Vẻ đẹp siêu thực của phố Hà Nội trong tranh Hoàng Định
Là họa sĩ nổi tiếng trong lĩnh vực đồ họa, với các sản phẩm bao bì đi cùng năm tháng như thuốc lá Thăng Long, rượu Nếp mới... Hoàng Định không bó mình trong một lĩnh vực. Ông dấn thân trong hội họa và định hình ngôn ngữ nghệ thuật của riêng mình. Đặc biệt, ở đề tài phố Hà Nội, Hoàng Định đã đưa ra tín hiệu thị giác mới.
Tại bảo tàng mỹ thuật Việt Nam đang diễn ra triển lãm "Home" của họa sĩ Hoàng Định và 4 cô con gái với các tác phẩm chung về ký ức và gia đình. Họa sỹ Hoàng Định cho ra mắt chuỗi 15 tác phẩm sơn dầu và sơn mài mới nhất về phố Hà Nội. Bốn người con của họa sỹ đều có khả năng hội họa, mang tới 21 tác phẩm sơn dầu phong cảnh, trừu tượng và chân dung, với rất nhiều trìu mến, trong trẻo và nên thơ.
Họa sĩ Hoàng Định chia sẻ, điểm hấp dẫn nhất của cuộc triển lãm này chính là tình yêu - nhựa sống giúp mỗi người cảm thấy an nhiên trong dòng đời hối hả. Ở những đề tài khác nhau như phố Hà Nội, cây trong vườn nhà, biển... các tác phẩm của ông và các con đã mang đến cảm xúc bình yên cho người xem.
Cụ thể, ở đề tài phố Hà Nội, họa sĩ không sử dụng bút pháp hiện thực miêu tả và ghi chép dáng vẻ của những con phố. Thay vào đó, ông đã sử dụng bút pháp trừu tượng siêu thực nhằm mang đến tín hiệu thị giác mới mẻ tràn ngập năng lượng. Mỗi bức tranh về phố Hà Nội của ông đều mang một câu chuyện riêng. Hoàng Định vẽ đường Cổ Ngư trong mênh mang nỗi nhớ, vừa mang tinh thần lãng mạn của tình yêu đôi lứa vừa hoài cố lịch sử về một con đường nổi tiếng của Hà Nội. Con đường ấy được vẽ trong màu tím bao phủ và được lấy cảm hứng từ câu hát "Hồ Tây tím mờ" của ca khúc "Hà Nội mùa vắng những cơn mưa".
Hay bức vẽ "Phố bình yên" lúc chạng vạng. Những đốm sáng nhảy nhót trong tranh mang đến cảm giác tươi tắn, nhộn nhịp của phố cổ Hà Nội. Những người lao động đang hối hả hoàn thành nốt các công việc cuối ngày. Những ngôi nhà nhòe mờ đủ độ để người xem vẫn nhận ra đó là ngôi nhà 2 tầng của Thủ đô. Phố xá nghiêng ngả trong dáng điệu tươi vui, hòa trong màu xanh của hy vọng. Cả bức tranh toát lên tinh thần lạc quan, yêu đời dù cuộc sống còn nhọc nhằn, gian khó.
Các ca khúc về Hà Nội là một nguồn cảm hứng quan trọng trong series tranh về phố Hà Nội của họa sỹ Hoàng Định. Ông bày tỏ về mối liên hệ giữa hội họa và âm nhạc trong tranh của mình bằng một nhận định. Đó là các tác phẩm nghệ thuật được tạo ra không phải là ghi chép lại một thế giới, mà tạo ra một thế giới hiển hiện, kết nối mạnh mẽ với bên ngoài, có thiên nhiên, có nghệ sĩ và có cả người xem, với đầy đủ các rung động từ những giai điệu du dương đến những âm thanh dữ dội; từ tác phẩm “Bình minh trên phố” đến “Phố lên đèn”; từ “Phố bình yên” đến “Phố xanh”. Tất cả đều chuyển động tạo ra những khoảng trầm bổng nhịp nhàng, tác động vào người xem, đối thoại với họ, và đưa họ vào một mối quan hệ thực sự tương tác với nhau. Các chi tiết không còn đơn thuần giới hạn ở các tín hiệu thị giác, mà chuyển động không ngừng, như các thành phần nhịp điệu cơ bản nhất của âm nhạc: Giai điệu di chuyển theo nhịp điệu; điều này cũng đúng cho cả thơ ca. Nhịp điệu chính là bản chất của nghệ thuật.
Nhận xét về series tranh triển lãm của họa sỹ Hoàng Định, nhà thơ, nhà phê bình Đặng Thân viết: “Các tranh phong khí mới của họa sỹ trừu tượng siêu thực này nằm giữa ranh giới của biểu tượng và trừu tượng. Hà Nội hiện ra trong tranh anh không còn là những cảnh sắc hiền hiện như lối chung vẫn thường thấy ở mọi người, mà ở đây là những tín hiệu thị giác quyến rũ đầy mộng mị được phóng chiếu từ con mắt siêu thực trừu tượng thật nhuần nhuyễn”.
Trong khi ấy, 4 cô con gái của họa sĩ Hoàng Định lại mang tới các bức tranh dịu nhẹ về cỏ cây hóa lá, ký ức gia đình với bút pháp trừu tượng, hiện thực. Xuyên suốt trong tác phẩm như thế là lòng biết ơn với gia đình, nơi đã nuôi dưỡng tâm hồn và thể xác để mỗi người con lớn lên khỏe mạnh, tràn đầy nhựa sống.
Triển lãm "Home" kéo dài đến hết ngày 28/3 tại bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam, số 66 Nguyễn Thái Học, Hà Nội.
Một số tác phẩm tại triển lãm: