Việt Nam và các quốc gia trên thế giới đang ưu đãi phát triển xe điện như thế nào?

Na Uy

Na Uy đi đầu trong quá trình chuyển đổi sang giao thông vận tải không phát thải. Hiện Na Uy là quốc gia có số lượng xe điện lớn nhất trên đường.

Một số ưu đãi chính do chính phủ Na Uy đưa ra bao gồm, miễn thuế mua hàng/nhập khẩu, miễn thuế VAT 25% khi mua hàng, không có thuế đường bộ hàng năm, không thu phí đường bộ hoặc phà, bãi đậu xe miễn phí trong thành phố và bồi thường tài chính cho việc loại bỏ hóa thạch xe van khi chuyển đổi sang xe van không phát thải.

Liên minh Châu Âu

Vào đầu năm 2021, 9 quốc gia EU đã thúc giục Ủy ban châu Âu đẩy nhanh quá trình loại bỏ ô tô chạy bằng xăng và dầu diesel trên toàn EU. Ngoài ra, các chính sách và chỉ thị của EU tại nhiều quốc gia ở Châu Âu đang tiếp tục các biện pháp khuyến khích và trợ cấp xe điện.

Hiện tại, 17 quốc gia thành viên EU cung cấp các ưu đãi cho việc mua xe điện. Ưu đãi cao nhất được cung cấp bởi Romania, lên tới 10.000 Euro khi mua một chiếc ô tô điện mới, trong khi Phần Lan đưa ra mức thấp nhất chỉ với 2.000 Euro.

Pháp

Pháp hiện cung cấp hai ưu đãi EV chính. Đầu tiên là Phần thưởng ưu đãi về sinh thái và phần còn lại là Phần thưởng chuyển đổi. Bằng cách kết hợp hai chương trình ưu đãi này, khách hàng có thể nhận được tới 19.000 Euro khi mua xe điện tùy theo khu vực ở Pháp

Đức

Đức đã đưa ra các biện pháp mạnh mẽ để khuyến khích người tiêu dùng sử dụng hoàn toàn bằng điện hoặc sử dụng xe hybrid. Chính phủ Đức cung cấp ưu đãi lên tới 6.000 Euro cho việc mua xe có giá dưới 40.000 Euro. Các nhà sản xuất ô tô cung cấp một khoản tiền thưởng bổ sung lên tới 3.000 Euro.

Vương quốc Anh

Vương quốc Anh dường như hơi tụt hậu so với Liên minh châu Âu về các ưu đãi được cung cấp cho xe điện. Đối với người mua EV, có một khoản trợ cấp mua 35% chi phí của một chiếc ô tô điện (tối đa 3.000 bảng Anh), 20% chi phí của một chiếc xe đạp điện (tối đa 1.500 bảng Anh).

Khách hàng không cần phải làm bất cứ điều gì để nhận được khoản tài trợ này. Các đại lý sẽ điều chỉnh giá xe theo lợi ích tài trợ.

Hơn nữa, chủ sở hữu xe điện có giá dưới 40.000 bảng Anh được miễn Thuế tiêu thụ đặc biệt cho phương tiện (thuế đường bộ hàng năm).

Mỹ

Tại Mỹ, chủ sở hữu EV được miễn tất cả các loại thuế liên bang liên quan đến mức tiêu thụ nhiên liệu. Người mua xe điện cũng đủ điều kiện nhận khoản tín dụng thuế liên bang lên tới 7.000 USD.

Chương trình này có giới hạn và ngay sau khi tổng doanh số bán xe điện của nhà sản xuất đạt 200.000 chiếc, trợ cấp cho các mẫu xe do nhà sản xuất cụ thể cung cấp sẽ hết hạn.

Ấn Độ

Quốc gia này có các kế hoạch đầy tham vọng để đẩy nhanh việc áp dụng xe điện trên toàn quốc. Gần đây, Bộ Công nghiệp nặng của quốc gia này đã thay đổi kế hoạch áp dụng và sản xuất xe hybrid và điện (FAME-II) nhanh hơn năm 2019. Chương trình mở rộng để cung cấp các ưu đãi cao hơn 50% cho xe điện hai bánh.

Các bang như Delhi đang dẫn đầu cuộc cách mạng xe điện ở Ấn Độ. Bang cung cấp khoản trợ cấp 60 USD cho mỗi kWh dung lượng pin cho xe điện hai bánh và miễn đăng ký và thuế đường bộ.

Đối với ô tô, được trợ cấp 120 USD cho mỗi kWh dung lượng pin và miễn phí đăng ký cùng thuế đường bộcùng.

Delhi cũng đã công bố các kế hoạch riêng biệt để phát triển cơ sở hạ tầng sạc EV trong bang.

Các bang khác như Maharashtra, Gujarat, Meghalaya, Karnataka và Andhra Pradesh cung cấp các khoản trợ cấp tương tự cho chủ sở hữu xe điện.

Trung Quốc

Tại Trung Quốc, xe điện không bị hạn chế đăng ký và lái xe. Năm 2020, Trung Quốc đưa ra các ưu đãi mua ô tô thuần điện có phạm vi hoạt động trên 400 km. Phạm vi điện từ 250 km đến dưới 400 km cũng nhận được ưu đãi lớn.

Tuy nhiên, theo Reuters, các khoản trợ cấp này đã bị cắt giảm 20% vào năm 2021 và sẽ bị cắt giảm thêm 30% vào năm 2022.

Vào ngày 21 tháng 6 năm 2023, Trung Quốc đã tiếp tục công bố gói ưu đãi thuế đáng kể lên tới 520 tỷ nhân dân tệ (72,3 tỷ USD) trong thời hạn 4 năm. Gói này được thiết kế đặc biệt để giảm thuế cho xe điện (EV) và các loại xe thân thiện với môi trường khác. Nó đại diện cho ưu đãi thuế lớn nhất từng được Trung Quốc đưa ra cho ngành công nghiệp ô tô, phản ánh những nỗ lực của chính phủ nước này nhằm kích thích tăng trưởng trong bối cảnh doanh số bán ô tô trì trệ.

Nhật Bản

Nhật Bản nổi bật là quốc gia duy nhất có doanh số bán xe điện giảm vào năm 2020. Kể từ đó, Nhật Bản đã tăng gấp đôi khoản trợ cấp cho xe điện chở khách đã đăng ký từ cuối năm 2020. Các biện pháp khác như miễn thuế đối với các loại xe điện khác nhau đã được gia hạn thêm hai năm.

Tuy nhiên, chính phủ Nhật Bản gần đây đã thông báo rằng họ sẽ tăng gấp đôi ưu đãi mua hàng vào năm 2022. Ưu đãi mua xe điện có thể tăng lên tới 800.000 Yên (7.000 USD).

Việt Nam

Mới đây, Bộ Giao thông vận tải vừa có báo cáo Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà đề xuất chính sách hỗ trợ chuyển đổi sang xe ô tô điện với 3 nhóm chính sách bao gồm hỗ trợ người mua xe, ưu đãi cho nhà sản xuất và phát triển cơ sở hạ tầng phục vụ xe. Đây cũng là những chính sách được nhiều quốc gia áp dụng trong giai đoạn khuyến khích chuyển đổi từ xe xăng sang xe điện.

Cụ thể, với người sử dụng, Bộ Giao thông Vận tải đề xuất miễn phí, giảm phí trước điện thoại và đăng ký biển số là không thay đổi. Người mua xe được tiếp cận tín hiệu, hỗ trợ giá. Doanh nghiệp tải vận chuyển đổi sử dụng điện năng được ưu đãi vốn vay, xe cung cấp điện được hỗ trợ giá cao hơn xe thường.

Bộ Giao thông Vận tải kiến nghị cũng tăng quyền ưu tiên tham gia giao thông với xe điện tại khu vực đô thị, như ưu tiên nơi đỗ xe, thiết lập các khu vực không phát thải tại vùng lõi đô thị, trong đó chỉ có các phương tiện không phát hiện được hoạt động.

Giải pháp khác hỗ trợ người dùng được cơ quan quản lý đề xuất là khi họ mua điện sẽ được hỗ trợ khoảng 1.000 USD cho một chiếc xe.

Bên cạnh đó, Bộ Giao thông Vận tải kiến nghị các cơ quan quản lý sớm quy định hệ thống Trạm sạc điện ở tầng hạ kỹ thuật đô thị, khu dân cư và cho phép đặt Trạm sạc công cộng tại các công trình mà không cần chuyển chuyển đổi mục đích sử dụng đất.

Hiện thuế tiêu thụ đặc biệt đối với xe điện dưới 9 chỗ ngồi sản xuất, lắp ráp trong nước là 3%, đến hết ngày 28/2/2027. Bộ Giao thông vận tải cho hay, các doanh nghiệp sản xuất loại xe này mong muốn được kéo dài thời hạn giảm thuế và miễn thuế VAT trong 5 năm, giảm 50% trong 5 năm tiếp theo.

Trước đó, theo Quyết định số 876/QĐ-TTg ngày 22/7/2022 về Chương trình hành động về chuyển đổi năng lượng xanh, giảm phát thải khí cacbon và khí mêtan của ngành giao thông vận tải nêu rõ, giai đoạn 2022 - 2030 sẽ thúc đẩy sản xuất, lắp ráp, nhập khẩu và chuyển đổi sử dụng các loại phương tiện giao thông cơ giới đường bộ sử dụng điện; phát triển hạ tầng sạc điện đáp ứng nhu cầu của người dân, doanh nghiệp. Từ năm 2025, có 100% xe buýt thay thế, đầu tư mới sử dụng điện, năng lượng xanh.

Từ năm 2030, có 100% xe taxi thay thế, đầu tư mới sử dụng điện, năng lượng xanh. Đến năm 2050, 100% phương tiện giao thông cơ giới đường bộ, xe máy thi công tham gia giao thông chuyển đổi sang sử dụng điện, năng lượng xanh; hoàn thiện hạ tầng sạc điện, cung cấp năng lượng xanh trên phạm vi toàn quốc đáp ứng nhu cầu của người dân, doanh nghiệp.

Nam Nguyễn