Vì sao gương chiếu hậu bên trái là bắt buộc trên xe máy

Ảnh: Đan Thanh.

Đầu năm nay, Nghị định 168 chính thức có hiệu lực đã tăng nặng mức phạt với người điều khiển môtô, xe gắn máy không lắp gương chiếu hậu bên trái hoặc trang bị loại gương không đúng quy định.

Gương chiếu hậu là bắt buộc ở nhiều nơi

Điểm a khoản 1 Điều 14 Nghị định 168 nêu rõ mức phạt tiền từ 400.000 đồng đến 600.000 đồng đối với hành vi điều khiển môtô, xe gắn máy không có gương chiếu hậu bên trái người điều khiển, hoặc có trang bị nhưng không có tác dụng.

So với mức phạt 100.000-200.000 đồng ở Nghị định 100, mức phạt cho lỗi này từ đầu năm nay đã tăng gấp 3 lần.

Tại bang Queensland (Australia), môtô sản xuất từ năm 1975 trở đi đã bắt buộc phải có ít nhất một gương chiếu hậu mỗi bên. Trước thời điểm nói trên, môtô ở Queensland được yêu cầu phải có ít nhất một gương bên phải.

Gương chiếu hậu là trang bị cần thiết trên môtô, xe gắn máy. Ảnh minh họa: Vĩnh Phúc.

Theo SteelHorse Law, có đến 28 trên 50 tiểu bang ở Mỹ không bắt buộc người điều khiển phương tiện lắp gương chiếu hậu cho môtô, nhưng đồng thời cũng có 5 tiểu bang yêu cầu môtô phải có ít nhất một gương chiếu hậu cho mỗi bên.

Chính quyền Canada cũng có quy định bắt buộc lắp ít nhất một gương chiếu hậu cho phương tiện môtô, xe 2 bánh.

Ở Indonesia, phương tiện giao thông 2 bánh cũng được yêu cầu phải có đủ các trang bị như còi, đèn báo rẽ, ống xả, gương chiếu hậu đạt chuẩn theo quy định của nhà nước.

Lý do xe máy cần có gương chiếu hậu bên trái

Tham khảo quy định tại Australia, quốc gia này từng yêu cầu môtô phải trang bị ít nhất một gương chiếu hậu bên phải xe.

Với việc Australia là quốc gia bố trí cho phương tiện di chuyển ở phần đường bên trái theo chiều đi, quy định này tương đương với tại Việt Nam, khi môtô và xe 2 bánh bắt buộc phải có ít nhất một gương chiếu hậu bên trái xe.

Việc sử dụng gương chiếu hậu trên ôtô là rất quen thuộc với người điều khiển xe 4 bánh, do phương tiện này là dạng "đóng hộp". Người điều khiển ngồi bên trong cabin, khó có thể quan sát toàn bộ diễn biến phía sau và xung quanh xe. Hệ thống gương chiếu hậu vì vậy cung cấp tầm nhìn quan trọng cho tài xế, khiến việc quan sát gương chiếu hậu khi cầm lái ôtô gần như là điều hiển nhiên.

Đối với xe máy, đặc thù của loại phương tiện này khiến người điều khiển có thể dễ dàng xoay người quan sát tình huống, thay vì phải phụ thuộc vào tầm nhìn được cung cấp bởi gương chiếu hậu.

Điều này dẫn đến không ít người chủ quan, cho rằng gương chiếu hậu là trang bị thừa thãi trên xe máy, đôi khi cố tình tháo ra để đỡ "vướng víu".

Gương chiếu hậu cung cấp tầm nhìn phía sau xe, giảm thiểu động tác xoay người quan sát. Ảnh minh họa: Bối Hạ.

Tuy nhiên theo SteelHorse Law, việc người điều khiển xe máy xoay người để quan sát phía sau, bao gồm cả xoay thân trên và đầu, có thể dẫn đến thay đổi trọng tâm xe.

Trong trường hợp người lái thiếu kinh nghiệm, hành động này có thể khiến môtô, xe 2 bánh bị chao đảo, đôi khi mất kiểm soát dẫn đến té ngã, va chạm với phương tiện khác.

Tại Việt Nam, môtô và xe 2 bánh thường di chuyển cùng làn đường hỗn hợp với ôtô, hoặc ở một làn riêng phía trong cùng bên phải.

Do đó, việc trang bị bắt buộc gương chiếu hậu bên trái cũng giúp người điều khiển phương tiện quan sát được các phương tiện phía sau, đề phòng trường hợp các phương tiện kích thước lớn vượt lên và nhờ đó tránh được các tình huống va chạm nguy hiểm. Gương chiếu hậu bên trái cũng giúp người điều khiển môtô, xe 2 bánh có được góc quan sát phù hợp, đánh giá tình hình trước khi sang đường.

Một trong những lợi ích của việc lắp gương chiếu hậu còn nằm ở khả năng phòng, tránh cướp giật. Trong phần lớn vụ giật túi, kẻ gian thường rình mò phía sau một thời gian, quan sát cẩn thận "con mồi" trước khi ra tay.

Trang bị gương chiếu hậu vì thế sẽ giúp người điều khiển phương tiện biết được có ai khả nghi đang bám phía sau, qua đó đánh giá tình hình và có sự đề phòng phù hợp.

Gương chiếu hậu cũng cần đáp ứng tiêu chuẩn về kích thước. Ảnh minh họa: Phúc Hậu.

Quy chuẩn 28 của Bộ Giao thông vận tải quy định gương chiếu hậu môtô, xe gắn máy phải điều chỉnh được vùng quan sát. Gương chiếu hậu có thể ở dạng phẳng hoặc dạng lồi.

Diện tích bề mặt phản xạ không nhỏ hơn 69 cm2. Nếu là gương tròn, đường kính bề mặt gương không nhỏ hơn 94 mm và không lớn hơn 150 mm. Đối với trường hợp gương chiếu hậu không ở dạng tròn, bề mặt gương phải nằm trong một hình chữ nhật có kích thước 120 x 200 mm.

Phúc Hậu