Vì sao Syria mở cửa không phận nhưng chưa nhiều hãng bay mặn mà?
Hạ tầng yếu kém, xung đột khu vực và các đợt không kích bất ngờ của Israel đang cản bước nhiều hãng hàng không quay lại Syria, làm chậm nỗ lực tái thiết nền kinh tế sau 14 năm nội chiến, theo hãng tin Reuters.
Không còn nhiều hãng bay mặn mà
Sau khi cơ quan hàng không dân dụng Syria tuyên bố mở hoàn toàn không phận từ ngày 24/6, trong tháng 7 này, ít nhất 11 hãng hàng không nước ngoài dự định nối lại tuyến bay tới Syria, tăng mạnh so với chỉ ba hãng vào một năm trước.

Bên ngoài nhà ga duy nhất tại sân bay quốc tế Damascus. Ảnh: Reuters
Trong số đó có hai hãng hàng không từ Liên minh châu Âu là Dan Air của Romania và Air Mediterranean của Hy Lạp.
Ngoài ra, cuối tháng 5, hãng hàng không Emirates nối lại đường bay qua không phận Syria lần đầu tiên kể từ khi nội chiến bùng nổ, giúp rút ngắn tới một giờ hành trình từ Dubai tới Beirut.
Emirates còn dự định nối lại tuyến bay Dubai – Damascus lần đầu tiên từ năm 2012. Hãng cho biết đường bay này sẽ củng cố quan hệ với Các Tiểu vương quốc Arab Thống nhất và giúp Syria thu hút đầu tư.
Hãng hàng không giá rẻ Flyadeal của Ả Rập Xê Út cũng bày tỏ mong muốn sớm bay đến Syria, cùng với Flynas, một hãng giá rẻ khác của nước này.
Tuy nhiên, với nhiều hãng khác, Syria có thể không còn là ưu tiên.
Các hãng từng khai thác như Aeroflot (Nga), Air France (Pháp) , Austrian Airways (Lufthansa), LOT Polish, Iberia (IAG), ITA (Ý), Czech Airlines và China Southern đều chưa quay lại.
Dù lượng chuyến bay quốc tế đến Syria đã tăng đáng kể gần đây, nhưng vẫn thấp hơn nhiều so với thời điểm trước chiến tranh. Dữ liệu từ Cirium cho thấy, số chuyến bay theo lịch trong tháng 7 chỉ bằng 58% so với cùng kỳ năm 2010.
Nhiều rào cản
Hiệp hội Vận tải Hàng không Quốc tế (IATA) cho biết việc nới lỏng trừng phạt đã mở đường để hoạt động cung cấp bộ phận máy bay, dịch vụ bảo dưỡng và một số giao dịch thương mại được thông suốt hơn. Tuy nhiên, vẫn còn rào cản với hoạt động đi lại và tăng trưởng thị trường, đó là vấn đề hạn chế thị thực với công dân Syria.

Bên trong nhà ga vắng tanh của sân bay quốc tế Damascus. Ảnh: Reuters
Hơn nữa, ngay khi vừa được khai trương, các hãng đã mở tuyến bay trở lại như Royal Jordanian, FlyDubai, Turkish Airlines và Qatar Airways đều phải hủy hàng loạt chuyến do không phận khu vực Trung Đông bị đóng cửa vì xảy ra nhiều vụ tấn công bằng tên lửa và máy bay giữa Israel, Mỹ và Iran.
Nguy cơ không chỉ đến từ bên ngoài. Israel trong hai ngày liên tiếp đã tiến hành không kích lực lượng chính phủ Syria ở tây nam nước này, tuyên bố sẽ giữ khu vực phi quân sự và bảo vệ cộng đồng người Druze thiểu số tại đây.
Cùng lúc, các hãng hàng không cũng lo ngại về tình trạng hạ tầng hàng không và năng lực quản lý ngành tại Syria.
"Vẫn cần tiến triển về giám sát pháp lý, đầu tư hạ tầng và tuân thủ các tiêu chuẩn an toàn và vận hành quốc tế", Hiệp hội Vận tải Hàng không Quốc tế (IATA) nhận định.
Chia sẻ với hãng tin Reuters, các quan chức tại sân bay Damascus và cơ quan quản lý hàng không Syria, cho biết các hãng hàng không lớn như Lufthansa và Air France KLM từng khai thác đường bay tới Syria trước chiến sự đã cử đoàn tới sân bay Damascus để khảo sát hạ tầng và văn phòng cũ. Tuy nhiên, cả hai hãng đều cho biết hiện chưa có ý định nối lại đường bay.
Giải thích về những vấn đề cản trở các hãng hàng không quay lại Syria, Giám đốc điều hành hãng hàng không Dan Air, ông Matt Ian David cho biết đó là sự phức tạp về logistics và pháp lý.
Ông Alaa Sallal, Giám đốc truyền thông của Cục Hàng không Dân dụng Syria, cho biết nhiều hãng hàng không đã tới kiểm tra an ninh và hạ tầng của sân bay.
"Kết cấu sân bay đã xuống cấp, thiết bị lạc hậu, một số bị mất mát", ông Sallal nói và cho biết Syria thiếu thiết bị radar, khiến nước này phải phụ thuộc vào radar của Lebanon hoặc Thổ Nhĩ Kỳ để kiểm soát không lưu.
Đầu tháng này, lãnh đạo Tổng cục Hàng không Dân dụng Syria tuyên bố muốn xây dựng sân bay mới tại Damascus, Aleppo và khu vực trung tâm đất nước. Nhưng kế hoạch này đòi hỏi thời gian và nguồn lực mà một quốc gia bị chiến tranh tàn phá khó có thể tự lo liệu. Mới đây, mới có Thổ Nhĩ Kỳ, đồng minh thân cận của chính phủ mới, thông báo hỗ trợ Syria cải thiện hệ thống sân bay.
Chưa kể hiện nay, nhiều nước bao gồm Anh và Mỹ, vẫn khuyến cáo các hãng bay tránh bay qua không phận Syria.
Cơ quan An toàn Hàng không Liên minh châu Âu (EASA) cảnh báo nguy cơ bị nhắm mục tiêu có chủ ý hoặc bị nhầm lẫn với máy bay quân sự.