Vi phạm chế độ hôn nhân đến mức nào thì bị xử lý hình sự ?

Trả lời:

Khoản 1 Điều 89 Luật Hôn nhân và gia đình năm 2000 quy định về căn cứ cho ly hôn như sau: “Tòa án xem xét yêu cầu ly hôn, nếu xét thấy tình trạng trầm trọng, đời sống chung không thể kéo dài, mục đích của hôn nhân không đạt được thì Tòa án quyết định cho ly hôn”.

Tình trạng vợ chồng được coi là trầm trọng là khi thỏa mãn một trong những trường hợp sau:

- Vợ, chồng không thương yêu, quý trọng, chăm sóc, giúp đỡ nhau, bỏ mặc người vợ hoặc người chồng muốn sống ra sao thì sống, đã được bà con thân thích của họ hoặc cơ quan, tổ chức nhắc nhở, hòa giải nhiều lần.

- Vợ hoặc chồng luôn có hành vi ngược đãi, hành hạ nhau như thường xuyên đánh đập, hoặc có hành vi xúc phạm đến danh dự, nhân phẩm và uy tín của nhau.

- Vợ chồng không chung thủy với nhau như có quan hệ ngoại tình, đã được người vợ hoặc người chồng hoặc bà con thân thích của họ hoặc cơ quan, tổ chức nhắc nhở, khuyên bảo nhưng vẫn tiếp tục có quan hệ ngoại tình.

Đời sống chung không thể kéo dài là tình trạng vợ chồng hiện tại đã đến mức trầm trọng như nêu ở trên. Nếu thực tế cho thấy đã được nhắc nhở, hòa giải nhiều lần nhưng vẫn tiếp tục có quan hệ ngoại tình hoặc vẫn tiếp tục sống ly thân, bỏ mặc nhau hoặc vẫn tiếp tục có hành vi ngược đãi, xúc phạm nhau, thì có căn cứ để nhận định rằng đời sống chung vợ chồng không thể kéo dài.

“Tội vi phạm chế độ một vợ, một chồng” được quy định tại Điều 147 Bộ luật hình sự năm 1999 sửa đổi, bổ sung 2009. Một người chỉ có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội này khi: Có hành vi vi phạm chế độ một vợ, một chồng gây hậu quả nghiêm trọng hoặc đã bị xử phạt hành chính về hành vi này mà còn vi phạm.

Hậu quả nghiêm trọng của hành vi vi phạm chế độ một vợ, một chồng có thể là: Làm cho gia đình của một hoặc cả hai bên (ngoại tình) tan vỡ dẫn đến ly hôn; vợ hoặc chồng, con vì thế mà tự sát; đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi này mà còn vi phạm…

Luật sư Nguyễn Phú Thắng

(Đoàn Luật sư TP. Hà Nội)