Vì sao tỷ lệ tiêm vaccine dịch tả heo rất thấp?

Ngày 19-6 tại Hà Nội đã diễn ra “Tọa đàm về vaccine phòng ngừa dịch tả heo châu Phi - làm gì để nông dân tin tưởng, sử dụng” do Hội Nông dân Việt Nam tổ chức.

Trả lời câu hỏi vì sao tỷ lệ tiêm phòng chỉ đạt rất thấp, mặc dù vaccine đã được cấp phép lưu hành và triển khai rộng rãi trên cả nước từ năm 2022, ông Phan Quang Minh, Phó Cục trưởng Cục Chăn nuôi - Thú y (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) cho biết, nguyên nhân chủ yếu nằm ở nhận thức chưa đầy đủ của người chăn nuôi về mức độ nguy hiểm của dịch bệnh cũng như vai trò bảo vệ của vaccine.

Nhiều hộ dân chưa thực sự hiểu rõ tác dụng của vaccine, trong khi thông tin truyền thông về hiệu quả bảo hộ vẫn chưa phổ cập một cách đầy đủ. Tuy nhiên ông Minh cũng thẳng thắn chỉ ra, giá thành vaccine hiện khoảng 60.000 đồng/liều cũng là rào cản nhất định, đặc biệt đối với các hộ chăn nuôi nhỏ lẻ.

Theo thống kê của cơ quan chuyên ngành, kể từ khi vaccine được đưa vào sử dụng chính thức vào tháng 5-2022, cả nước đã sản xuất gần 7 triệu liều, trong đó hơn 4 triệu liều đã được cung ứng trong nước, gần 1 triệu liều xuất khẩu sang một số nước. Nhưng đến nay, mới có khoảng 35.000 hộ chăn nuôi trên cả nước tiêm vaccine dịch tả heo châu Phi (tại 45 tỉnh, thành phố).

Đại diện cơ quan thú y cho rằng, vaccine do Việt Nam sản xuất được đánh giá có hiệu quả cao, đạt tỷ lệ bảo hộ 97-99%, vượt xa mức yêu cầu tối thiểu 80%. Tất cả các ổ dịch được ghi nhận từ năm 2022 đến nay đều xảy ra ở đàn heo chưa được tiêm phòng (điều này cho thấy hiệu quả rõ ràng trong thực tế).

Ông Minh cũng cho biết hiện Việt Nam đã có 3 loại vaccine được cấp phép lưu hành thương mại, thậm chí bước đầu đã xuất khẩu sang một số nước ở Đông Nam Á. Công nghệ sản xuất vaccine được triển khai nghiêm ngặt, có tham khảo ý kiến chuyên gia quốc tế, bảo đảm tiêu chuẩn an toàn và vô trùng.

Tình hình dịch bệnh tính đến nay đã cải thiện đáng kể. Nếu giai đoạn 2019-2020 dịch bùng phát trên diện rộng, thì hiện nay cả nước chỉ còn 126 ổ dịch tại 16 tỉnh thành, chưa qua 21 ngày. Trong 6 tháng đầu năm 2025, có 251 ổ dịch được phát hiện, giảm 61,79% so với cùng kỳ năm 2024, số heo tiêu hủy cũng giảm tới 81,27%.

Nhưng để khắc phục tình trạng tỷ lệ tiêm phòng thấp, ngăn ngừa dịch tả heo châu Phi tái phát mạnh, ông Minh cho rằng, cần đẩy mạnh truyền thông để người dân hiểu rõ nguy cơ dịch bệnh và lợi ích của vaccine, cần minh bạch hiệu quả bảo hộ, đồng thời có chính sách hỗ trợ giá cho hộ chăn nuôi nhỏ. Việc tiêm phòng vaccine cần được coi là then chốt trong chiến lược quốc gia phòng chống dịch bệnh động vật.

PHÚC HẬU