chỉnh rất rộng và đa dạng. Việc này đặt ra yêu cầu cần đảm bảo tính thống nhất giữa luật và dự thảo nghị định quy định chi tiết, giữa quy định của văn bản này với các văn bản quản lý của các bộ chuyên ngành.
Theo đó cầnđảm bảo thống nhất giữa luật và dự thảo nghị định, quy định về hộ chiếu số tại Điều 35 dự thảo là chưa thống nhất với luật.
Điều 6đ.2 Luật sửa đổi Luật Chất lượng sản phẩm hàng hóa 2025 quy định rằng mã số mã vạch, truy xuất nguồn gốc, nhãn điện tử và hộ chiếu số là các ứng dụng công nghệ trong quản lý chất lượng sản phẩm hàng hóa. Nhà nước chỉ khuyến khích áp dụng các công nghệ này, mà không bắt buộc (trừ truy xuất nguồn gốc với hàng hóa có rủi ro cao). Tuy nhiên, dường như cách thiết kế quy định tại dự thảo không rõ ràng về định hướng khuyến khích trên và dẫn đến cách hiểu việc áp dụng là bắt buộc.
Cụ thể, Điều 35.4 dự thảo quy định việc áp dụng hộ chiếu số theo lộ trình cho một số hàng hóa, Điều 35.4 yêu cầu phải áp dụng đầy đủ hộ chiếu số nếu không tích hợp với nhãn điện tử.
Theo phản ánh của các doanh nghiệp, việc yêu cầu áp dụng hộ chiếu số với các mặt hàng có quy chuẩn, các mặt hàng chủ lực của Việt Nam sẽ tăng gánh nặng thủ tục hành chính, mà không thấy rõ lợi ích. Do vậy, đề nghị cơ quan soạn thảo sửa đổi theo hướng chỉ khuyến khích áp dụng hộ chiếu số.
Ngoài ra, có điều không thống nhất giữa dự thảo và các văn bản khác, Điều 23.2 dự thảo yêu cầu doanh nghiệp áp dụng mã số mã vạch và truy xuất nguồn gốc phải thực hiện quy định tại Dự thảo. Nội dung gần như tương tự quy định tại Thông tư 02/2024/TT-BKHC.
Tuy nhiên, các quy định này có nguy cơ không thống nhất, chồng chéo với các quy định về truy xuất nguồn gốc khác do các bộ chuyên ngành ban hành, chẳng hạn, Thông tư 25/2019/TT-BYT, Thông tư 17/2021/TT-BNNPTNT.
Đồng thời, theo phản ánh của các doanh nghiệp, các quy định trong dự thảo không phù hợp với các đối tượng nông sản có đặc điểm đồng nhất toàn chuỗi thấp. Ví dụ, mã truy xuất nguồn gốc, vật mang dữ liệu… áp dụng cho các công đoạn sơ chế, chế biến sản phẩm chăn nuôi, thủy sản là không khả thi.
Việc yêu cầu doanh nghiệp cùng lúc áp dụng 2 hệ thống truy xuất nguồn gốc là chồng chéo, tăng gánh nặng thủ tục hành chính trong khi không rõ mục tiêu quản lý.
Do vậy, đề nghị cơ quan soạn thảo sửa đổi Điều 29.2 dự thảo theo hướng doanh nghiệp thực hiện theo pháp luật chuyên ngành. Trường hợp pháp luật chuyên ngành không có quy định thì thực hiện theo nghị định này.
