Vụ Đại học Bách khoa Hà Nội dán logo chồng lên robot nhà sản xuất nước ngoài: Sơ suất 'khó chấp nhận'

Dư luận những ngày qua xôn xao trước thông tin Đại học Bách khoa Hà Nội trưng bày robot hai chân không rõ nguồn gốc tại khu gian hàng của Bộ GD-ĐT trong khuôn khổ Triển lãm thành tựu đất nước “80 năm hành trình Độc lập - Tự do - Hạnh phúc”, tổ chức tháng 9 vừa qua.

Theo các ý kiến phản ánh, mẫu robot hai chân do Đại học Bách khoa Hà Nội trưng bày đã che hoàn toàn logo và nhãn mác của nhà sản xuất nước ngoài, thay vào đó là logo của Đại học Bách khoa Hà Nội. Các ý kiến cho rằng, việc dán logo như vậy sẽ gây hiểu nhầm về nguồn gốc sản phẩm.

Chiều 15/10, Đại học Bách khoa Hà Nội có thông cáo báo chí chính thức, cho biết robot hai chân có phần cơ khí nhập khẩu hợp pháp cho mục đích phát triển, đào tạo, nghiên cứu và chuyển giao. Trên cơ sở đó, nhóm nghiên cứu do giảng viên của Đại học chủ trì đã phát triển các thuật toán điều khiển mới, giúp robot có những tính năng mới.

Về vấn đề dán tem giấy có logo Đại học Bách khoa Hà Nội, nhà trường lý giải, trong điều kiện triển lãm dài ngày, lượng khách tham quan quá đông, nhiều đơn vị đánh dấu hiện vật để quản lý và bảo quản. Bộ phận trực triển lãm của Đại học sử dụng tem giấy mang logo của trường dán lên tất cả hiện vật trong đó có robot hai chân để quản lý và bảo quản. Khi đó, có sơ suất dán tem giấy lên robot hai chân tại vị trí logo của sản phẩm.

Hình ảnh mẫu robot hai chân do Đại học Bách khoa Hà Nội trưng bày, được cho là đã che hoàn toàn logo và nhãn mác của nhà sản xuất nước ngoài

Cần có giải pháp để chấn chỉnh

Trao đổi với phóng viên Báo Đại biểu Nhân dân, Đại biểu Trương Xuân Cừ, Đoàn Đại biểu Quốc hội TP. Hà Nội cho rằng trong vụ việc nói trên, dù nhà trường giải thích thế nào thì sơ suất này cũng “khó chấp nhận”.

Ông cho biết trên thị trường, hiện tượng hàng giả, hàng nhái, hàng không đúng chất lượng được phát hiện ra ngày càng nhiều. Trong mảng khoa học công nghệ, hàng điện tử, nhiều đơn vị có thể nhập thiết bị từ bên ngoài nhưng không làm minh bạch về nơi sản xuất. Có nơi nhập hàng từ nước khác nhưng dán nhãn mác hàng Việt Nam, thậm chí dán nhãn mác của thương hiệu nổi tiếng nước ngoài, làm ảnh hưởng tới lợi ích của người tiêu dùng.

Do đó, theo ông, vụ việc này dù giải thích là do “sơ suất”, nhưng cũng ít nhiều đã ảnh hưởng đến lòng tin của người dân, thậm chí đặt dấu hỏi phải chăng có mục đích vì danh tiếng, chạy theo thành tích.

Đại biểu Trương Xuân Cừ nhìn nhận, qua vụ việc này, chúng ta cần có giải pháp để chấn chỉnh, có hình thức xử lý để giáo dục những đơn vị khác.

“Ngoài việc dư luận lên án, các cơ quan chức năng, cơ quan quản lý cũng cần có hình thức xử lý và công khai hình thức xử lý này trên các phương tiện thông tin đại chúng để mang tính chất răn đe, giáo dục”, ông nói.

Đại biểu Trương Xuân Cừ, Đoàn Đại biểu Quốc hội TP. Hà Nội. Ảnh: Tùng Dương

Ông nhấn mạnh thêm, Nghị quyết số 57-NQ/TW ngày 22/12/2024 của Bộ Chính trị coi phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia là đột phá quan trọng hàng đầu, là động lực để phát triển đất nước.

Do đó nếu chúng ta không quản lý chặt chẽ, không minh bạch, không rõ ràng thì chắc chắn sẽ phát sinh hiện tượng nhiều tổ chức, cá nhân lợi dụng những phát minh, công nghệ của nước ngoài, dán mác thành của đơn vị mình, để hưởng những chế độ, chính sách ưu việt. Điều này hoàn toàn không thỏa đáng với chủ trương, chính sách tốt đẹp của Đảng và Nhà nước ta.

Sơ suất vô cùng đáng tiếc

PGS.TS Bùi Thị An, đại biểu Quốc hội Khóa XIII thì nhìn nhận, Đại học Bách khoa Hà Nội là ngôi trường từ xưa tới nay đã có thương hiệu, được người dân gửi lòng tin, đã đào tạo rất nhiều thế hệ sinh viên xuất sắc đáp ứng yêu cầu của xã hội.

Theo PGS.TS Bùi Thị An, sơ suất nói trên của Đại học Bách khoa Hà Nội là vô cùng đáng tiếc.

“Để giữ được lòng tin của người dân, đảm bảo thương hiệu mà nhà trường đã có và sẽ phấn đấu, tôi đề nghị các đồng chí lãnh đạo nhà trường phải rất cẩn thận, không bao giờ lặp lại sơ suất này nữa. Nếu lặp lại sẽ làm cho lòng tin của người dân đối với Đại học bị ảnh hưởng, giảm sút”, PGS.TS Bùi Thị An cho hay.

PGS.TS Bùi Thị An, Đại biểu Quốc hội Khóa XIII. Ảnh: Duy Thông

Một chuyên gia giáo dục đại học thì cho rằng, trên thực tế việc các sản phẩm khoa học có thể kế thừa, của người khác, phát triển dựa trên cái có sẵn, cải thiện thêm các tính năng là bình thường, tuy nhiên thông tin phải minh bạch.

Trường hợp này có thể thấy nhóm thực hiện có phần khá vội vàng, quy trình không được kiểm soát chặt chẽ, sản phẩm cũng không phải quá hoàn thiện. Ngay cả việc dán đè logo của trường lên nhãn mác của nhà sản xuất nước ngoài cũng thể hiện cách làm vội vàng, bởi nếu bài bản thì phải in thêm các thông tin sản phẩm ở bên cạnh.

“Khi trưng bày sản phẩm, đâu thể giải thích với người xem là phần lõi tôi làm, phần vỏ của người khác. Người xem nhìn thấy mỗi logo Bách khoa, nên tưởng là của Bách khoa sản xuất. Việc này dẫn đến hiểu nhầm cũng là dễ hiểu”, chuyên gia này nhận định.

Tuy nhiên, ông cũng nhấn mạnh, không thể vì một sự việc này mà phủ định hết những đẳng cấp của Đại học Bách khoa Hà Nội. Từ trước tới nay, họ đã có nhiều sản phẩm rất chất lượng, đây thực ra chỉ là một sản phẩm của một nhóm và đôi khi những sai lầm trong học thuật có thể xảy ra.

Theo ông, chúng ta nên coi đây là một tai nạn và các bên đều phải rút kinh nghiệm. Ở góc độ truyền thông đối với xã hội, Đại học Bách khoa Hà Nội cũng như các trường đại học khác khi truyền thông sản phẩm phải có quy trình kiểm soát chặt chẽ. Sản phẩm nào thực sự chín muồi, xứng đáng hãy đưa ra truyền thông; còn sản phẩm vẫn đang thử nghiệm thì cần xem xét kỹ. Bên cạnh đó, cần làm rõ, minh bạch phần nào thực sự là đóng góp của mình, đâu là thừa kế của đơn vị khác.

Huy Bảo