Vì sao Bộ Tài chính đề nghị giảm 900 tỷ đồng thuế nhiên liệu bay?

Thiệt hại của ngành hàng không là rất nghiêm trọng, số lượng khách hàng và chuyến bay khai thác sụt giảm rất nghiêm trọng

10 tháng năm 2020, khách quốc tế giảm 73,8%

Bộ Tài chính vừa hoàn thành dự án Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) về các chính sách ưu đãi thuế bảo vệ môi trường (BVMT) đối với nhiên liệu bay.

Trước đó, ngày 27/7/2020, UBTVQH ban hành Nghị quyết 979/2020, quy định rõ từ ngày 1/8/2020 đến hết 31/12/2020 mức thuế BVMT đối với nhiên liệu bay là 2.100 đồng/lít. Từ ngày 1/1/2021 mức thuế được áp dụng là 3.000 đồng/lít (tăng 900 đồng). Cũng theo Bộ Tài chính, việc giảm 30% mức thuế BVMT trong 4 tháng cuối năm 2020 làm số thu thuế giảm khoảng 360 - 400 tỉ đồng/tháng

Đây chính là mức hỗ trợ trực tiếp để góp phần giảm giá nhiên liệu bay, chi phí nhiên liệu đầu vào cho doanh nghiệp vận tải hàng không. Từ đó, góp phần giúp doanh nghiệp hàng không duy trì hoạt động, bù đắp chi phí, tổn thất, phục hồi sau khủng hoảng do ảnh hưởng của dịch Covid-19.

Dự báo trong năm 2021 kinh tế thế giới tiếp tục chịu tác động nghiêm trọng của đại dịch Covid-19, Bộ Tài chính cũng cho biết: Thị trường hàng không nội địa trong năm nay và sang năm 2021 sẽ phục hồi từng bước, nhưng còn nhiều khó khăn. Riêng thị trường quốc tế cần thời gian dài.

“Thiệt hại của ngành hàng không là rất nghiêm trọng, số lượng khách hàng và chuyến bay khai thác sụt giảm rất nghiêm trọng”, Bộ Tài chính đánh giá và cho biết thêm: Riêng Vietnam Airlines tính đến hết năm 2020, số chuyến bay toàn mạng giảm 32,7 nghìn chuyến (giảm 88,2% so với kế hoạch). Khách vận chuyển giảm khoảng 5,67 triệu khách (giảm 89,3% so với kế hoạch).

Một số liệu khác từ Bộ Tài chính cho thấy: Tính chung 10 tháng năm 2020, khách quốc tế đến nước ta ước tính đạt hơn 3,8 triệu lượt, giảm 73,8% so với cùng kỳ năm trước).

Bên cạnh đó, các doanh nghiệp hàng không cũng phải gia tăng chi phí cố định để duy trì hoạt động của doanh nghiệp (bao gồm chi phí thuê máy bay, chi phí đậu đỗ và các chi phí chi thường xuyên khác).

Theo báo cáo của các hãng hàng không trong nước, ước tính chi phí thuê máy bay mỗi tháng của Vietnam Airlines là 30 triệu USD, với Vietjet là 20 triệu USD. Chi phí đậu đỗ sân bay mỗi tháng của Vietnam Airlines là 6 tỷ đồng; Vietjet khoảng 3,6 tỷ đồng; Bamboo Airways khoảng 1,24 tỷ đồng).

Doanh thu các hãng hàng không cũng giảm mạnh. Dự kiến trong năm 2020, doanh thu Vietnam Airlines giảm 49,3 nghìn tỷ đồng và mức lỗ lên đến gần 16 nghìn tỷ đồng, dòng tiền của Vietnam Airlines dự kiến sẽ thiếu hụt lũy kế xấp xỉ 17 nghìn tỷ đồng trong năm 2020.

Bộ Tài chính dự tính, việc giữ nguyên mức thuế bảo vệ môi trường với nhiên liệu bay trong năm 2021 sẽ làm số thu giảm khoảng 860-960 tỉ đồng/năm

Để góp phần tháo gỡ khó khăn cho ngành hàng không, Bộ Tài chính đề xuất Chính phủ trình UBTVQH ban hành Nghị quyết theo trình tự, thủ tục rút gọn, giữ nguyên mức thuế BVMT đối với nhiên liệu bay trong năm 2021 là 2.100 đồng/lít, từ ngày 1/1/2022 mới tăng lên 3.000 đồng/lít.

Bộ Tài chính dự tính, việc giữ nguyên mức thuế trong năm 2021 sẽ làm số thu giảm khoảng 860-960 tỉ đồng/năm.

“Đây một trong những yếu tố tác động trực tiếp đến hoạt động kinh doanh của ngành hàng không, làm giảm chi phí nguyên liệu đầu vào. Từ đó, giúp doanh nghiệp hàng không duy trì hoạt động, tăng doanh thu, bù đắp chi phí, tổn thất do dịch, tăng khả năng chống đỡ lâu dài…”, Bộ Tài chính phân tích.

Vì sao phải “cứu” hàng không?

Tính chung 10 tháng năm 2020, khách quốc tế đến nước ta ước tính đạt hơn 3,8 triệu lượt, giảm 73,8% so với cùng kỳ năm trước)

Đánh giá tác động của Dự án Nghị quyết, Bộ Tài chính phân tích: Trước bối cảnh đại dịch Covid-19 ảnh hưởng nặng nề đến nền kinh tế, khó khăn hơn cả là các doanh nghiệp hoạt động trong ngành nghề chịu tác động đầu tiên bởi dịch Covid-19, nhất là ngành hàng không. Đại dịch Covid-19 đã đẩy ngành công nghiệp vận tải hàng không thế giới vào giai đoạn khó khăn nhất trong lịch sử hơn 100 năm thành lập và các hãng hàng không Việt Nam cũng không ngoại lệ.

Hàng không là một trong những ngành kinh tế mũi nhọn, mang tầm và vị thế quốc gia của Việt Nam. Hiện nay, dịch bệnh đã được kiểm soát ở Việt Nam, nhưng tình hình dịch tại nhiều quốc gia trên thế giới vẫn còn diễn biến phức tạp, chưa có dấu hiệu phục hồi. Đối với thị trường hàng không Việt Nam, các chuyến bay thương mại quốc tế gần như không thực hiện được. Trong khi đó, các hãng hàng không vẫn phải duy trì các chi phí như chi phí hệ thống, chi phí duy trì đội bay...

Thuế BVMT là loại thuế gián thu, thu vào sản phẩm, hàng hóa khi sử dụng gây tác động xấu đến môi trường nên chi phí thuế BVMT sẽ được chuyển vào giá thành sản phẩm, hàng hóa thuộc đối tượng chịu thuế BVMT và người tiêu dùng là người cuối cùng chịu thuế BVMT. Với việc tiếp tục áp dụng mức thuế BVMT đối với nhiên liệu bay là 2.100 đồng/lít đến hết ngày 31/12/2021 sẽ góp phần trực tiếp giảm giá nhiên liệu bay, cụ thể giá nhiên liệu bay chưa bao gồm thuế giá trị gia tăng giảm tương ứng là 900 đồng/lít và giá nhiên liệu bay sau thuế giá trị gia tăng” giảm tương ứng là 990 đồng/lít.

Nhiên liệu bay là nguyên liệu đầu vào không thể thiếu để vận hành các chuyến bay. Việc giảm giá nhiên liệu bay là một trong những yếu tố tác động trực tiếp đến hoạt động kinh doanh của ngành hàng không, làm giảm chi phí nguyên liệu đầu vào của ngành hàng không.

Việc giảm mức thuế BVMT sẽ góp phần giảm chi phí bay, gián tiếp tạo nguồn tài chính cho doanh nghiệp hàng không hoạt động trong bối cảnh đã suy yếu về dòng tiền

Trong bối cảnh tình hình tài chính của các doanh nghiệp hàng không hiện tại và dự kiến sẽ vẫn còn gặp nhiều khó khăn trong thời gian tới do tác động của dịch Covid-19, việc điều chỉnh giảm mức thuế BVMT đối với nhiên liệu bay sẽ góp phần trực tiếp hỗ trợ doanh nghiệp hàng không, góp phần giúp doanh nghiệp hàng không duy trì hoạt động, tăng doanh thu, bù đắp chi phí, tổn thất do dịch Covid-19 cho ngành hàng không, tăng khả năng chống đỡ lâu dài.

Mặt khác, ngành hàng không có vai trò quan trọng trong nền kinh tế, đặc biệt trong nền kinh tế hội nhập. Bên cạnh vai trò chính là huyết mạch trong hệ thống giao thông vận tải thì ngành hàng không còn góp phần thúc đẩy phát triển một số ngành nghề khác. Do đó, việc tiếp tục kéo dài thời hạn thực hiện mức thuế BVMT đối với nhiên liệu bay là 2.100 đồng/lít sẽ góp phần hỗ trợ các doanh nghiệp hàng không vượt qua giai đoạn khó khăn hiện tại, phát triển trong tương lai, góp phần gián tiếp khuyến khích phát triển các ngành kinh tế mũi nhọn khác như thương mại, du lịch, dịch vụ...

Về mặt xã hội, việc làm, trong ngành hàng không chủ yếu là các doanh nghiệp có quy mô lớn về lao động. Trước tác động trực tiếp của dịch Covid-19 đến ngành hàng không, rất nhiều lao động trong ngành hàng không bị mất việc làm. Việc giảm mức thuế BVMT sẽ góp phần giảm chi phí bay, gián tiếp tạo nguồn tài chính cho doanh nghiệp vận hành hoạt động trong bối cảnh đã suy yếu về dòng tiền, âm về thanh khoản, từ đó góp phần duy trì, phát triển doanh nghiệp, gia tăng nhu cầu sử dụng lao động trong ngành hàng không nói chung và tạo hiệu ứng kích cầu sử dụng lao động trong các ngành khác như du lịch, dịch vụ..., góp phần thực hiện đảm bảo an sinh xã hội. Tuy nhiên, mức độ tác động cụ thể đến số lượng việc làm trong ngành hàng không còn phụ thuộc vào mức độ hồi phục, phát triển của ngành hàng không dựa trên nhiều yếu tố khác như mức độ công nghệ, kỹ thuật quản trị doanh nghiệp,...

Thanh Bình