Về làng Thị Cấm xem người dân thi thổi lửa nấu cơm dịp đầu năm mới

Video người dân về đình làng Thị Cấm xem thi thổi lửa, nấu cơm dịp đầu năm mới.

Theo ghi nhận của PV Báo Đại Đoàn Kết, sáng mùng 5/2, hàng trăm người dân và du khách đổ về Làng Thị Cấm để xem hội thi nấu cơm nhằm tri ân tướng quân Phan Tây Nhạc, một vị tướng từ thời Hùng Vương có công giúp nước.

Với những giá trị độc đáo, hội thi thổi cơm đã được ghi danh vào Danh mục Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia từ năm 2021.

Tương truyền, vào đời Vua Hùng thứ 18, khi đất nước có nạn ngoại xâm, tướng quân Phan Tây Nhạc được Vua Hùng giao thống lĩnh quân binh đi đánh giặc. Tướng quân Phan Tây Nhạc lĩnh ý vua, nhận đủ quân số và gấp rút ngày đêm luyện rèn binh sĩ. Việc hành quân gấp gáp, nếu binh sĩ không được ăn đúng bữa thì khó có sức đuổi giặc. Ông liền nghĩ ra cách tổ chức thi nấu cơm có thưởng ngay trong quân ngũ để nhanh chóng ổn định đội quân hậu cần giỏi nấu nướng.

Sau khi chiến thắng quân giặc, tướng quân Phan Tây Nhạc và phu nhân là bà Hoa Dung về sống ở mảnh đất Thị Cấm, dạy dân làng trồng dâu, nuôi tằm, dệt vải. Sau khi qua đời, ông được nhân dân tôn thờ là Thành Hoàng làng.

Để tưởng nhớ công ơn ông, người dân làng Thị Cấm mở hội vào ngày mùng 8 tháng Giêng Âm lịch hằng năm. Trong đó, độc đáo nhất là cuộc thi thổi cơm, tái hiện lại khung cảnh cuộc thi năm xưa của người tướng tài.

Cuộc thi thổi cơm thu hút đông đảo người dân đến xem.

Đúng 11h, phần thi được tổ chức với nghi thức kéo lửa diễn ra với những chiếc bùi nhùi đã chuẩn bị sẵn cùng rơm, đoạn tre đực già dùi sẵn những khe nhỏ và một que giang có tay cầm 2 đầu sau đó giữ và kéo tạo ra ma sát giữa que giang và thân tre, điểm ma sát đủ nóng sẽ tạo ra than hồng và bén lửa vào bùi nhùi, đốt cháy rơm khô. Theo luật thi, đội nào phát khói và tạo ra lửa sớm sẽ giành chiến thắng ở phần thi này.

Đồng thời, các đội thi đã cử ra một người cầm bình bằng đồng tham gia thi chạy đến bờ sông Nhuệ lấy nước về nấu cơm.

Các thành viên khác tranh thủ đun sôi nồi nước trước khi cho gạo vào.

Các đội chỉ có khoảng 30 phút từ lúc kéo lửa đến khi cơm chín, vì vậy, ai lấy đều rất khẩn trương.

Để đạt được giải cao, các đội thi rất cẩn thận "chăm sóc" cho nồi cơm.

Ngoài những đống tro để vùi nồi cơm, các đội còn đốt thêm rất nhiều đống tro giả bên trong không có nồi cơm.

Việc này nhằm “câu” giờ của ban giám khảo để nồi cơm của đội mình có nhiều thời gian ủ hơn.

Sau khoảng gần nửa tiếng đồng hồ, ban giám khảo đi vòng quanh sân, dùng gậy tre chọc từng đống rơm để tìm 4 nồi cơm.

Những nồi cơm đầu tiên được tìm thấy trong các đống tro được đốt giữa sân đình Thị Cấm.

Cơm sau đó được mang vào đình làng để chấm điểm công khai trước người dân và thành viên của các đội tham dự.

Những nồi cơm trắng có hạt đều, thơm của 4 đội nấu tại Lễ hội thổi cơm thi làng Thị Cấm.

Lê Khánh