Vụ bố hành hạ con đẻ ở Hưng Yên: Báo động về hệ thống giám sát, bảo vệ trẻ em ở cơ sở

Đối tượng Nguyễn Văn Dũng tại cơ quan công an. Ảnh Công an tỉnh Hưng Yên.

Bi kịch trong ngôi nhà thiếu vắng bàn tay người mẹ

Vụ việc bé gái lớp 5 ở xã Vũ Thư (tỉnh Hưng Yên) bị chính bố đẻ cầm dạo đe dọa, bắt ép gọi mẹ "gửi tiền về" không chỉ khiến dư luận cả nước phẫn nộ, mà còn phơi bày khoảng trống đáng lo ngại trong cơ chế bảo vệ trẻ em. Trong khi nhiều đứa trẻ ở các gia đình ly tán, cha hoặc mẹ đi làm ăn xa đang chịu thiệt thòi, thì sự giám sát, phòng ngừa ở cơ sở vẫn còn lỏng lẻo, dẫn đến nguy cơ tái diễn những bi kịch đau lòng.

Theo chia sẻ của cán bộ Hội LHPN xã Vũ Thư, Nguyễn Văn Dũng (SN 1987, trú tại xã Vũ Thư) và vợ là chị N. có 3 người con chung. Khoảng hai năm trước, chị N. đi xuất khẩu lao động, để lại 3 con cho chồng chăm sóc.

Dũng từng làm nghề lái xe tải, nhưng do mắc bệnh tiểu đường, sức khỏe suy giảm, không thể tiếp tục lao động. Nguồn thu nhập eo hẹp, trong khi việc chu cấp của người vợ từ xa lại không trực tiếp gửi về cho chồng, khiến mâu thuẫn vợ chồng ngày càng sâu sắc.

Bình thường anh Dũng sống khá khép kín, ít to tiếng. Thế nhưng những dồn nén lâu ngày cộng với áp lực kinh tế và tình cảm, đã nhiều lần khiến anh trút giận lên con cái. "Năm ngoái, anh ấy bắt các con nghỉ học, không cho đến lớp vì bức xúc với vợ. Giáo viên và cán bộ Hội LHPN xã phải đến nhà động viên nhiều lần, các cháu mới được đi học trở lại", cán bộ Hội LHPN xã Vũ Thư chia sẻ.

Đáng chú ý, đây không phải lần đầu bé gái bị bạo hành. Khoảng một năm trước, chính mẹ cháu từng đăng tải đoạn clip ghi lại cảnh con gái bị đánh. Thế nhưng, sự việc khi ấy chưa được xử lý dứt điểm. Clip chỉ gây xôn xao trong một thời gian ngắn, rồi lặng đi, để rồi bi kịch lại tái diễn. Đây chính là minh chứng rõ nét cho sự thiếu hụt trong cơ chế giám sát và can thiệp sớm ở cơ sở.

Công an vào cuộc

Ngày 26/9, Công an tỉnh Hưng Yên đã ra quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can đối với Nguyễn Văn Dũng về tội "Ngược đãi hoặc hành hạ ông bà, cha mẹ, vợ chồng, con, cháu hoặc người có công nuôi dưỡng mình" theo khoản 2, Điều 185 Bộ luật Hình sự. Khoản 2, Điều 185 BLHS quy định: "Người phạm tội trong trường hợp đối với người dưới 16 tuổi, người già yếu, ốm đau hoặc phụ nữ có thai thì bị phạt tù từ 2 năm đến 5 năm".

Theo kết quả điều tra ban đầu, từ tháng 3/2024 đến tháng 11/2024, do mâu thuẫn với vợ, đối tượng Dũng đã nhiều lần có hành vi đánh đập, hành hạ các con ruột là cháu N.T.V.A (SN 2015) và N.L.Đ (SN 2020). Đồng thời, đối tượng còn ngăn cấm các con không được đến trường.

Một lãnh đạo UBND xã Vũ Thư cho biết, ngay sau khi đoạn clip được lan truyền trên mạng xã hội, chính quyền đã giao công an xã phối hợp với Phòng Văn hóa – Xã hội và các đoàn thể nhanh chóng xác minh. "Chúng tôi đã đưa cháu bé đi kiểm tra sức khỏe. Kết quả ban đầu cho thấy cháu vẫn đi học bình thường, không có thương tích nghiêm trọng", vị này nói.

Cũng theo vị lãnh đạo xã, vụ việc lần này là bài học xương máu cho chính quyền địa phương trong việc giám sát, nắm bắt tình hình các gia đình có hoàn cảnh đặc biệt. "Chúng tôi sẽ rà soát lại toàn bộ các hộ có trẻ em trong diện dễ tổn thương, nhất là những gia đình ly tán, cha hoặc mẹ đi làm ăn xa, để kịp thời hỗ trợ, can thiệp khi cần thiết", vị lãnh đạo khẳng định.

Thông tin phản ánh bé gái bị đánh được chính mẹ đẻ của cháu đăng lên mạng xã hội.

Ngay sau khi sự việc xảy ra, Hội LHPN tỉnh Hưng Yên đã chỉ đạo Hội LHPN xã Vũ Thư tiếp cận gia đình, phối hợp với công an để bảo vệ quyền lợi cho các cháu.

"Trong thời gian tới, chúng tôi sẽ kiến nghị cần tăng cường cơ chế phối hợp thường xuyên giữa nhà trường, công an, y tế, đoàn thể và chính quyền địa phương để kịp thời phát hiện dấu hiệu bất thường. Bên cạnh đó mở rộng mạng lưới cộng tác viên để nắm bắt tình hình sớm hơn. Hội cũng sẽ đẩy mạnh truyền thông, tư vấn tâm lý cho các gia đình có nguy cơ cao nhằm giảm thiểu rủi ro", đại diện Hội LHPN tỉnh Hưng Yên cho biết.

Đại diện Hội LHPN xã Vũ Thư khẳng định, sẽ tiếp tục đồng hành cùng gia đình và cơ quan chức năng trong suốt quá trình điều tra, xử lý. "Chúng tôi kêu gọi cơ quan tố tụng xử lý nghiêm minh để tạo sức răn đe, đồng thời gửi đi thông điệp rõ ràng rằng mọi hành vi bạo hành trẻ em đều không thể chấp nhận", đại diện Hội LHPN xã Vũ Thư nhấn mạnh.

Cần bịt lỗ hổng trong công tác giám sát, bảo vệ trẻ em

Dưới góc độ pháp lý, luật gia Đoàn Thị Lan (Hà Nội) nhận định: "Nếu xác minh được người bố thường xuyên có hành vi đánh đập, đe dọa con, thì đây là dấu hiệu rõ ràng của tội Ngược đãi hoặc hành hạ con theo Điều 185 BLHS. Trường hợp có sử dụng dao hoặc hung khí để uy hiếp, cơ quan tố tụng hoàn toàn có thể xem xét thêm hành vi Đe dọa giết người theo Điều 133 BLHS."

Bà Lan phân tích thêm: "Trong các vụ việc liên quan đến trẻ em, yếu tố tinh thần đặc biệt quan trọng. Chỉ cần hành vi đe dọa khiến trẻ hoảng sợ, tổn hại tâm lý kéo dài, thì đã đủ căn cứ để xử lý, chứ không nhất thiết phải có thương tích rõ ràng. Trẻ em là đối tượng đặc biệt được pháp luật ưu tiên bảo vệ".

Vị luật gia cũng nhấn mạnh, việc đã từng có clip phản ánh bạo lực nhưng không được xử lý dứt điểm cho thấy khoảng trống lớn trong cơ chế can thiệp sớm. "Nếu ngay từ lần đầu cơ quan chức năng vào cuộc quyết liệt, có lẽ đã không xảy ra tình huống nghiêm trọng như lần này. Điều đó cho thấy hệ thống giám sát trẻ em ở cơ sở còn lỏng lẻo, chưa thực sự phát huy vai trò phòng ngừa".

Từ vụ việc ở Hưng Yên, có thể thấy rõ một thực tế đáng báo động, khi cha mẹ mưu sinh xa quê, trẻ em dễ rơi vào tình trạng bị bỏ rơi cả về tình cảm lẫn sự chăm sóc trực tiếp. Trong khi đó, hệ thống bảo vệ trẻ em ở cơ sở mới dừng ở mức "phản ứng" - chỉ vào cuộc khi sự việc bùng phát, chứ chưa đủ chủ động trong việc phát hiện, giám sát và phòng ngừa.

Không ít vụ bạo hành trẻ em thời gian qua chỉ được phát hiện nhờ… mạng xã hội. Điều này đặt ra câu hỏi nhức nhối: liệu chúng ta có đang để mạng xã hội trở thành "kênh giám sát duy nhất" đối với trẻ em?

"Cần thiết lập cơ chế phối hợp thường xuyên, chặt chẽ giữa nhà trường, công an, hội phụ nữ và các đoàn thể. Mỗi biểu hiện bất thường phải được phát hiện và can thiệp sớm, thay vì chờ đến khi có clip phát tán rồi mới xử lý", luật gia Đoàn Thị Lan nhấn mạnh.

Bảo vệ trẻ em không chỉ là trách nhiệm của gia đình, mà là nghĩa vụ của toàn xã hội. Vụ bé gái bị bạo hành ở Hưng Yên là hồi chuông cảnh tỉnh, nhắc nhở rằng chúng ta không thể chờ đến khi mạng xã hội lên tiếng mới hành động.

Nếu không khẩn trương bịt lỗ hổng trong công tác giám sát và can thiệp sớm, những vụ việc đau lòng như ở Hưng Yên sẽ còn tái diễn. Một cơ chế bảo vệ chủ động, chặt chẽ và kịp thời là điều bắt buộc phải có, để không còn bất kỳ đứa trẻ nào phải sống trong sợ hãi ngay chính dưới mái nhà của mình.

Văn Long