Vì sao lại ăn 12 trái nho vào đêm giao thừa và lý giải loạt tục lệ kỳ lạ của các nước trên thế giới?

Tục ăn 12 quả nho đêm giao thừa Tết Dương lịch của Tây Ban Nha

Phong tục ăn 12 quả nho vào đêm giao thừa. (Ảnh: Getty Images)

Thực tế, ăn nho đêm giao thừa không phải là trào lưu "tự phát" của giới trẻ mà bắt nguồn từ một phong tục lâu đời tại Tây Ban Nha. Tại quốc gia này, 12 quả nho được gọi là uvas de la suerte – nho may mắn. Người dân có thói quen ăn 12 quả nho tương ứng với 12 tiếng chuông đồng hồ điểm sang năm mới, mỗi quả đại diện cho một tháng trong năm. Nếu ăn trọn vẹn, suôn sẻ, người thực hiện tin rằng năm mới sẽ thuận lợi, hạnh phúc và ít trắc trở.

Phong tục này cũng được ghi nhận tại một số quốc gia Mỹ La-tinh, nơi văn hóa Tây Ban Nha có ảnh hưởng sâu sắc. Một giả thuyết phổ biến cho rằng, vào đầu những năm 1900, do nho được mùa và tồn kho lớn, những người trồng nho tại thành phố Alicante (Tây Ban Nha) đã "sáng tạo" ra nghi lễ này như một cách kích cầu tiêu thụ. Không ngờ, theo thời gian, nó lại trở thành truyền thống đêm giao thừa được duy trì đến tận ngày nay.

Loạt tập tục đón giao thừa của các nước

Húp mì trường thọ (Nhật Bản)

Mì Toshikoshi Soba là món ăn truyền thống trong đêm Giao thừa ở Nhật Bản. Món mì soba có sợi dài và mảnh, tượng trưng cho tuổi thọ, sức khỏe và cuộc sống bền bỉ.

Việc ăn mì vào thời điểm chuyển giao năm cũ và năm mới mang ý nghĩa cắt đứt những điều không may của năm cũ và đón chào một khởi đầu suôn sẻ.

Người Nhật tin rằng húp mì một cách trọn vẹn, không cắn đứt sợi mì, sẽ giúp năm mới gặp nhiều may mắn và bình an.

Nhảy qua những con sóng (Brazil)

Người Brazil thường mặc đồ trắng và nhảy qua những con sóng để cầu mong năm mới suôn sẻ, may mắn - Ảnh: Medium

Tại Brazil, người dân đổ ra biển trong đêm giao thừa và nhảy qua 7 con sóng, mỗi con sóng gắn với một điều ước. Phong tục này bắt nguồn từ Umbanda - một tôn giáo Afro-Brazil ra đời tại Rio de Janeiro vào đầu thế kỷ 20.

Ngoài ra, mọi người thường mặc đồ trắng để thực hiện phong tục này. Bởi lẽ đây là màu sắc của sự thanh khiết và khởi đầu mới, gắn liền với Oxalá, vị thần tối cao trong Umbanda. Khi sóng biển tràn vào bờ, từng cú nhảy như gửi gắm hy vọng cho năm sắp tới.

Ra đường với vali rỗng (Colombia)

Phong tục đón năm mới bằng chiếc vali rỗng ở Colombia là một phong tục độc đáo, thể hiện ước mong về một năm mới nhiều chuyến đi và trải nghiệm mới. Vào thời khắc giao thừa, người dân thường cầm một chiếc vali rỗng và đi vòng quanh nhà hoặc quanh khu phố.

Phong tục này cũng phổ biến tại Ecuador, Mexico và Panama như một lời nhắc vui rằng muốn đi xa, hãy bắt đầu từ việc "dọn chỗ" cho những hành trình mới. Qua đó thể hiện tinh thần yêu thích khám phá, hy vọng vào vận may và những thay đổi tích cực trong tương lai.

Đập vỡ quả lựu (Thổ Nhĩ Kỳ)

Đập vỡ lựu mang ý nghĩa tượng trưng cho may mắn, thịnh vượng và sung túc trong năm mới - Ảnh: Greek Boston

Quả lựu từ lâu được xem là biểu tượng của sự sinh sôi, dồi dào và phúc lành trong văn hóa Thổ Nhĩ Kỳ cũng như nhiều quốc gia Trung Đông.

Ở Thổ Nhĩ Kỳ, một phong tục đón năm mới phổ biến là đập vỡ quả lựu trước cửa nhà vào thời khắc giao thừa. Người dân tin rằng khi quả lựu bị đập vỡ, những hạt lựu đỏ tươi văng ra khắp nơi sẽ tượng trưng cho sự may mắn, thịnh vượng và sung túc trong năm mới.

Số lượng hạt lựu rơi ra càng nhiều thì gia chủ càng gặp nhiều tài lộc và hạnh phúc. Phong tục này góp phần tạo nên không khí năm mới rộn ràng, thể hiện niềm tin và hy vọng của con người vào một khởi đầu tốt đẹp.

Nhảy khỏi ghế (Đan Mạch)

Người Đan Mạch thường nhảy qua ghế vào đúng 0h để "nhảy" sang năm mới - Ảnh: Shutterstock

Ở Đan Mạch, một phong tục đón năm mới rất vui nhộn là nhảy khỏi ghế vào đúng thời khắc giao thừa.

Khi đồng hồ điểm 0h, mọi người trong gia đình cùng nhảy xuống đất từ ghế hoặc sofa, với niềm tin rằng hành động này giúp "nhảy" sang một năm mới may mắn và hạnh phúc.

Phong tục này không chỉ mang ý nghĩa tâm linh mà còn tạo ra không khí vui tươi, sôi động, gắn kết các thành viên trong gia đình và bạn bè trong khoảnh khắc chuyển giao năm cũ và năm mới.

Hắt nước bẩn ra đường (Cuba)

Ở Cuba, một phong tục đón năm mới khá đặc biệt là hắt nước bẩn ra đường. Nước tượng trưng cho năng lượng tiêu cực tích tụ suốt năm cũ.

Do đó, người dân tin rằng việc đổ nước cũ, bẩn ra ngoài nhà vào đêm giao thừa tượng trưng cho việc "tống tiễn những điều không may, vận rủi và phiền muộn của năm cũ", để nhường chỗ cho may mắn và điều tốt lành trong năm mới.

Bước chân đầu tiên (Scotland)

Lễ Hogmanay của Scotland là một trong những dịp đón năm mới độc đáo nhất châu Âu. Nguồn gốc của nó được cho là kéo dài hàng trăm năm, từ các lễ hội ngoại giáo cổ xưa đánh dấu mùa gặt kết thúc và vòng quay của năm mới bắt đầu.

Trung tâm của Hogmanay là tục first footing với niềm tin rằng người đầu tiên bước qua ngưỡng cửa nhà bạn sau nửa đêm sẽ quyết định vận may của cả năm.

Người "mở hàng" năm mới cũng không đến tay không. Than đá tượng trưng cho hơi ấm, bánh mì đen, đôi khi là muối hoặc bạc - tất cả đều mang ý nghĩa no đủ. Đổi lại, họ được chào đón bằng sự hiếu khách và những ly whisky rót hào phóng.