Việc không thể chờ

Tình trạng xe máy vượt đèn đỏ, lấn làn, đi ngược chiều đã quá quen thuộc với người dân của các đô thị lớn như Hà Nội.

Đây dường như đã trở thành thói quen, ăn sâu bén rễ trong suy nghĩ và hành động của nhiều người. Đặc biệt, trong giờ cao điểm, xe máy luồn lách giữa hàng dài ô tô, chiếm phần đường dành riêng cho xe buýt BRT, lao lên vỉa hè... được coi là “đặc sản” của giao thông đô thị.

Rất nhiều vụ tai nạn giao thông từ nhẹ đến đặc biệt nghiêm trọng xảy ra chỉ vì xe máy đi nhanh hơn vài giây. Từ những va chạm do tham gia giao thông thiếu ý thức, các chủ xe sẵn sàng lao vào ẩu đả, ảnh hưởng đến an ninh trật tự xã hội.

Trong 3 tháng đầu năm 2024, có 41% số vụ tai nạn giao thông liên quan đến xe máy. Thực trạng này cho thấy sự thiếu ý thức, thiếu hiểu biết của bộ phận người điều khiển xe máy. Chính những người điều khiển xe máy vi phạm luật giao thông đường bộ sẽ là nguyên nhân gây ra tai nạn giao thông và chính họ cũng sẽ là nạn nhân trong đó.

Việc xử phạt vi phạm đối với người điều khiển xe máy chưa được hiệu quả như mong muốn, nguyên nhân là lượng xe quá lớn, gấp hàng nghìn lần nhân sự của lực lượng chức năng.

Ví dụ như Hà Nội, hiện có hơn 6 triệu xe máy đang lưu thông nhưng chỉ có chưa đến 2.000 cảnh sát giao thông. Với số lượng xe máy khổng lồ như vậy, việc xử lý vi phạm trực tiếp là vô cùng khó khăn. Chính vì vậy, các lực lượng chức năng phải nhanh chóng ứng dụng công nghệ thông tin, sử dụng camera vào xử phạt nguội xe máy vi phạm.

Việc xử phạt nguội vừa mang đến hiệu quả răn đe đối với người vi phạm, vừa giảm bớt khó khăn cho công tác của lực lượng chức năng. Tuy số lượng không nhỏ xe máy hiện nay không được đăng ký chính chủ, khó tìm đúng người chịu trách nhiệm nhưng vẫn sẽ có hiệu quả thiết thực với đa số người sở hữu hoặc điều khiển xe máy chưa tuân thủ pháp luật.

Chỉ khi việc xử phạt được thực hiện thường xuyên, liên tục mới có thể tạo ra tính răn đe, xây dựng ý thức tham gia giao thông an toàn, văn minh cho người dân. Hình thức phạt nguội đã tạo được ảnh hưởng to lớn với người điều khiển ô tô, không lẽ gì lại không thể áp dụng với xe máy.

Việc triển khai phạt nguội sớm một ngày thì tình trạng vi phạm gây mất an toàn giao thông sẽ càng sớm được giảm bớt. Đặc biệt, Hà Nội đang hướng tới xây dựng đô thị văn minh, hiện đại thì việc phạt nguội xe máy để nâng cao văn hóa giao thông không thể chậm trễ.

Song song với việc tăng cường xử phạt nguội với vi phạm của người điều khiển, cơ quan chức năng còn cần phải nhanh chóng định danh phương tiện cá nhân. Với việc định danh rõ ràng, khó né tránh phạt nguội, người điều khiển hoặc chủ xe máy mới nâng cao ý thức tham gia giao thông, ngay cả khi cho mượn xe.

Việc Bộ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Văn Thắng hôm 24/4 phải đăng đàn kêu gọi tăng cường xử phạt nguội vi phạm của người điều khiển xe máy cho thấy, tình trạng này đã vô cùng phức tạp, nhức nhối. Lực lượng chức năng cần vào cuộc ngay, không thể tiếp tục chờ đợi đến khi hoàn thiện hạ tầng kỹ thuật hay định danh toàn bộ loại phương tiện này trên phạm vi cả nước.

Ngọc Trang