Viện Nghiên cứu Cơ khí: Phát huy vai trò lãnh đạo của Đảng trong tự chủ công nghệ và sản xuất kinh doanh

Đồng chí Nguyễn Hồng Diên - Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bí thư Đảng ủy, Bộ trưởng Bộ Công Thương chủ trì Hội nghị tổng kết công tác Đảng năm 2025 và triển khai nhiệm vụ năm 2026

Trình bày tham luận tại Hội nghị tổng kết công tác Đảng năm 2025 và triển khai nhiệm vụ năm 2026 của Đảng bộ Bộ Công Thương sáng 18/12/2025, đồng chí Phan Đăng Phong, Viện trưởng Viện nghiên cứu cơ khí cho biết, hiện nay Đảng bộ Viện Nghiên cứu Cơ khí có 17 chi bộ trực thuộc, với 112 đảng viên. Viện là tổ chức khoa học công nghệ công lập trực thuộc Bộ Công Thương, tự chủ kinh phí thường xuyên, có chức năng, nhiệm vụ trọng điểm trong các lĩnh vực: Tham mưu, đề xuất các cơ chế, chính sách phát triển trong lĩnh vực cơ khí - tự động hóa; Thiết kế, chế tạo, chuyển giao công nghệ các dây chuyền thiết bị đồng bộ trong lĩnh vực công nghiệp và Đào tạo tiến sĩ kỹ thuật.

Trong bối cảnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước và yêu cầu phát triển ngành cơ khí quốc gia ngày càng cao gắn liền với chuyển đổi số, vai trò lãnh đạo toàn diện của Đảng bộ Viện có ý nghĩa then chốt, quyết định sự phát triển bền vững của đơn vị.

Trong công tác xây dựng Đảng gắn với thực hiện nhiệm vụ chính trị, Đảng bộ Viện luôn bám sát các Nghị quyết của Trung ương, sự chỉ đạo sát sao của Đảng ủy Bộ Công Thương. Qua đó, tạo sự thống nhất cao về nhận thức, tư tưởng, củng cố niềm tin của cán bộ, đảng viên vào đường lối phát triển của Đảng, Nhà nước và Bộ Công Thương.

Công tác tổ chức xây dựng Đảng được triển khai đồng bộ, nền nếp, Đảng bộ Viện thường xuyên chú trọng: Kiện toàn tổ chức Đảng, nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ; Thực hiện nguyên tắc tập trung dân chủ, tự phê bình và phê bình; Làm tốt công tác phát triển đảng viên mới, ưu tiên cán bộ khoa học trẻ, kỹ sư giỏi, chuyên gia đầu ngành. Qua đó tạo nguồn kế cận vững chắc cho sự phát triển lâu dài của Viện.

Công tác kiểm tra, giám sát, kỷ luật đảng cũng được thực hiện nghiêm túc, Đảng bộ Viện luôn coi trọng: Kiểm tra việc thực hiện Điều lệ Đảng; Giám sát việc chấp hành các chủ trương, chính sách của Đảng và pháp luật của Nhà nước; Phòng chống tham nhũng, tiêu cực, lãng phí trong nghiên cứu khoa học, đầu tư, đấu thầu và thực hiện hoạt động kinh tế tại Viện; Chỉ đạo chính quyền xây dựng qui chế chi tiêu nội bộ rõ ràng, tiết kiệm, khoán định mức các khoản chi phí hành chính của Viện. Nhờ đó giữ vững kỷ cương, kỷ luật trong đảng, nâng cao uy tín của tổ chức Đảng.

Dưới sự lãnh đạo của Đảng bộ, Viện Nghiên cứu Cơ khí đã đạt được nhiều kết quả nổi bật. Cụ thể, thực hiện nhiệm vụ xây dựng cơ chế chính sách phát triển ngành, Viện đã hoàn thành 02 nhiệm vụ xây dựng cơ chế chính sách phát triển lĩnh vực cơ khí - tự động hóa do Bộ Công Thương giao: Đề án phát triển thiết bị cơ khí tự động hóa theo Quy hoạch điện 8 và Đề án phát triển công nghiệp đường sắt Việt Nam đến năm 2035 tầm nhìn 2050. Hiện nay, Viện đã hoàn thành dự thảo và trình cấp thẩm quyền xem xét, ban hành.

Viện đã được Bộ Công Thương phê duyệt Chiến lược phát triển đến năm 2035 tầm nhìn đến năm 2050, đây là cơ sở quan trọng để Viện kiên định phát triển theo hướng trở thành trung tâm nghiên cứu công nghệ cao của cả nước, có uy tín trong khu vực và trên thế giới.

Bên cạnh đó, Viện đã làm chủ thiết kế, chế tạo nhiều dây chuyền thiết bị đồng bộ cho các ngành công nghiệp như: thủy điện, nhiệt điện, xi măng, giấy, khai thác và chế biến khoáng sản, hóa chất, năng lượng mới và năng lượng tái tạo.. Từ đó, từng bước nâng cao tỷ lệ nội địa hóa các thiết bị cơ khí, giảm nhập siêu, nâng cao khả năng tự chủ của các doanh nghiệp cơ khí nước nhà trong việc thực hiện các dây chuyền thiết bị khó và phức tạp mà từ trước đến nay là đặc quyền của các nhà thầu nước ngoài.

Trong 5 năm gần đây, Viện đã đẩy mạnh được hoạt động sản xuất kinh doanh với doanh thu bình quân khoảng 2000 tỷ đồng/năm, đời sống cán bộ viên chức và người lao động của Viện ngày càng được cải thiện và nâng cao. Hàng năm, Viện công bố hơn 60 bài báo khoa học được đăng trên các tạp chí khoa học có uy tín trong nước và quốc tế.

Song song với đó, công tác xây dựng và phát triển Đảng tại Viện luôn được chú trọng phát triển, Đảng bộ Viện luôn hoàn thành xuất sắc các nhiệm vụ đề ra, 05 năm liền được tổ chức Đảng cấp trên đánh giá là Đảng bộ trong sạch vững mạnh tiêu biểu. Công tác đoàn kết nội bộ tại cơ quan luôn được quan tâm, duy trì và đạt hiệu quả tốt.

Đồng chí Phan Đăng Phong, Viện trưởng Viện nghiên cứu cơ khí cho biết, trong công tác xây dựng Đảng gắn với thực hiện nhiệm vụ chính trị, Đảng bộ Viện luôn bám sát các Nghị quyết của Trung ương, sự chỉ đạo sát sao của Đảng ủy Bộ Công Thương

Bên cạnh kết quả đã đạt được, đồng chí Phan Đăng Phong, Viện trưởng Viện nghiên cứu cơ khí thẳng thắn nhìn nhận một số khó khăn, thách thức. Hiện nay cạnh tranh trên thị trường đối với ngành cơ khí ngày càng gay gắt. Trong khi đó, nguồn nhân lực chất lượng cao còn thiếu cho nhu cầu phát triển. Hiện tượng chảy máu chất xám đối với các nhà khoa học, các chuyên gia giỏi vẫn còn xảy ra do cơ chế lương, thu nhập. Cơ chế tài chính, đầu tư cho khoa học công nghệ vẫn còn bất cập, khó tiếp cận. Một số cán bộ, đảng viên chưa thực sự đổi mới tư duy mạnh mẽ. Đây là những vấn đề yêu cầu Đảng bộ Viện phải tiếp tục đổi mới phương thức lãnh đạo, nâng cao năng lực chỉ đạo thực tiễn.

Trong thời gian tới, Đảng bộ Viện Nghiên cứu Cơ khí xác định tập trung vào một số nhiệm vụ trọng tâm.

Thứ nhất, tiếp tục xây dựng Đảng bộ Viện trong sạch, vững mạnh, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao.

Thứ hai, đẩy mạnh, phát huy vai trò của Đảng trong phát triển khoa học, công nghệ, hoạt động sản xuất kinh doanh.

Thứ ba, Xây dựng đội ngũ cán bộ khoa học, chuyên gia đầu ngành, đặc biệt chú trọng đào tạo nguồn cán bộ trẻ, chuyên sâu, là đội ngũ kế cận cho sự phát triển của Viện trong những năm tiếp theo; Tạo cơ chế thu hút, trọng dụng nhân tài đặc biệt là các sinh viên ngành cơ khí, tự động hóa tốt nghiệp từ các trường đại học quốc tế; Gắn trách nhiệm đảng viên với kết quả nghiên cứu khoa học, sản xuất kinh doanh.

Thứ tư, tăng cường, phối hợp chặt chẽ hơn nữa với các đơn vị trong và ngoài Bộ Công Thương trong nghiên cứu khoa học và hoạt động sản xuất kinh doanh.

Đảng bộ Viện Nghiên cứu Cơ khí cũng đề nghị Bộ Công Thương tiếp tục quan tâm hỗ trợ các cơ chế đặc thù cho các Viện Nghiên cứu thuộc Bộ như: Cơ chế đặt hàng các nhiệm vụ khoa học công nghệ theo định hướng phát triển của từng Viện; Tạo điều kiện để Viện tham gia sâu hơn vào các dự án trọng điểm quốc gia.

Nhà nước có chính sách đầu tư dài hạn cho hạ tầng nghiên cứu, phòng thí nghiệm, trung tâm đổi mới sáng tạo tại một số Viện trọng điểm từ đó tạo ra một số Viện đầu ngành trong từng lĩnh vực cụ thể có sở hữu các công nghệ nguồn.

Với truyền thống đoàn kết và khát vọng phát triển, Đảng bộ Viện Nghiên cứu Cơ khí xác định sẽ nỗ lực hơn nữa trong công tác xây dựng Đảng, đẩy mạnh nghiên cứu khoa học, làm chủ công nghệ, đóng góp ngày càng hiệu quả vào sự nghiệp phát triển của ngành Công Thương và công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Đảng bộ Viện sẽ tiếp thu các ý kiến chỉ đạo của Lãnh đạo Bộ để cụ thể hóa thành chương trình hành động thiết thực trong thời gian tới.

Ngọc Châm