'Việt Nam đang đứng trước cơ hội ngàn năm có một để phát triển AI và chip'

Phát biểu tại sự kiện, ông Christopher Nguyễn, Giám đốc và đồng sáng lập tổ chức AITOMATIC cho rằng, Việt Nam đang trở thành điểm đến hấp dẫn đối với các nhà đầu tư toàn cầu. Những cơ hội này đến từ nhiều yếu tố, trong đó, một trong những yếu tố quan trọng là Việt Nam có quy mô thị trường trên 100 triệu dân, nguồn lao động dồi dào.

Cùng với đó, nhờ nỗ lực của Chính phủ thúc đẩy đổi mới sáng tạo và phát triển ngành công nghệ cao, đặc biệt là với AI và bán dẫn. Việt Nam đang đi đúng hướng, phù hợp với xu thế dịch chuyển của chuỗi giá trị toàn cầu.

"Nếu theo các tính toán về băng thông trung bình trên đầu người cho các quốc gia có dân số trên 100 triệu, thì hiện nay Việt Nam chỉ đứng sau Mỹ và Nhật Bản về mức độ truy cập Internet quốc tế, vượt qua cả những nước lớn như Trung Quốc và Ấn Độ. Đây chính là những lợi thế lớn giúp Việt Nam đạt được cơ hội bứt phá về AI và bán dẫn trong vòng 5 đến 10 năm tới". Ông Christopher Nguyễn, Giám đốc và đồng sáng lập tổ chức AITOMATIC

Ngày nay đang có sự giao thoa ngày càng mạnh mẽ giữa AI và bán dẫn. Song đối diện với thực tế rằng chúng ta đang thiếu khoảng một triệu nhân tài cho ngành này, vệc Việt Nam đặt mục tiêu đào tạo 50.000 kỹ sư trong ngành công nghiệp bán dẫn là phù hợp, trở thành động lực lớn để tham gia sâu hơn vào chuỗi giá trị toàn cầu, đại diện AITOMATIC nói.

AI và bán dẫn cần được phát triển song hành

Dù sở hữu nhiều lợi thế, nhưng ông Christopher Nguyễn nhận thấy, để tham gia sâu vào lĩnh vực này, Việt Nam vẫn phải đối mặt với những thách thức lớn, đặc biệt là về chính sách và chất lượng nhân lực.

Trước hết là nguồn nhân lực, Việt Nam có lợi thế với dân số trẻ, tiếp thu nhanh công nghệ, nhưng vẫn thiếu hụt các chuyên gia AI và kỹ sư bán dẫn trình độ cao. Ông cho rằng, các chương trình đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cần được ưu tiên. Các chương trình này không nên dừng lại ở bậc giáo dục đại học, thay vào đó cần sự hợp tác giữa các doanh nghiệp và trường đại học để tạo điều kiện cho sinh viên thực hành, tiếp cận công nghệ mới.

Về cơ sở hạ tầng công nghệ, ông Christopher Nguyễn kiến nghị Việt Nam cần tăng cường đầu tư vào các trung tâm dữ liệu lớn, khu công nghệ cao và hệ thống mạng lưới điện toán tiên tiến.

Một hệ sinh thái công nghệ hoàn chỉnh sẽ giúp doanh nghiệp dễ dàng triển khai các ứng dụng AI và thúc đẩy đổi mới trong ngành bán dẫn, ông Nguyễn nói.

Về môi trường pháp lý, Việt Nam cần xây dựng một khung pháp lý rõ ràng và linh hoạt để hỗ trợ sự phát triển của AI và bán dẫn. Điều này bao gồm chính sách bảo vệ dữ liệu, sở hữu trí tuệ và các quy định liên quan nhằm đảm bảo tính minh bạch, thu hút đầu tư nước ngoài và thúc đẩy sự phát triển bền vững của ngành.

Đại diện AITOMATIC cho rằng, trong bối cảnh hiện nay, hai thành tố “AI” và “bán dẫn” nên có sự song hành. Bởi thực tế nhu cầu tính toán của AI đang tăng trưởng theo cấp số nhân, năng lực phần cứng lại không theo kịp, tạo ra một khoảng cách ngày càng lớn.

“AI không thể phát triển nếu không có chip bán dẫn, trong khi ngành bán dẫn cũng đang thay đổi nhanh chóng hơn nhờ những tiến bộ của AI. Đây là một mối quan hệ cộng sinh, cả hai cùng hỗ trợ lẫn nhau để phát triển," ông Christopher Nguyễn nói.

Cùng trao đổi về vấn đề, ông Jae-Yong Park, Phó Chủ tịch phụ trách AI và sản xuất thông minh tại Tata Electronics thông tin, AI đang tự động hóa toàn bộ quy trình thiết kế bán dẫn, từ sơ đồ logic đến bố cục vật lý, giúp rút ngắn thời gian phát triển và giảm đáng kể chi phí nghiên cứu và phát triển (R&D). Không chỉ vậy, AI còn giúp tối ưu hóa cấu trúc chip, tăng hiệu suất mà không tiêu tốn thêm năng lượng.

Ở giai đoạn sản xuất, AI hỗ trợ phát hiện lỗi, dự đoán hỏng hóc, và tối ưu dây chuyền vận hành, giúp giảm tỷ lệ phế phẩm và nâng cao hiệu suất sản xuất. Đặc biệt, với AI mã nguồn mở, các công ty có thể giảm phụ thuộc vào công nghệ độc quyền, tạo ra một hệ sinh thái linh hoạt hơn, thúc đẩy sự tham gia của nhiều doanh nghiệp, trường đại học và startup. Qua đó góp phần xây dựng một chuỗi cung ứng bán dẫn bền vững cho Việt Nam và các nước mới nổi.

Quang cảnh buổi Hội nghị quốc tế về trí tuệ nhân tạo và bán dẫn (AISC) 2025. Ảnh: Hà Anh/Mekong ASEAN.

Mang đến góc nhìn về ứng dụng AI trong lĩnh vực sản xuất chip, bà Anna Goldie, Chuyên gia cấp cao về nghiên cứu khoa học của Google giới thiệu AlphaChip - một phương pháp thiết kế chip bằng AI.

Theo mô tả từ đại diện của Google, phương pháp AlphaChip sử dụng AI để tối ưu hóa bố cục linh kiện trên chip, giúp giảm độ trễ, tiết kiệm điện năng và tối ưu diện tích sản xuất. AI có thể cải thiện quá trình thiết kế chip bằng cách rút ngắn thời gian và nâng cao hiệu suất sản phẩm. AlphaChip đã được áp dụng vào các thế hệ Google TPUs gần đây, mang lại hiệu quả đáng kể so với phương pháp thiết kế truyền thống.

"Chip chính là nhiên liệu thúc đẩy sự phát triển của trí tuệ nhân tạo, ở chiều ngược lại, cũng có thể dùng AI để tự động hóa việc thiết kế chip, tạo ra các con chip nhanh hơn, hiệu quả hơn. Chính vì vậy, Google đang theo đuổi xu hướng sử dụng AI để thiết kế chip. Kết quả ban đầu cho thấy, những con chip được thiết kế bởi AI có hiệu suất cao hơn hẳn các con chip thông thường. Trong tương lai, AI không những giúp cải tiến phần cứng còn góp phần định hình những đột phá trong nhiều lĩnh vực khác, từ y tế, tài chính đến sản xuất công nghiệp,” bà Goldie chia sẻ.

Hà Anh - Kiều Chinh