Vì sao gần đây mưa đá 'to như quả trứng' liên tiếp xảy ra ở miền Bắc?

Mưa đá phủ trắng nhiều nơi

Thông tin ban đầu trên báo Giao Thông vào 18h30 ngày 24/4, tại huyện Văn Bàn (Lào Cai) xảy mưa rào kèm mưa đá dữ dội bất ngờ trút xuống một số địa phương của huyện. Đặc biệt, tại các xã Khánh Yên Trung, Khánh Yên Thượng và thị trấn Văn Bàn đã có hai trận mưa đá kéo dài từ 18h30 - 18h48, với cường độ dày đặc. Hạt mưa đá có kích thước 2 - 3cm, có hạt to như quả trứng gà.

Cũng trong ngày tại tỉnh Sơn La vào khoảng 16h, mưa đá bất ngờ xuất hiện gây thiệt hại tại huyện Vân Hồ, Sơn La. Mưa đá tập trung chủ yếu tại xã Lóng Luông và một số khu vực lân cận trên địa bàn huyện Vân Hồ.

Trận mưa diễn ra trong khoảng 30 phút khiến rau màu và các diện tích cây ăn quả của bà con nơi đây bị thiệt hại. Cụ thể, tại xã Lóng Luông, huyện Vân Hồ (Sơn La), toàn xã có 9 bản thì có đến 7 bản bị ảnh hưởng từ trận mưa đá. Trong đó, dù không có thiệt hại về người nhưng có hơn 20 nhà tại bản Lũng Xá và Tà Dê bị mưa đá dội thủng mái.

Về thiệt hại hoa màu, hiện chưa có thống kê chi tiết nhưng qua nắm thông tin sơ bộ diện tích trồng đậu cove, cà chua, ngô, su su, mận, đào bị thiệt hại tương đối nặng nề.

Trong ngày hôm nay, một số địa phương khác của tỉnh Sơn La cũng xuất hiện mưa, mưa rào và dông. Hiện các cơ quan chức năng đang thống kê thiệt hại, tập trung khắc phục hậu quả thiên tai.

Trước đó, tại tỉnh Phú Thọ vào trưa 24/4 trên địa bàn tỉnh có mưa dông, lốc và mưa đá gây thiệt hại về cơ sở vật chất và sản xuất nông nghiệp trên 9,6 tỷ đồng.

Cụ thể lượng mưa một số nơi trên địa bàn tỉnh: Xuân Thủy (Yên Lập) 73,2mm; Cẩm Khê 65,2mm; Yên Lập 52,4mm; Trung Sơn (Yên Lập) 50,4mm; Chi cục Thủy lợi Phú Thọ 43,6mm; Lâm Thao 24,2mm.

Sau trận mưa lớn theo báo cáo nhanh của Ban Chỉ huy Phòng chống thiên tai và Tìm kiếm cứu nạn (PCTT&TKCN) thành phố Việt Trì và các huyện Lâm Thao, Cẩm Khê, mưa dông khiến 11 nhà ở tại huyện Lâm Thao và 17 trường học tại thành phố Việt Trì, huyện Lâm Thao bị hư hỏng, tốc mái; 1 trạm y tế tại thành phố Việt Trì bị đổ tường rào.

Trong khi đó về sản xuất nông nghiệp, tại huyện Lâm Thao có 35ha lúa, ngô, hoa màu bị đổ; 28ha chuối bị thiệt hại hoàn toàn. Ngoài ra, 2 lò gạch tại huyện Cẩm Khê bị tốc mái khoảng 7000m2 , 2 cơ quan tại huyện Lâm Thao bị ảnh hưởng, 14 cột điện tại huyện Lâm Thao bị gãy, đổ. Ước tổng thiệt hại do thiên tai khoảng 9,62 tỷ đồng.

Mưa đá ở nhiều nơi.

Vì sao mưa đá liên tiếp xảy ra ở miền Bắc?

Chia sẻ xoay quanh vấn đề này với báo Sức khỏe & Đời sống ông Nguyễn Văn Hưởng, Trưởng phòng Dự báo Thời tiết, Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia cho biết, thời điểm này thời tiết miền Bắc bắt đầu chuyển tiếp sang mùa Hè nên mưa dông nhiệt về chiều còn lặp lại nhiều lần.

Thông thường ở nước ta, dông nhiệt xuất hiện từ đầu mùa hè (cuối tháng 3 Âm lịch), và thường vào cuối mỗi buổi chiều, sau một ngày nắng nóng gay gắt. Tuy nhiên, cũng có những cơn dông được tích tụ sau nhiều ngày nắng nóng. Hiện tượng này sẽ kết thúc vào khoảng cuối tháng 11 đầu tháng 12.

Điều đáng lo ngại là mặc dù cơn dông chỉ xuất hiện trong thời gian ngắn, nhưng thường đi kèm các hiện tượng thời tiết cực đoan như gió giật mạnh, mưa rất lớn, sấm sét dữ dội. Trong một số trường hợp, đặc biệt là khi bước vào mùa mưa bão, cơn dông còn có thể kèm theo lốc, xoáy với nhiều mức độ ảnh hưởng khác nhau.

Đặc điểm của gió lốc là tốc độ gió tăng mạnh đột ngột, khi đối lưu phát triển mạnh trong các đám mây dông, sự chênh lệch nhiệt độ theo chiều thẳng đứng lớn, làm cho áp suất thay đổi đột ngột, tạo nên những cột gió xoáy lớn tạo ra khả năng phá hủy, hút, kéo rất lớn.

Cơn lốc xoáy có cường độ mạnh có thể cuốn bay các đồ vật lớn và di chuyển chúng ra xa hàng trăm mét, gây đặc biệt nguy hiểm cho người dân đang đi lại trên đường, cũng như các cơ sở kinh tế, xã hội thuộc khu vực.

Chuyên gia khuyên, để ứng phó với thời tiết cực đoan, chúng ta cần theo dõi sát các bản tin dự báo của cơ quan khí tượng. Ngoài ra cần quan sát diễn biến thời tiết như trời có nhiều mây đen, gió mạnh, hơi lạnh, ẩm.

Hiện nay, với những trang thiết bị hiện đại quan trắc và giám sát bầu trời như ảnh mây vệ tinh phân giải cao MTSAT, radar thời tiết, cơ quan khí tượng có thể phát hiện được dông nhiệt nhưng do các hiện tượng này xảy ra quá nhanh nên chỉ có thể cảnh báo cực ngắn.

Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia cho biết, hiện nay cơ quan này có thể cảnh báo mưa dông trên nội thành Hà Nội từ 30-45 phút trước khi xảy ra.

Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia cho biết, người dân cần chuẩn bị sẵn các phương án trú ẩn an toàn vì hiện tượng mưa đá có thể xuất hiện bất cứ lúc nào trong tháng giao mùa.

Dự báo thời tiết 10 ngày tới

Thời tiết các khu vực từ nay đến ngày 26/4:

- Bắc Bộ:

+ Đêm 24 và ngày 25/4: đêm có mưa rào và dông rải rác, cục bộ có mưa to; ngày nắng, riêng khu vực Tây Bắc có nơi nắng nóng.

+ Đêm 25 và ngày 26/4: chiều tối và đêm có mưa rào và dông vài nơi, ngày nắng, có nơi nắng nóng, riêng phía Tây có nắng nóng, có nơi nắng nóng gay gắt và đặc biệt gay gắt.

- Khu vực từ Thanh Hóa đến Phú Yên: chiều tối và đêm có mưa rào và dông vài nơi, riêng Thanh Hóa và Nghệ An có mưa rào và dông rải rác, cục bộ có mưa to; ngày nắng nóng và nắng nóng gay gắt, có nơi đặc biệt gay gắt.

- Khu vực từ Khánh Hòa đến Bình Thuận: chiều tối và đêm có mưa rào và dông vài nơi; ngày nắng, có nơi nắng nóng.

- Tây Nguyên và Nam Bộ: chiều tối và đêm có mưa rào và dông vài nơi; ngày nắng nóng, có nơi nắng nóng gay gắt.

Trong mưa dông có khả năng xảy ra lốc, sét, mưa đá và gió giật mạnh.

Nhận định thời tiết các khu vực từ đêm 26/4 đến ngày 4/5:

- Phía Tây Bắc Bộ: khả năng có nắng nóng và nắng nóng gay gắt, có nơi đặc biệt gay gắt.

- Phía Đông Bắc Bộ: có nắng nóng cục bộ; riêng khu vực đồng bằng thời kỳ từ 27-30/4 khả năng có nắng nóng diện rộng.

- Khu vực từ Thanh Hóa đến Phú Yên: có khả năng xảy ra nắng nóng gay gắt và đặc biệt gay gắt.

- Tây Nguyên và Nam Bộ: có nắng nóng, có nơi nắng nóng gay gắt.

Trúc Chi (t/h)