Vì sao hoãn tòa vụ Cựu Tổng Giám đốc Cienco 1 'xóa nợ gần 185 tỷ đồng'?

Các bị cáo tại CQCA.

Cùng hầu tòa có: Lê Văn Long, cựu kế toán trưởng; Nguyễn Thị Bích Hạnh - phó phòng tài chính kế toán; Nguyễn Ngọc Tuyển, cựu kiểm toán viên Cty kiểm toán A&C và hai người khác.

Phiên tòa được diễn ra dưới sự điều hành của Thẩm phán Đào Bá Sơn - Phó Chánh án TAND TP Hà Nội. Thực hành quyền công tố và kiểm sát hoạt động xét xử có 4 Kiểm sát viên, thuộc VKSND TP Hà Nội. Tham gia tố tụng tại phiên tòa còn có 14 luật sư bào chữa cho các bị cáo và một luật sư bảo vệ quyền, lợi ích cho Cienco-1.

Theo cáo trạng, Cienco1 thành lập từ năm 1995, Nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ do Bộ GTVT đại diện làm chủ sở hữu. Năm 2013, Bộ GTVT có quyết định phê duyệt danh sách DN thuộc bộ thực hiện cổ phần hóa, trong đó có Cienco 1. Ban chỉ đạo cổ phần hóa DN này do ông Phạm Dũng làm trưởng ban, ông Lai làm phó. Tuy nhiên, theo viện kiểm sát, quá trình cổ phần hóa, dàn cựu lãnh đạo Cienco 1 đã có nhiều sai phạm gây thiệt hại tài sản Nhà nước số tiền lớn.

Cụ thể, để xử lý tài chính trước khi cổ phần hóa, với mục đích Cienco 1 không còn các khoản nợ xấu, ông Dũng và Lai cùng các thuộc cấp đã thống nhất cùng nhau xử lý các khoản nợ phải thu trái quy định pháp luật.

Hành vi trên của cựu lãnh đạo Cienco 1 dẫn đến không tính vào giá trị DN khi cổ phần hóa số tiền gần 185 tỷ đồng. Cơ quan công tố xác định, ông Lai phải chịu trách nhiệm xuyên suốt trong quá trình xác định giá trị DN và cổ phần hóa tại Cienco 1. Bị cáo đã chủ trì cuộc họp để xử lý khoản nợ hơn 364 tỷ đồng phải thu của 50 Cty.

Tuy nhiên, cựu Tổng GĐ Cienco 1 cùng các thuộc cấp sau đó quyết định xóa gần 185 tỷ đồng trong số nợ trên vì xác định "đây là khoản nợ khó thu hồi". Sau khi chuyển thành Cty cổ phần, Cienco 1 tiếp tục tiến hành thu hồi các khoản nợ đối với sáu Cty trực thuộc trước đây.

DN này đã thu hồi được 65 tỷ đồng nhưng lại không đề xuất bàn giao cho Nhà nước mà chỉ đạo chi cho các hoạt động khác. Cơ quan điều tra đã có văn bản yêu cầu Cienco 1 "nộp lại số tiền hưởng lợi bất chính" nhưng đến nay vẫn chưa thực hiện.

Cũng theo cáo trạng, Cienco 1 khi cổ phần hóa còn không xác định giá trị quyền sử dụng bốn khu đất vào giá trị DN. Bốn khu đất bị này đều nằm ở vị trí đẹp, rộng từ 422m2 đến hơn 16.000m2 tại TP HCM, Long An, Tiền Giang và Gia Lai.

Theo quy định, khi DN cổ phần hóa, UBND cấp tỉnh sẽ có ý kiến để làm căn cứ xác định giá trị đất. Nhóm lãnh đạo Cienco 1 và các bị can thuộc Cty A&C bị cáo buộc đã xác định bốn khu đất trên là "tài sản cố định vô hình" với tổng giá trị 12,6 tỷ đồng. Hội đồng định giá tài sản tố tụng hình sự tại bốn tỉnh lại xác định năm 2013, tổng giá trị bốn khu đất của Cienco 1 là hơn 67,4 tỷ đồng. Do vậy, hành vi "bỏ quên" bốn khu đất của các bị can đã gây thiệt hại cho Nhà nước hơn 54,7 tỷ đồng.

VKSND kết luận, sai phạm của ông Phạm Dũng và ông Cần Hồng Lai trong việc xác định giá trị doanh nghiệp khi cổ phần hóa Cienco 1 gây thiệt hại tài sản Nhà nước gần 240 tỷ đồng. Hành vi của các bị can còn lại bị cáo buộc cùng gây thiệt hại gần 185 tỷ.

Liên quan, hàng loạt lãnh đạo cấp vụ, cấp phòng bị xác định có hành vi liên quan vụ việc ở các mức độ khác nhau gồm: Nguyễn Chiến Thắng - vụ trưởng Vụ Quản lý DN Bộ GTVT (phó trưởng ban chỉ đạo cổ phần hóa); Đào Thanh Thảo - phó vụ trưởng Vụ Tài chính; Lê Thị Mai Hương - phó trưởng phòng của Cục Tài chính DN thuộc Bộ Tài chính… Những người này đều bị xác định "có hành vi vi phạm liên quan ở mức độ khác nhau, hành vi chưa đủ căn cứ xem xét trách nhiệm hình sự hoặc chưa đến mức truy cứu trách nhiệm hình sự". Căn cứ tính chất, mức độ sai phạm, cơ quan điều tra đã có văn bản kiến nghị cơ quan, tổ chức có thẩm quyền xem xét xử lý nghiêm và Đảng và chính quyền là phù hợp.

Tại phiên tòa, luật sư đề nghị triệu tập Giám đốc Cty định giá và một số cá nhân; một số luật sư của các bị cáo cũng vắng mặt. Theo đại diện VKSND, bị cáo Cấn Hồng Lai bị truy tố ở khung hình phạt cao, việc vắng mặt của nhiều luật sư của bị cáo sẽ ảnh hưởng đến quyền, lợi ích hợp pháp của ông Lai. Do đó, HĐXX quyết định hoãn phiên tòa để đảm bảo quyền lợi cho các bị cáo.

Bảo Lâm