Việt Nam sẽ thu thêm 14.600 tỷ mỗi năm khi áp thuế tối thiểu toàn cầu

Thúc đẩy dòng vốn đầu tư chất lượng cao

Chiều 20/11, Quốc hội thảo luận ở hội trường về dự thảo Nghị quyết về việc áp dụng thuế thu nhập doanh nghiệp bổ sung theo quy định chống xói mòn cơ sở thuế toàn cầu.

Đại biểu Vũ Tiến Lộc (đoàn Hà Nội) nhất trí cao với việc ban hành nghị quyết này.

"Dù việc ban hành này là không bắt buộc, nhưng để đảm bảo lợi ích quốc gia, dân tộc nên cần thiết phải ban hành nghị quyết. Song song với đó cần ban hành chính sách để khuyến khích hỗ trợ đầu tư mới để đảm bảo công bằng cho tất cả các doanh nghiệp", ông Lộc nêu.

Đại biểu Vũ Tiến Lộc phân tích, dự kiến việc ban hành nghị quyết này sẽ có tác động rất lớn, làm giảm sức hấp dẫn của môi trường đầu tư kinh doanh ở nước ta, đặc biệt là với các nhà đầu tư chiến lược trong bối cảnh cạnh tranh rất gay gắt trong thu hút đầu tư nước ngoài hiện nay.

Đại biểu Vũ Tiến Lộc (đoàn Hà Nội)

Để giảm thiểu những tác động bất lợi, đại biểu cho rằng, đồng thời với việc ban hành nghị quyết về thuế thu nhập doanh nghiệp bổ sung theo quy định chống xói mòn cơ sở thuế toàn cầu, Quốc hội cũng cần phải ban hành thêm nghị quyết về các chính sách ưu đãi, hỗ trợ.

Điều này để đảm bảo duy trì môi trường đầu tư hấp dẫn, đáp ứng cùng một lúc cả hai mục tiêu là thúc đẩy được dòng vốn đầu tư chất lượng cao vào nền kinh tế nước ta, phù hợp với chiến lược phát triển kinh tế của Đảng và Nhà nước, đồng thời không vi phạm các cam kết quốc tế, không đi ngược với xu thế hội nhập.

Theo đại biểu, về quan điểm thì phải khẳng định việc chúng ta ban hành các chính sách khuyến khích và hỗ trợ đầu tư mới không phải là một biện pháp để bù đắp thiệt hại cho các nhà đầu tư, do họ phải nộp thuế bổ sung, vì điều này là vi phạm các nguyên tắc của OECD.

"Chính sách hỗ trợ đầu tư cần bảo đảm một nguyên tắc công bằng hướng tới tất cả các doanh nghiệp đạt được các tiêu chí cụ thể mà chính sách của chúng ta hướng tới, không phân biệt đó là doanh nghiệp thuộc đối tượng phải chịu thuế bổ sung hay không", ông Lộc phân tích.

Đại biểu cho rằng, các lĩnh vực, dự án cần ưu tiên thu hút: lĩnh vực công nghệ cao thân thiện với môi trường, hoạt động nghiên cứu phát triển, lĩnh vực năng lượng tái tạo, các nhà đầu tư chiến lược trong lĩnh vực công nghệ cao và có quy mô lớn. Tất cả đều nhằm tới mục tiêu phát triển nhanh và bền vững của nền kinh tế theo đúng tinh thần Nghị quyết 50 của Bộ Chính trị về đẩy mạnh hội nhập và thu hút đầu tư trong bối cảnh mới.

Trong khi chúng ta chưa ban hành được nghị quyết hoặc chưa điều chỉnh pháp luật theo hướng này, đại biểu đề nghị Quốc hội phải khẳng định trong nghị quyết chung của kỳ họp thứ 6, đó là Quốc hội sẽ ban hành chính sách hỗ trợ theo các nội dung định hướng như trên để có thể làm yên lòng các nhà đầu tư chiến lược và giao Chính phủ tích cực chuẩn bị để Quốc hội có thể ban hành nghị quyết về vấn đề này.

Dự kiến thu thêm tới 14.600 tỷ tiền thuế

Góp ý, đại biểu Nguyễn Quang Huân (đoàn Bình Dương) cho biết, theo tờ trình 618 của Chính phủ và báo cáo thẩm tra của Ủy ban Tài chính và Ngân sách, đây là một sáng kiến của các nước OECD và được các nước G20 thông qua, đặc biệt đã nhận được sự đồng thuận của 142 nước thành viên của Diễn đàn BEPS (nghĩa là xói mòn cơ sở và chuyển dịch lợi nhuận).

Tuy nhiên, đại biểu Huân nhận thấy, hiện Chính phủ chưa có đánh giá tác động toàn diện khi thực hiện nhưng đây là một xu thế. Và việc ban hành Nghị quyết về việc áp dụng thuế thu nhập doanh nghiệp bổ sung theo quy định chống xói mòn cơ sở thuế toàn cầu là hết sức cần thiết trong bối cảnh chưa sửa được Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp.

Đại biểu Nguyễn Quang Huân (đoàn Bình Dương).

"Nếu thực hiện sớm nghị quyết này, chúng ta sẽ thu được tới 14.600 tỷ tiền thuế, bổ sung được 122 tập đoàn và tránh cạnh tranh không công bằng, ưu đãi quá mức cho các doanh nghiệp cơ sở của các tập đoàn đa quốc gia", ông Huân nói.

Ông cũng cho rằng, việc ban hành nghị quyết kịp thời cũng là một hình thức giúp cho các nước OECD giữ chân được các nhà sản xuất và tạo công ăn việc làm cho chính nước của họ, qua đó, Việt Nam cũng thực hiện các nghĩa vụ quốc tế.

Đồng tình với ý kiến của đại biểu Vũ Tiến Lộc, đại biểu Nguyễn Quang Huân cho rằng, song song với việc ban hành nghị quyết này, chúng ta cần nhìn trước các rủi ro, có thể thị trường Việt Nam sẽ kém hấp dẫn hơn so với các nhà đầu tư FDI. Khi đó, chúng ta cần phải có chính sách hỗ trợ bổ sung.

Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc lắng nghe, ghi chép ý kiến của các đại biểu

Bên cạnh đó, Chính phủ cũng nên nghiên cứu các chính sách hỗ trợ, trong đó nên nhấn mạnh chính sách phụ trợ, công nghiệp hỗ trợ, bởi vì công nghiệp hỗ trợ chính là điều giữ chân các doanh nghiệp FDI tốt nhất và Việt Nam cũng tham gia vào chuỗi giá trị toàn cầu nhiều hơn thay vì hiện nay là các giá trị xuất khẩu.

Giải trình tại cuộc thảo luận, Bộ trưởng Bộ Tài chính nêu rõ khi chúng ta ban hành Nghị quyết về thuế tối thiểu toàn cầu là xác định về quyền đánh thuế của đất nước chúng ta và mang lại lợi ích cho đất nước trong bối cảnh hội nhập sâu rộng vào nền kinh tế của thế giới.

"Khi thực hiện các quy định của quốc tế, nước ta phải luôn luôn chủ động để sửa đổi quy định của pháp luật phù hợp với yêu cầu của quốc tế để thúc đẩy cho sự phát triển kinh tế của đất nước", Bộ trưởng nêu rõ.

Trang Trần

Phùng Đô