Việt Nam - Thành viên chủ động, tích cực của Công ước chống tra tấn

Việt Nam luôn tích cực trong việc triển khai thực thi Công ước chống tra tấn. (Ảnh: PH)

Tham vấn rộng rãi

Nhận thức vai trò, vị trí quan trọng của Công ước chống tra tấn và các hình thức đối xử hoặc trừng phạt tàn bạo, vô nhân đạo hoặc hạ nhục con người (Công ước chống tra tấn hoặc Công ước CAT), Việt Nam không ngừng nỗ lực triển khai tổng thể các biện pháp để thực hiện có hiệu quả Công ước, từ đó đạt được những thành tựu được cộng đồng quốc tế ghi nhận.

Ngày 20/11, tại TP. Hưng Yên, Ban soạn thảo Báo cáo quốc gia lần thứ hai của Việt Nam về thực thi Công ước CAT (Báo cáo CAT 2) tổ chức Hội thảo Tham vấn ý kiến rộng rãi của các cơ quan Chính phủ, chính quyền địa phương, các tổ chức chính trị - xã hội, tổ chức nghề nghiệp, các tổ chức phi chính phủ và người dân về dự thảo Báo cáo CAT 2. Thiếu tướng Nguyễn Văn Kỷ, Phó Cục trưởng Cục Đối ngoại, Bộ Công an chủ trì hội thảo.

Hội thảo thu hút sự tham dự của đại diện các bộ, ban, ngành Trung ương như Bộ Ngoại giao, Bộ Thông tin và Truyền thông, Bộ Tài chính, Bộ Kế hoạch và đầu tư, Viện KSND tối cao, Liên đoàn luật sư Việt Nam, TAND và Viện KSND các tỉnh, Tổng Liên đoàn lao động Việt Nam, Trung ương Hội Nông dân Việt Nam; đại diện các sở, ban, ngành, các tổ chức chính trị - xã hội, các tổ chức quốc tế....

Tại Hội thảo, Thiếu tướng Nguyễn Văn Kỷ nêu rõ, nhận thức vai trò, vị trí quan trọng của Công ước CAT, Việt Nam không ngừng nỗ lực triển khai tổng thể các biện pháp để thực hiện có hiệu quả Công ước, từ đó đạt được những thành tựu được cộng đồng quốc tế ghi nhận, trong đó bao gồm cả việc Báo cáo về thực thi Công ước.

Theo quy định của Công ước CAT, việc xây dựng Báo cáo CAT cần phải bảo đảm sự tham gia đóng góp ý kiến rộng rãi của các cơ quan Chính phủ, chính quyền địa phương, các tổ chức chính trị - xã hội, tổ chức nghề nghiệp, các tổ chức phi chính phủ và người dân nhằm đảm bảo tính khách quan, toàn diện và đầy đủ.

Với yêu cầu đó, Thiếu tướng Nguyễn Văn Kỷ nhấn mạnh, việc tổ chức hội thảo là nhằm tham vấn ý kiến của các chuyên gia để việc xây dựng Báo cáo CAT 2 vừa đáp ứng các yêu cầu về chính trị, đối nội vừa phù hợp với các yêu cầu của quốc tế; đồng thời cũng để quốc tế hiểu rõ hơn các nỗ lực của Việt Nam trong triển khai Công ước CAT.

Một tiết mục văn nghệ do phạm nhân trại giam Vĩnh Quang (huyện Tam Đảo, tỉnh Vĩnh Phúc) biểu diễn. (Nguồn: Báo Công an nhân dân)

Chuyển hóa quy định của CAT vào hệ thống pháp luật quốc gia

Trình bày tóm tắt nội dung của dự thảo Báo cáo, đại diện Tổ thư ký xây dựng Báo cáo CAT 2 chỉ ra rằng, trên cơ sở nghiên cứu kỹ các khuyến nghị của Ủy ban Chống tra tấn (Ủy ban CAT), Việt Nam đã ban hành Kế hoạch hành động quốc gia để tăng cường thực hiện hiệu quả Công ước CAT trên phạm vi toàn quốc.

Việt Nam đã ban hành hơn 56 luật và các văn bản quy phạm pháp luật để bảo đảm tốt hơn quyền con người nói chung và ngăn ngừa, trừng trị các hành vi liên quan đến tra tấn nói riêng.

Để triển khai thi hành các luật, Việt Nam tiếp tục ban hành hơn hàng trăm văn bản hướng dẫn nhằm chuẩn hóa các quy trình, công khai các quy định, bổ sung các chế định nhằm ngăn ngừa các hành vi tra tấn, bảo vệ những người có nguy cơ bị tra tấn cũng như hỗ trợ tốt hơn cho những nạn nhân của hành vi tra tấn.

Bên cạnh đó, Việt Nam đã tổ chức hàng trăm lớp tập huấn, hội nghị, hội thảo, tọa đàm, cuộc thi tìm hiểu về Công ước CAT và pháp luật Việt Nam về phòng, chống tra tấn; mở nhiều chuyên mục, đăng tải nhiều tin, bài, phóng sự tuyên truyền, phổ biến, giải đáp pháp luật liên quan đến nội dung Công ước CAT và pháp luật Việt Nam về phòng, chống tra tấn trên các phương tiện thông tin truyền thông, các chương trình phát thanh, truyền hình, mạng xã hội...

Tại hội thảo, các đại biểu đã tập trung thảo luận, tham gia ý kiến đối với hình thức, bố cục và từng nội dung cụ thể của dự thảo Báo cáo CAT 2, theo đúng mục tiêu, yêu cầu của Ban tổ chức.

Phát biểu kết luận hội thảo, Thiếu tướng Nguyễn Văn Kỷ bày tỏ hoan nghênh và đánh giá cao các ý kiến góp ý của các đại biểu đồng thời, khẳng định Ban Soạn thảo Báo cáo CAT 2 sẽ nghiên cứu tiếp thu ý kiến của các đại biểu, khẩn trương chỉnh lý và hoàn thiện dự thảo báo cáo theo kế hoạch đã đề ra.

Với cam kết trở thành quốc gia thành viên có trách nhiệm của Liên hợp quốc nói chung và Công ước chống tra tấn nói riêng, vì mục tiêu xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa của nhân dân, do nhân dân và vì nhân dân, việc tham gia và tổ chức triển khai thực hiện có hiệu quả Công ước chống tra tấn sẽ góp phần hoàn thiện hệ thống pháp luật trong nước liên quan đến bảo vệ quyền con người, đồng thời nâng cao năng lực cho đội ngũ cán bộ, công chức trong thực thi công vụ; khẳng định nỗ lực, quyết tâm và chính sách nhất quán, nhân văn của Nhà nước Việt Nam trong công tác bảo đảm quyền con người, quyền công dân, qua đó, góp phần nâng cao uy tín, hình ảnh của Việt Nam trước cộng đồng quốc tế.

Công ước chống tra tấn là một trong 9 điều ước cốt lõi của Liên hợp quốc về quyền con người, được cộng đồng quốc tế đặc biệt quan tâm.

Công ước được Đại hội đồng Liên hợp quốc thông qua vào ngày 10/12/1984 theo Nghị quyết số 39/64 và bắt đầu có hiệu lực vào ngày 26/6/1987 sau khi được 20 quốc gia phê chuẩn. Đây là một trong những điều ước quốc tế, đa phương quan trọng về quyền con người của Liên hợp quốc.

Với mong muốn bảo vệ và bảo đảm tốt hơn quyền con người và quyền công dân, ngày 28/11/2014, tại kỳ họp 8, Quốc hội khóa XIII nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam đã thông qua Nghị quyết số 83/2014/QH13 về việc phê chuẩn Công ước.

Việt Nam hoàn tất các thủ tục và nộp văn kiện phê chuẩn cho Tổng thư ký Liên hợp quốc vào ngày 05/2/2015 và trở thành quốc gia thành viên thứ 158 của Công ước vào ngày 07/3/2015.

Vy Anh