Vì sao nên 'chốt' sớm phương án thi vào lớp 10?
Thời điểm này, học sinh lớp 9 đã thi xong học kỳ I và đang sốt ruột ngóng đợi thông tin về kỳ thi tuyển sinh vào lớp 10. Không hẳn mong giảm môn thi, có lẽ điều mà học sinh, phụ huynh và cả giáo viên mong đợi nhất là Hà Nội sớm công bố chính xác phương án thi.
Mong sớm có phương án thi trong tháng 12
Năm học 2024-2025, lứa học sinh sinh năm 2009 sẽ bước vào kỳ thi lớp 10. Theo thống kê của Sở GD&ĐT Hà Nội, năm học này dự kiến có gần 135.000 học sinh tốt nghiệp, tăng hơn 5.000 học sinh so với năm học trước. Mức độ cạnh tranh vào lớp 10 công lập có phần cam go, khắc nghiệt hơn năm ngoái khi tỉ lệ tuyển sinh các trường không tăng.
Hiện tại, Sở GD&ĐT Hà Nội mới chỉ thông tin kỳ thi lớp 10 năm 2024 tiếp tục diễn ra bằng phương thức thi tuyển nhưng chưa có phương án về số môn thi khiến học sinh, phụ huynh và cả giáo viên đều sốt ruột.
Nói về lý do thi vào lớp 10 nên "chốt" sớm với phương án thi 3 môn Toán, Ngữ văn và Ngoại ngữ, thầy Trần Mạnh Tùng - giáo viên Toán tại Hà Nội cho rằng, thi vào lớp 10 tại Hà Nội từ năm học 2024-2025 với thi 3 môn Toán, Ngữ văn và Ngoại ngữ là phương án vừa phù hợp với tinh thần gọn nhẹ, giảm căng thẳng, giảm tốn kém, vừa đảm bảo tính ổn định, vốn rất cần thiết trong công tác tuyển sinh.
Ngoài ra, phương án thi 3 môn cũng đáp ứng với nguyện vọng của xã hội, của đông đảo phụ huynh, học sinh khi năm 2023, Sở GD&ĐT Hà Nội đã khảo sát lấy ý kiến về phương án thi và đa số đã chọn 3 môn. Còn theo tinh thần chung, thi vào 10 của các tỉnh thành trên cả nước cũng có nhiều thay đổi nhưng đều hướng đến gọn nhẹ, giảm áp lực và phần lớn các địa phương đã công bố phương án thi vào lớp 10 với 3 môn.
"Thi vào 10 là thi tuyển sinh, không phải thi tốt nghiệp THCS. Thời gian thi vào lớp 10 thường diễn ra vào đầu tháng 6, cũng là thời điểm học sinh đã hoàn thành chương trình và đã tốt nghiệp. Do vậy, để đáp ứng được tính toàn diện nên chọn giải pháp từ lúc học chứ không phải là kỳ thi tuyển sinh và việc lấy thi để học không còn phù hợp.
Việc học để thi giờ không còn phù hợp dễ dẫn đến học gạo, học vẹt, học đối phó. Thay vào đó, cần hướng học sinh đến việc học thực chất: Học để biết, học để làm, học để cùng chung sống, học để khẳng định mình. Mong Sở GD&ĐT Hà Nội lắng nghe và công bố phương án thi sớm, trong tháng 12 này thì tốt", thầy Tùng nêu quan điểm.
Nhiều giáo viên cũng cho rằng, đối với kỳ thi tuyển sinh vào lớp 10 cần công bố sớm phương án thi bởi việc này sẽ giảm áp lực cho học sinh và phù hợp với chương trình giáo dục phổ thông 2018.
Theo thầy Nguyễn Quang Tùng - Hiệu trưởng Trường THCS - THPT Lômônôxốp: Phụ huynh và giáo viên luôn mong muốn có sự ổn định về cách thức thi tuyển sinh vào lớp 10; càng thay đổi nhiều càng dẫn đến tâm tư, lo lắng và phản hồi thiếu tích cực. "Năm học 2023 - 2024 cũng là năm học cuối cùng theo Chương trình Giáo dục phổ thông 2006 nên học sinh mong giữ ổn định như năm trước. Việc thi 3 môn đã đủ điều kiện để phân loại thí sinh. Điều này cũng giúp giảm áp lực đáng kể cho học sinh; tiết kiệm ngân sách Nhà nước trong công tác tổ chức thi cũng như tiết kiệm chi phí của xã hội; giảm áp lực cho cán bộ, thầy cô làm công tác tổ chức kỳ thi. Suy cho cùng, kỳ thi dù theo phương án nào thì việc đặt lợi ích của học sinh lên trên hết vẫn là quan trọng nhất".
Những địa phương đầu tiên công bố phương án thi lớp 10 năm 2024
Tính tới thời điểm hiện tại, cả nước đã có 6 tỉnh thành công bố phương án tuyển sinh vào lớp 10 năm học 2024 – 2025, với các môn thi chủ yếu Toán, Ngữ văn, tiếng Anh.
Hưng Yên: Thi 3 môn (Toán, tiếng Anh, Ngữ văn) Riêng trường THPT chuyên Hưng Yên thi 4 môn (Toán, tiếng Anh, Ngữ văn, môn chuyên).
Phú Thọ: Thi 3 môn (Toán, tiếng Anh, Ngữ văn); Riêng trường THPT chuyên Hùng Vương thi 4 môn (Toán, tiếng Anh, Ngữ văn, môn chuyên)
Quảng Nam: Chuyển từ xét tuyển sang thi tuyển 3 môn (Toán, tiếng Anh, Ngữ văn)
TP.HCM : Thi 3 môn (Toán, Ngoại ngữ, Ngữ văn). Từ năm học 2024 – 2025, TP.HCM không tuyển sinh lớp 10 không chuyên.
Ninh Bình: Thi 3 môn (Toán, Ngữ văn, bài thi thứ ba). Bài thi thứ ba thuộc một trong các môn (Vật lý, Hóa học, Sinh học, Lịch sử, Địa lý, tiếng Anh) công bố ngày 1/3/2024. Riêng trường THPT chuyên Lương Văn Tụy thực hiện qua 2 vòng. Vòng 1 sơ tuyển, vòng 2 thi tuyển.
Bộ GD&ĐT quy định, việc tổ chức thi/xét tuyển hay kết hợp giữa thi tuyển, xét tuyển thuộc quyền chủ động của các địa phương. Các Sở GD&ĐT tham mưu trình UBND tỉnh, thành phố phê duyệt kế hoạch tuyển sinh cũng như quyết định môn thi, tính chất thi, hệ số bài thi, điểm cộng. Tùy từng địa phương và căn cứ vào số lượng học sinh dự thi, số lượng các trường THPT trên địa bàn có thể tiếp nhận để có các hình thức tuyển sinh khác nhau, xét tuyển/thi tuyển.
Theo khung kế hoạch thời gian năm học 2023 - 2024 do Bộ GD&ĐT ban hành, các địa phương xét công nhận hoàn thành chương trình tiểu học và xét công nhận tốt nghiệp THCS trước ngày 30/6/2024. Hoàn thành tuyển sinh các lớp đầu cấp trước ngày 31/7/2024.