Việt Nam - Singapore: Tạo động lực mới trong quan hệ song phương
Nhận định từ các chuyên gia cho thấy, quan hệ Việt Nam - Singapore phát triển mạnh mẽ kể từ khi hai nước thiết lập quan hệ Đối tác Chiến lược vào năm 2013.
Bốc dỡ container hàng hóa tại cảng Pasir Panjang ở Singapore. Ảnh: THX/TTXVN
Hơn 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao (1973 - 2024), nhất là hơn 10 năm quan hệ Đối tác chiến lược Việt Nam - Singapore (2013 - 2024), quan hệ hai nước tiếp tục phát triển cả về bề rộng lẫn chiều sâu; trong đó, hợp tác kinh tế, thương mại luôn là điểm sáng. Hơn nữa, Việt Nam và Singapore đều là thành viên của Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP) và Hiệp định Đối tác Kinh tế Toàn diện Khu vực (RCEP), đóng góp vào phát triển kinh tế mỗi nước và khu vực. Đặc biệt, chuyến thăm của Tổng Bí thư Tô Lâm tới Singapore kỳ vọng sẽ tạo động lực mới, nhất là trong lĩnh vực đổi mới sáng tạo, năng lượng tái tạo và chuyển đổi số, phù hợp với định hướng phát triển bền vững của hai quốc gia.
*Nhà đầu tư lớn
Nhận định từ các chuyên gia cho thấy, quan hệ Việt Nam - Singapore phát triển mạnh mẽ kể từ khi hai nước thiết lập quan hệ Đối tác Chiến lược vào năm 2013. Đặc biệt, Singapore hiện là nhà đầu tư ASEAN lớn nhất tại Việt Nam, đứng thứ 2/147 quốc gia và vùng lãnh thổ đầu tư vào Việt Nam với 3.915 dự án còn hiệu lực và với tổng vốn đăng ký hơn 83 tỷ USD (chủ yếu là công nghiệp chế biến, chế tạo, kinh doanh bất động sản và sản xuất, phân phối điện, khí). Các nhà đầu tư Singapore hiện tại đầu tư vào 18/21 ngành, lĩnh vực và có mặt tại 54/63 tỉnh, thành phố của Việt Nam.
Một trong những biểu tượng thành công là các Khu công nghiệp Singapore - Việt Nam (VSIP). Từ khu VSIP đầu tiên tại Bình Dương được khởi động tháng 1/1996, đến nay đã có 18 VSIP hiện diện tại 13 tỉnh, thành của Việt Nam. Các Khu công nghiệp VSIP đã đi vào hoạt động với tỷ lệ lấp đầy khoảng 83,2%, thu hút được 18,7 tỷ USD tổng vốn đầu tư cho khoảng 866 dự án, tạo việc làm cho hơn 300.000 lao động.
Ở chiều ngược lại, tính đến 30/11/2024, nhà đầu tư Việt Nam đã đầu tư sang Singapore 180 dự án, tổng vốn đăng ký hơn 668,4 triệu USD. Vốn đầu tư của Việt Nam tại Singapore chủ yếu tập trung vào lĩnh vực khoa học và công nghệ, thông tin và truyền thông.
Ngoài ra, Việt Nam và Singapore đều là những thành viên có tiếng nói quan trọng trong ASEAN tại các diễn đàn đa phương cũng như trên trường quốc tế. Hơn nữa, Việt Nam và Singapore đã phối hợp chặt chẽ tại tổ chức, diễn đàn đa phương như Liên hợp quốc, ASEAN, Diễn đàn hợp tác kinh tế châu Á - Thái Bình Dương (APEC), Diễn đàn hợp tác Á - Âu (ASEM), Tổ chức Thương mại thế giới (WTO) và trong vấn đề khu vực và quốc tế mà hai bên cùng quan tâm.
Theo các chuyên gia, với quan hệ chính trị, ngoại giao tốt đẹp, vị trí địa lý gần, môi trường văn hóa tương đồng trong khu vực Đông Nam Á và cùng là thành viên của nhiều FTA là các yếu tố thuận lợi thúc đẩy hợp tác. Bên cạnh đó, hàng năm rất nhiều đoàn doanh nghiệp Singapore được Thương vụ Việt Nam hỗ trợ tới Việt Nam để tìm hiểu thị trường, xúc tiến đầu tư, tìm kiếm nguồn hàng, kết nối giao thương, xúc tiến đầu tư công nghiệp, thương mại và dịch vụ. Điều này cho thấy nhu cầu hợp tác giữa doanh nghiệp hai nước rất lớn.
Ông Cao Xuân Thắng- Tham tán thương mại Thương vụ Việt Nam tại Singapore cho hay: Singapore là một thị trường tiêu dùng tương đối nhỏ nhưng lại tập trung nhiều công ty đa quốc gia và là một trung tâm thông tin, thương mại, tài chính, trung tâm logistics lớn của khu vực và toàn cầu. Hơn nữa, đây còn là trung tâm trung chuyển hàng không quốc tế lớn, là cửa ngõ rất quan trọng của châu Á nói chung và Đông Nam Á nói riêng; trong đó, có Việt Nam.
Đặc biệt, Hiệp định Đối tác Kinh tế toàn diện giữa Việt Nam và Singapore được ký kết tháng 12/2020 đã mở ra nhiều cơ hội trong lĩnh vực thương mại. Trong tháng 1/2025, Việt Nam vươn lên vị trí là đối tác thương mại lớn thứ 9 của Singapore, với kim ngạch thương mại hai chiều hơn 3,39 tỷ SGD, tăng 16,83%. Kết quả này cũng giúp Việt Nam vươn lên thành đối tác xuất khẩu lớn thứ 15 vào Singapore và là đối tác nhập khẩu lớn thứ 8 của Singapore.
Cũng trong tháng 1/2025, kim ngạch xuất khẩu hàng máy móc thiết bị, điện thoại di động, linh phụ kiện phụ tùng sang Singapore tăng 46,02%; lò phản ứng nồi hơi tăng 47%; thủy tinh và sản phẩm từ thủy tinh tăng 58,91%...Trong khi đó, Việt Nam cũng tăng nhập khẩu từ Singapore các sản phẩm như máy móc, thiết bị, điện thoại di động, linh kiện và phụ tùng các loại tăng 9,33%; xăng dầu và các sản phẩm từ dầu mỏ tăng 107,87%; nhóm lò phản ứng, nồi hơi, máy công cụ và trang thiết bị phụ tùng của các loại máy trên tăng 2,75%.
Tại buổi tiếp Đại sứ đặc mệnh toàn quyền Singapore tại Việt Nam - ông Jaya Ratnam, Thứ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hoàng Long nhấn mạnh: Singapore là đối tác quan tác có tầm quan trọng đặc biệt của Việt Nam. Quan hệ hợp tác giữa hai nước thời gian qua liên tục phát triển, đạt được nhiều kết quả tốt đẹp, toàn diện và Singapore đang là đối tác kinh tế, thương mại, đầu tư hàng đầu của Việt Nam trong khu vực và trên thế giới.
Bên cạnh việc hợp tác về thương mại, công nghiệp, năng lượng, kinh tế số, kinh tế xanh, sạch và bền vững... cũng là những lĩnh vực tiềm năng mà doanh nghiệp hai nước Việt Nam - Singapore cần đẩy mạnh hợp tác, đầu tư. Ngoài ra, Singapore là quốc gia có nhiều kinh nghiệm trong lĩnh vực kinh tế số, tăng trưởng xanh và phát triển bền vững nên mong muốn Singapore tiếp tục hỗ trợ Việt Nam trong các lĩnh vực này. Đặc biệt, để đạt được mục tiêu Net Zero vào năm 2050 hai nước cần triển khai thực chất, hiệu quả quan hệ đối tác kinh tế số - kinh tế xanh đã được thiết lập vào năm 2023.
Việt Nam - Singapore: Tạo động lực mới trong quan hệ song phương. Ảnh minh họa
*Tăng cường hợp tác
Nhằm xúc tiến mở cửa thị trường sản phẩm thịt lợn, thịt gà và trứng gia cầm của Việt Nam vào Singapore, tại buổi làm việc với Cơ quan quản lý thực phẩm của Singapore (SFA), ông Trần Phước Anh- Đại sứ Đặc mệnh toàn quyền của Việt Nam tại Singapore cho biết: Việt Nam là quốc gia sản xuất nhiều nông sản chất lượng tốt và giá cả phù hợp, nhất là trái cây các loại, thịt gà, trứng gà và sẵn sàng hợp tác để hỗ trợ Singapore đảm bảo an ninh lương thực. Hơn nữa, Việt Nam cũng mong muốn Cơ quan quản lý thực phẩm Singapore và cơ quan chức năng của Singapore sớm hoàn thành việc đánh giá doanh nghiệp, trang trại của Việt Nam để Việt Nam được xuất khẩu chính ngạch sản phẩm thịt gà và trứng gia cầm vào Singapore.
Ông Damian Chan- Tổng giám đốc SFA đánh giá cao quy mô chăn nuôi, trình độ công nghệ và máy móc thiết bị trong các dây chuyền giết mổ và chế biến thịt gia cầm, sản xuất trứng gia cầm tại các doanh nghiệp ở Việt Nam như QL, CP, MeatDeli, Ba Huân, San Hà… Bên cạnh đó, sản phẩm thịt gà đã qua chế biến nhiệt từ Việt Nam có thể sớm được xem xét chấp thuận nhập khẩu chính ngạch vào Singapore. Hy vọng trứng gia cầm và sản phẩm thịt khác có thể đáp ứng được yêu cầu trong tương lai.
Mới đây, Tập đoàn Hoa Sen và SP Group (Singapore) đã ký kết hợp tác chiến lược về phát triển bền vững năng lượng sạch tại các nhà máy của Tập đoàn Hoa Sen trên toàn quốc. Tập đoàn Hoa Sen, xác định phát triển bền vững phải gắn liền với bảo vệ môi trường và việc chuyển đổi sử dụng năng lượng sạch là một phần rất quan trọng trong chiến lược phát triển bền vững và dài hạn của Tập đoàn, đồng thời đóng góp vào mục tiêu chung của quốc gia về phát thải ròng bằng 0 (Net Zero) vào năm 2050 của Việt Nam.
Theo đó, SP Group sẽ là đơn vị tư vấn việc chuyển đổi sử dụng năng lượng sạch, giải pháp đầu tư hạ tầng lưới điện, hệ thống làm mát và giải pháp tiết kiệm năng lượng cùng các dự án khác tại hạ tầng, nhà máy của Tập đoàn Hoa Sen trên cả nước.
Ông Vũ Văn Thanh - Tổng giám đốc Tập đoàn Hoa Sen cho biết: Sự ký kết hợp tác này là cam kết và quyết tâm mạnh mẽ của Tập đoàn Hoa Sen trong việc thực thi chiến lược phát triển bền vững bằng việc tăng cường triển khai giải pháp xanh hóa sản xuất, giảm phát thải khí nhà kính để đáp ứng các tiêu chuẩn xanh. Ngoài ra, chủ động nâng cao năng lực cạnh tranh và rộng đường xuất khẩu cho sản phẩm của Tập đoàn Hoa Sen sang thị trường quốc tế, yêu cầu cao về phát thải của hàng hóa. Đồng thời, việc triển khai giải pháp năng lượng sạch, bền vững toàn diện, Tập đoàn mong muốn góp phần vào mục tiêu chung của quốc gia về Net Zero vào năm 2050.
Định hướng sắp tới, Tập đoàn Hoa Sen sẽ tiếp tục nghiên cứu, đầu tư và khai thác sử dụng nguồn năng lượng sạch ở các tổng kho, chi nhánh – cửa hàng của Tập đoàn Hoa Sen trên cả nước. Khi dự án được triển khai sẽ góp phần rất lớn trong việc tối ưu hóa chi phí điện năng của công ty và bảo vệ môi trường.
Để xuất khẩu thành công và bền vững sang Singapore, ông Cao Xuân Thắng khuyến cáo doanh nghiệp xuất khẩu cần tìm hiểu kỹ thông tin thị trường, nắm bắt thay đổi của thị trường nhập khẩu để xây dựng chiến lược xuất khẩu. Hơn nữa, Singapore ngày càng thận trọng trong chính sách thương mại, tránh phụ thuộc vào một thị trường xuất khẩu và nhập khẩu. Đây cũng là cơ hội để doanh nghiệp Việt thâm nhập sâu hơn vào thị trường này, góp phần gia tăng xuất khẩu hàng hóa của Việt Nam.
Đồng thời, đổi mới phương thức quản lý, chuyển đổi số trong doanh nghiệp nhằm giảm chi phí sản xuất, tăng khả năng cạnh tranh; tăng cường các hoạt động xúc tiến thương mại, tham gia trưng bày hàng hóa tại hội chợ triển lãm quốc tế để tăng sự hiện diện hàng hóa Việt Nam, quảng bá sản phẩm, quảng bá thương hiệu hàng Việt tới người tiêu dùng tại bản địa.
