Vòng thứ ba đàm phán thương mại Mỹ - Trung: Chưa có kết quả sau ngày đầu tiên

Phó Thủ tướng Trung Quốc Hà Lập Phong (phải) và Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent trước khi bắt đầu đàm phán tại Stockholm, Thụy Điển ngày 28/7/2025 - Ảnh: Xinhua

Ngày thứ Hai (28/7), đàm phán vòng thứ ba giữa các quan chức cấp cao của Mỹ và Trung Quốc đã bắt đầu tại Stockhol, Thụy Điển. Cuộc gặp kéo dài hơn 5 tiếng đồng hồ, bàn thảo về giải pháp tháo gỡ các bất đồng kinh tế kéo dài vốn là tâm điểm của cuộc chiến thương mại giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới.

Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent, một trong những quan chức dẫn đầu phái đoàn Mỹ, đã tới Rosenbad, văn phòng Thủ tướng Thụy Điển ở trung tâm Stockholm, vào đầu giờ chiều theo giờ địa phương. Phó Thủ tướng Trung Quốc Hà Lập Phong sau đó cũng có mặt tại địa điểm này.

Hai bên đang nỗ lực để gia hạn “thỏa thuận đình chiến” đạt được ở Geneva, Thụy Sỹ hồi cuối tháng 5 thêm 90 ngày. Thỏa thuận này dự kiến hết hạn vào ngày 12/8 tới.

Các nhà đàm phán hai bên rời khỏi địa điểm trên vào khoảng 8 giờ tối ngày thứ Hai theo giờ địa phương và không dừng lại để thông tin với báo chí. Vòng đàm phán dự kiến sẽ tiếp tục vào ngày thứ Ba.

Trong một cuộc họp báo cùng với Thủ tướng Anh Keir Starmer tại Scotland ngày thứ Hai, Tổng thống Mỹ Donald Trump cũng đề cập tới cuộc đàm phán ở Thụy Điển.

“Tôi mong muốn Trung Quốc mở cửa đất nước của họ”, ông Trump phát biểu.

Theo các nhà phân tích, nếu hai bên không nhất trí gia hạn “đình chiến”, chuỗi cung ứng toàn cầu có thể đối mặt tình trạng hỗn loạn khi thuế quan của Mỹ với hàng hóa Trung Quốc tăng trở lại mức ba con số - mức thuế quan tương đương với một lệnh cấm vận thương mại song phương.

Trước khi diễn ra cuộc gặp ở Stockholm, Đại diện Thương mại Mỹ Jamieson Greer, một trong những thành viên phái đoàn Mỹ, cho biết ông không kỳ vọng sẽ đạt được kết quả đột phá nào.

“Tôi cho rằng hai bên tiếp tục theo dõi và kiểm tra việc thực thi thỏa thuận đến nay, đảm bảo rằng hai bên tiếp tục mua bán các khoáng sản quan trọng và tạo nền tảng để thúc đẩy thương mại và hướng tới thương mại cân bằng trong tương lai”, ông Greer chia sẻ với hãng tin CNBC trong một cuộc phỏng vấn trước vòng đàm phán.

Hôm Chủ nhật, Mỹ công bố đạt được thỏa thuận thương mại lớn nhất từ trước tới nay với Liên minh châu Âu (EU). Theo đó, mức thuế quan của Mỹ đối với hầu hết hàng hóa từ EU được chốt ở mức 15%, giảm so với mức 30% ông Trump đưa ra hồi đầu tháng này. Tuần trước, Mỹ cũng đã đạt thỏa thuận thương mại với Nhật Bản.

Theo các phân tích, đàm phán Mỹ - Trung phức tạp hơn nhiều so với đàm phán giữa Mỹ với các nền kinh tế châu Á khác và sẽ cần nhiều thời gian hơn. Kết quả khả quan nhất từ vòng đàm phán ở Stockholm có thể là hai bên sẽ tiếp tục hòa hoãn thương chiến thêm 90 ngày nữa và đặt nền móng cho một cuộc gặp giữa ông Trump và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình.

Theo tin từ tờ báo Financial Times ngày thứ Hai, Mỹ đã tạm dừng lệnh cấm xuất khẩu công nghệ cho Trung Quốc để tránh làm gián đoạn đàm phán thương mại với Bắc Kinh, đồng thời cho thấy thiện chí để tiến tới một cuộc gặp giữa hai nhà lãnh đạo cao nhất hai bên trong năm nay.

Trong khi đó, ở Washington, các thượng nghị sĩ từ cả hai chính đảng dự kiến sẽ đề xuất các dự luật nhằm vào Trung Quốc liên quan tới vấn đề an ninh và nhân quyền trong tuần này. Một động thái như vậy được cho là có thể làm phức tạp các cuộc đàm phán ở Stockholm.

Trong hai vòng đàm phán trước đó tại Geneva và London (Anh) vào tháng 5 và tháng 6, Mỹ và Trung Quốc tập trung vào việc đưa các mức thuế quan trả đũa lẫn nhau ở mức ba con số của hai bên về mức thấp hơn và khôi phục dòng chảy khoáng sản đất hiếm của Trung Quốc và con chip công nghệ cao của Mỹ.

Đến nay, các cuộc đàm phán vẫn chưa đi sâu vào các vấn đề kinh tế lớn hơn, như phàn nàn của Mỹ về mô hình kinh tế do nhà nước dẫn dắt và dựa vào xuất khẩu của Trung Quốc, tình trạng dư thừa công suất của Trung Quốc; hay phàn nàn của Bắc Kinh về các biện pháp hạn chế xuất khẩu hàng công nghệ cao vì lý do an ninh quốc gia của Mỹ.

“Vòng đàm phán ở Geneva và London thực chất chỉ đang cố gắng đưa mối quan hệ trở lại đúng hướng để hai bên có thể thực sự đàm phán về các vấn đề gây ra bất đồng chính giữa hai quốc gia vào một thời điểm nào đó”, ông Scott Kennedy, chuyên gia kinh tế Trung Quốc tại Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế (CSIS) có trụ sở tại Washington, nhận định.

Bộ trưởng Tài chính Mỹ Bessent cũng cho biết một mục tiêu lớn của Mỹ tại vòng đàm phán ở Stockholm là gia hạn đình chiến. Washington mong muốn Trung Quốc tái cân bằng nền kinh tế từ dựa vào xuất khẩu sang dựa vào tiêu dùng nội địa nhiều hơn - một mục tiêu kéo dài nhiều thập kỷ qua của các nhà hoạch định chính sách Mỹ.

Trang Linh