Vì sao Việt Nam không tiếp tục nhờ Israel nâng cấp xe tăng T-54/55?

Xe tăng T-54/55 thuộc thế hệ cũ, lạc hậu nhưng hiện vẫn chiếm số lượng rất lớn trong trang bị của Quân đội nhân dân Việt Nam cũng như nhiều nước trên thế giới. Ảnh: Xe tăng T-54 trong biên chế QĐND Việt Nam - Nguồn: QĐND.

Các quốc gia có tiềm lực kinh tế mạnh đều đã tiến hành thay thế T-54/55 bằng những loại xe tăng mới, hiện đại hơn; nhưng nhiều nước nghèo, tiềm lực hạn chế thì lại chọn cho mình phương án nâng cấp để tiếp tục sử dụng. Ảnh: Mẫu nâng cấp T-59G của Quân đội Trung Quốc - Nguồn: Wkipedia.

Hợp tác quân sự giữa Việt Nam và Israel trong thời gian qua có bước tiến vượt bậc, là nguồn cung cấp vũ khí quan trọng cho Việt Nam. Israel là một quốc gia có kinh nghiệm trong việc nâng cấp các loại vũ khí trang bị có các nguồn gốc khác nhau, dù đó là Liên Xô hay là của Mỹ. Ảnh: Mẫu nâng cấp T-55S1 mà Israel nâng cấp cho Slovenia - Nguồn: Wkipedia.

Năm 2009 Việt Nam đã mời các doanh nghiệp quốc phòng Israel tham gia nâng cấp xe tăng T-54; mẫu T-54 được Israel nâng cấp cho Việt Nam được gọi là mẫu T-54M3, thực chất đây là phiên bản nâng cấp T-55S1 mà Israel giúp nâng cấp cho Quân đội Slovenia. Ảnh: Mẫu nâng cấp T-55S1 mà Israel nâng cấp cho Slovenia - Nguồn: Wkipedia.

Ở phiên bản nâng cấp T-55S1, về phần hỏa lực thay thế pháo D-10T2S 100mm nguyên bản bằng pháo L7 có cỡ nòng 105 mm của Anh; về động lực thay thế động cơ và hệ thống truyền động của Đức; giáp phản ứng nổ của Israel, thiết bị quan sát ảnh nhiệt của Pháp và các phụ kiện nâng cấp tiên tiến khác. Ảnh: Mẫu nâng cấp T-55S1 mà Israel nâng cấp cho Slovenia - Nguồn: Wkipedia.

Phía Israel đã chế tạo một nguyên mẫu đầu tiên cho phía Việt Nam tham quan, rút kinh nghiệm; trên thực tế, mẫu xe tăng nâng cấp T-54M3 mà Israel chào hàng cho phía Việt Nam hoàn toàn đáp ứng của một mẫu xe tăng chiến đấu chủ lực hiện đại, phù hợp với địa hình và khí hậu Việt Nam. Ảnh: Phiên bản T-54M3 mà Israel nâng cấp cho Việt Nam - Nguồn: Defence.

Tuy nhiên mẫu T-54M3 có những yếu tố không hợp lý, trước hết là hỏa lực pháo. Không phủ nhận pháo tăng L7 là loại tiên tiến, nhưng nếu thay đại trà, chúng ta không thể tận dụng số đạn pháo 100 mm của pháo D-10T2S nguyên bản mà chúng ta hiện đang có; chưa kể trường hợp nếu xảy ra chiến tranh, đối tác không bán đạn cho chúng ta. Ảnh: Phiên bản T-54M3 mà Israel nâng cấp cho Việt Nam - Nguồn: Defence.

Bên cạnh đó giá một chiếc xe tăng nâng cấp T-54M3 không hề rẻ, mặc dù giá thành nâng cấp một chiếc T-54M3 không được tiết lộ, nhưng nếu lấy giá xe tăng M60A3 của Thái Lan mà Israel chào giá nâng cấp lên chuẩn Sabra có giá đến 4 triệu USD/chiếc. Ảnh: Phiên bản T-54M Việt Nam tự nâng cấp - Nguồn: Chụp màn hình.

Có thể mẫu T-54M3 mà Israel nâng cấp chưa bằng giá đó, nhưng chắc chắn không bớt quá nhiều; trong khi đó, mẫu tăng T-54 mà chúng ta khai thác đã có tuổi đời trên nửa thế kỷ, mặc dù có “giữ tốt – dùng bền” thì cũng không thể tránh khỏi việc xuống cấp. Ảnh: Phiên bản T-54M Việt Nam tự nâng cấp - Nguồn: Chụp màn hình.

Một mẫu T-54 có được nâng cấp hiện đại đến đâu, thì cũng không thể sánh được với một mẫu tăng được thiết kế và chế tạo mới hoàn toàn trong thế kỷ 21; với giá thành nâng cấp của hơn một chiếc T-54M3, chúng ta hoàn toàn có thể mua một chiếc T-90S hoàn toàn mới từ Nga, với những tính năng hoàn toàn vượt trội. Ảnh: Phiên bản T-54M Việt Nam tự nâng cấp - Nguồn: Chụp màn hình.

Do vậy mặc dù mẫu nâng cấp của Israel được đánh giá cao, nhưng Việt Nam vẫn từ chối; đồng thời Việt Nam đã phát huy nội lực, tiến hành tự nghiên cứu, nâng cấp thành công mẫu T-54M; việc làm này có ý nghĩa rất quan trọng, khi chúng ta tận dụng được chất xám, tạo việc làm cho các doanh nghiệp, tiết kiệm ngoại tệ cho đất nước. Ảnh: Phiên bản T-54M Việt Nam tự nâng cấp - Nguồn: Chụp màn hình.

Mặc dù mẫu nâng cấp T-54M của Việt Nam chưa tiên tiến bằng mẫu T-54M3 của Israel, nhưng cũng là sự đánh dấu bước phát triển vượt bậc của trình độ kỹ thuật quân sự nước ta; bởi lẽ không nhiều quốc gia trên thế giới có thể tự mình cải tiến các loại vũ khí hạng nặng thành công. Mà nếu có thì đôi khi là sự chắp vá, cải tiến không đến nơi. Ảnh: Phiên bản T-54M Việt Nam tự nâng cấp - Nguồn: Chụp màn hình.

Mẫu tăng nâng cấp T-54M hoàn toàn đáp ứng được yêu cầu chiến đấu, có tính năng cao hơn nhiều so với chưa nâng cấp, nhất là mức chính xác của hỏa lực pháo, khả năng bảo vệ và thông tin liên lạc. T-54M1 có thể tác chiến hiệu quả với những chiếc T-90 mà chúng ta mới nhập về cách đây không lâu. Ảnh: Phiên bản T-54M1 Việt Nam tự nâng cấp - Nguồn: Chụp màn hình.

Điều quan trọng là Việt Nam đã làm chủ quy trình nâng cấp, tiết kiệm được ngân sách để tiếp tục đầu tư mua hẳn mẫu xe tăng T-90S trang bị rộng rãi cho toàn quân. Và trong điều kiện có thể, Việt Nam tiếp tục nâng cấp mẫu T-54M1 ở một số khía cạnh, nhất là hỏa lực của xe để thích nghi hơn với chiến tranh hiện đại. Ảnh: Xe tăng của QĐND Việt Nam tham gia diễn tập bắn đạn thật - Nguồn: QPVN

Video Xe tăng T-54B Việt Nam dùng trong huấn luyện Tank Biathlon - Nguồn: QPVN

Tiến Minh