Vụ biến hóa đất công thành đất tư tại Đồng Nai: Trả hồ sơ để điều tra bổ sung
Ngày 21/6, TAND tỉnh Đồng Nai mở phiên tòa xét xử sơ thẩm vụ án vi phạm quy định về bồi thường, hỗ trợ tái định cư khi nhà nước thu hồi đất xảy ra tại dự án Khu dân cư thương mại Phước Thái (KDC Phước Thái), thuộc phường Tam Phước, TP Biên Hòa). HĐXX đã quyết định trả hồ sơ để điều tra bổ sung.
13 bị cáo trong vụ án này cùng bị truy tố về tội “Vi phạm quy định về bồi thường, hỗ trợ tái định cư khi nhà nước thu hồi đất” trong đó có: Trương Quốc Tuấn (48 tuổi, ngụ phường An Phú, TP HCM, nguyên Tổng Giám đốc Công ty CP Đầu tư và kinh doanh nhà Phước Thái); Lê Viết Hưng (66 tuổi, nguyên Giám đốc Sở TN-MT tỉnh Đồng Nai); Nguyễn Tấn Long (58 tuổi, nguyên Phó Chủ tịch UBND TP Biên Hòa); Nguyễn Tấn Tài (61 tuổi, nguyên Giám đốc Trung tâm Phát triển quỹ đất tỉnh); Nguyễn Hữu Thành (59 tuổi, ngụ phường Tam Phước); Nguyễn Tấn Vinh (62 tuổi, nguyên Trưởng phòng TN-MT TP Biên Hòa); Hồ Bá Minh (64 tuổi, nguyên Phó trưởng Phòng TN-MT TP Biên Hòa)…
Bị cáo Nguyễn Tấn Long, nguyên Phó Chủ tịch UBND TP Biên Hòa vắng mặt vì lý do sức khỏe.
Theo cáo trạng vào năm 1995, Công ty liên doanh TNHH Kia - Huy Hoàng Ceramics (gọi tắt là Công ty Kia - Huy Hoàng) được Nhà nước cho thuê đất với diện tích gần 88 ngàn m2 tại phường Tam Phước để xây dựng nhà máy hoạt động.
Đến năm 2009, do Công ty Kia- Huy Hoàng không triển khai dự án nên bị UBND tỉnh Đồng Nai chấm dứt hiệu lực pháp lý giao khu đất này cho Công ty CP May- xây dựng Huy Hoàng (gọi tắt là Công ty Huy Hoàng). Biết sự việc này, Trương Quốc Tuấn đã thành lập Công ty CP Đầu tư và kinh doanh nhà Phước Thái (gọi tắt là Công ty Phước Thái) và thỏa thuận với Công ty Huy Hoàng giao lại diện tích đất trên cho Công ty Phước Thái đầu tư xây dựng dự án KDC Phước Thái và hai bên đã hoàn tất thỏa thuận bồi thường hơn 35 tỷ đồng vào năm 2015.
Sau khi hoàn tất các thủ tục, Tuấn lập hồ sơ khống, thuê Nguyễn Hữu Thành (em ruột bị can Nguyễn Văn Đức, nguyên Phó Chủ tịch UBND xã Tam Phước) đứng tên chủ sử dụng khu đất trên để nâng giá trị bồi thường đất.
Đến năm 2017, UBND TP Biên Hòa đã thành lập hội đồng bồi thường thực hiện dự án do bị can Nguyễn Tấn Long làm chủ tịch hội đồng. Hội đồng này đã phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ dự án KDC Phước Thái với tổng số tiền gần 79 tỷ đồng.
Để Tuấn có thể lập khống hồ sơ, nhận gần 79 tỷ đồng tiền bồi thường, 11 lãnh đạo, công chức của các cơ quan Nhà nước liên quan đã cố tình làm sai lệch hồ sơ.
Bị can Nguyễn Hữu Thành, vì vụ lợi nên đã giúp Tuấn ký khống tên vào tất cả các hồ sơ, thủ tục kê khai đăng ký quyền sử dụng đất, hồ sơ bồi thường, hỗ trợ dự án, nhận tiền đền bù, ký mở tài khoản… làm sai lệch hồ sơ để Tuấn thực hiện hành vi chiếm đoạt tiền bồi thường.
Cựu Giám đốc Sở TN-MT Đồng Nai: Làm theo chủ trương
Trong phần xét hỏi, bị cáo Trương Quốc Tuấn (48 tuổi, cựu Tổng Giám đốc Công ty CP Đầu tư và kinh doanh nhà Phước Thái) cho rằng, chỉ biết ông Đinh Quốc Thái (cựu Chủ tịch UBND tỉnh) và ông Võ Văn Chánh (nguyên Phó Chủ tịch UBND tỉnh) chứ không có mối quan hệ thân quen. Bị cáo Tuấn cho rằng, không gây thiệt hại tài sản của nhà nước trong vụ án này vì đã nộp lại toàn bộ số tiền bồi thường Trung tâm phát triển quỹ đất.
Bị cáo Lê Viết Hưng, cựu Giám đốc Sở TN-MT tỉnh Đồng Nai khai trước tòa rằng, vào năm 2015, Sở TN-MT Đồng Nai nhận được văn bản của UBND tỉnh Đồng Nai. Nội dung văn bản thể hiện chủ trương UBND tỉnh đã quyết, Sở TN-MT Đồng Nai chỉ đề xuất về thủ tục thực hiện.
Bị cáo Lê Viết Hưng, cựu Giám đốc Sở TN-MT tỉnh Đồng Nai khai trước tòa rằng, năm 2015, Sở TN-MT Đồng Nai nhận được văn bản của UBND tỉnh Đồng Nai. Nội dung văn bản thể hiện chủ trương UBND tỉnh đã quyết, Sở TN-MT Đồng Nai chỉ đề xuất về thủ tục thực hiện.
Ngoài ra, bị cáo Hưng còn cho biết theo quy định Luật Đất đai, thẩm quyền công nhận quyền sử dụng đất cho hộ cá nhân thuộc UBND cấp huyện. Vì vậy, Sở TN-MT đề nghị UBND tỉnh giao cho UBND TP Biên Hòa xem xét việc này là đúng pháp luật. Sở TN-MT không cử nhân viên đi thẩm tra xác minh vì công việc đó thuộc thẩm quyền của UBND TP Biên Hòa.
HĐXX nhận định căn cứ vào hồ sơ vụ án và kết quả của việc xét hỏi, xét thấy bị cáo Hưng với vai trò Giám đốc Sở TN-MT Đồng Nai đã ký văn bản với nội dung đề nghị UBND tỉnh giao cho TP Biên Hòa nhưng không có văn bản trả lời cho TP Biên Hòa và các cơ quan khác về nội dung bồi thường đất, hỗ trợ tái định cư được quy định.
Từ những nội dung trên, có căn cứ cho rằng hành vi của bị cáo Hưng vi phạm vào tội “Vi phạm các quy định về quản lý đất đai”, thuộc trường hợp trả hồ sơ điều tra bổ sung. Vì vậy, HĐXX quyết định trả hồ sơ để điều tra bổ sung hành vi của bị cáo Hưng do có dấu hiệu của tội phạm khác với tội danh mà VKS đã truy tố.