Vũ Hán lập 'luồng xanh' trong đợt phong tỏa nghiêm ngặt như thế nào?

Với đa số người dân Vũ Hán, ký ức của họ về Covid-19 bắt đầu vào 2h sáng 23/1/2020, thời điểm nhà chức trách thông báo sẽ phong tỏa toàn bộ thành phố 11 triệu dân.

“Tôi sực tỉnh lúc nửa đêm, nhìn vào điện thoại thì thấy tin nhắn thông báo thành phố sẽ đóng cửa hoàn toàn vào 10h sáng”, Zhang Qiang, một người dân Vũ Hán, kể lại với DW.

Một người khác, Chen Jing, cho biết mới đầu không mấy để tâm tới tin nhắn trên. “Làm sao người ta có thể cách ly cả thành phố 11 triệu người dân được đây?”, anh Chen tự hỏi.

Câu hỏi ấy lập tức có lời giải đáp, khi anh Jing được yêu cầu không ra khỏi nhà. Đó cũng là yêu cầu mà gần như mọi người dân Vũ Hán cần tuân thủ.

Cuối cùng, sau hơn 76 ngày, Covid-19 tại Vũ Hán cuối cùng cũng được khống chế. Đến ngày 8/4/2020, lệnh phong tỏa thành phố này được dỡ bỏ.

Shipper trở thành "phao cứu sinh" của phần lớn người dân Vũ Hán trong thời gian phong tỏa. Ảnh: NPR.

Trách nhiệm giám sát được trao cho khu dân cư

Chỉ vài giờ sau khi có thông báo, mọi đường đi vào và ra Vũ Hán đều bị đóng, không có ngoại lệ kể cả cho trường hợp khẩn cấp cá nhân hoặc y tế, theo Guardian.

Mọi cửa hàng và cơ sở kinh doanh đều bị đóng cửa, trừ những nơi bán đồ ăn hoặc thuốc. Phương tiện cá nhân bị cấm đi lại trên đường nếu người điều khiển không có giấy phép đặc biệt. Phương tiện giao thông công cộng đều ngưng hoạt động.

Từ ngày 14/2/2020, nhà chức trách tuyên bố toàn Vũ Hán bắt đầu thi hành chế độ khu phố cách ly với khu phố. Theo đó, các khu dân cư được yêu cầu dựng hàng rào ngăn cách cứng với bên ngoài và chỉ để lại một đường duy nhất để kiểm soát đi lại.

Lối ra cần bố trí nhân viên túc trực mọi lúc để kiểm tra y tế. Người dân bên trong không được ra ngoài trừ mục đích y tế hoặc chống dịch. Nếu không có lý do đặc biệt, người ngoài không được vào trong.

Ở một số nơi, một hộ gia đình được phép cử một thành viên đi mua đồ thiết yếu mỗi 3 ngày. Nhưng tại đa số khu dân cư, người dân không được ra đường.

Vì đa số người dân bị cấm ra ngoài, họ đặt các loại nhu yếu phẩm qua mạng và nhận hàng từ người giao hàng bằng xe máy.

Giữa tháng 2/2020, chính quyền Vũ Hán yêu cầu mỗi khu dân cư lập “điểm nhận hàng không tiếp xúc” để người giao hàng đặt đồ tại điểm này mà không cần gặp khách hàng, New York Times đưa tin.

Một số khu dân cư bị ngăn cách cứng với nhau bằng rào chắn. Ảnh: Global Times.

Bên cạnh bệnh viện, các khu dân cư mau chóng trở thành một trong 2 chiến tuyến chống dịch quan trọng, theo Caixin Global.

Chẳng hạn, Zheng Ling, quản lý một khu dân cư ở quận Giang An, cho biết dưới mình có 23 nhân viên, phụ trách 200 hộ gia đình. Những nhân viên này thường quen biết các hộ gia đình nên sẽ lập ra các nhóm chat để nắm bắt nguyện vọng của người dân.

Nếu người lớn tuổi không đủ đồ ăn, nhân viên khu dân cư sẽ chuyển đồ tới. Khi một người dân cần đến bệnh viện định kỳ để lọc thận, nhân viên của chị Zheng sắp xếp chở người này bằng một trong 4 ôtô được thành phố phân bổ.

Bốn chiếc xe này nằm trong số 6.000 xe được chính quyền thành phố phân chia cho các khu dân cư để vận chuyển lương thực, nhu yếu phẩm, và đưa người dân tới cơ sở y tế.

Ban đầu, chị Zheng yêu cầu nhân viên đeo khẩu trang tới thăm từng hộ gia đình hai lần mỗi ngày để kiểm tra triệu chứng. Nhưng sau khi 2 nhân viên mắc Covid-19, chị Zheng chuyển sang gọi điện thoại hàng ngày.

Như chị Zheng, cán bộ các khu dân cư khác tại Vũ Hán cũng có trách nhiệm quản lý hàng trăm hộ gia đình trong phạm vi thẩm quyền.

Họ phải đảm bảo khu dân cư có đủ nhu yếu phẩm, đồng thời phụ trách xác định, phân loại, và cách ly người nghi nhiễm hoặc người bệnh, theo Caixin Global.

Lập “luồng xanh” cho thực phẩm vào thành phố

Để có đủ lương thực cho 11 triệu người dân Vũ Hán sống dưới lệnh phong tỏa, Trung Quốc đã kêu gọi nông dân tăng cường sản xuất rau củ, lập “luồng xanh” cho xe tải vận chuyển vào thành phố, đồng thời trừng phạt những người đầu cơ, theo Reuters.

Ngoài ra, việc này cũng có một chút yếu tố may mắn vì đại dịch ở Vũ Hán bùng phát vào thời điểm nhiều hộ gia đình đã tích trữ đồ ăn cho dịp Tết 2020.

Ngày 24/1/2020, Sở Giao thông Vũ Hán cho biết sẽ bắt đầu cho 3 loại xe đi qua chốt chặn trên cao tốc: Xe chở vật tư y tế, xe chở vật tư sinh hoạt cho người dân, và xe chở vật tư dùng để đảm bảo nguồn điện, nước, gas của thành phố, theo Tân Hoa Xã.

Xe tải chở thực phẩm không bị hạn chế đi lại nếu có giấy phép từ chính quyền. Chính quyền một số địa phương cũng thuê thêm lái xe tải để duy trì lưu thông nguồn cung.

Các địa phương ở xa được huy động để trợ giúp Vũ Hán. Tân Cương, cách Vũ Hán hơn 3.000 km, là một trong những vùng gửi lương thực cho tâm dịch trong những ngày phong tỏa.

Người dân chất lương thực lên xe tải tại thành phố Thọ Quang. Ảnh: New York Times.

Cuối tháng 1/2020, thành phố Thọ Quang - cơ sở sản xuất rau lớn nhất Trung Quốc tỉnh Sơn Đông, cách Vũ Hán gần 1.000 km - được yêu cầu chuyển 600 tấn rau tươi tới Vũ Hán mỗi ngày trong 10-15 ngày tiếp theo, Reuters dẫn lời một quan chức tại làng Tôn Gia Tập, Thọ Quang đưa tin.

Với nông sản chính là dưa chuột, làng Tôn Gia Tập được giao nhiệm vụ gửi đi 60 tấn dưa chuột trong chưa đầy 7 tiếng.

“Sau khi nhận đơn từ thành phố lúc 23h tối 27/1/2020, chúng tôi lập tức kêu gọi nông dân trong vùng thu hoạch dưa chuột ngay trong đêm”, vị quan chức trên cho biết. “Cuối cùng chúng tôi gửi đi 70 tấn”.

Cũng trong cuối tháng 1/2020, Bộ Nông nghiệp và Nông thôn Trung Quốc kêu gọi các cơ quan liên quan phối hợp để duy trì nguồn cung lương thực và giá cả ổn định.

COFCO Group, doanh nghiệp nông sản và thực phẩm lớn nhất Trung Quốc, cùng tập đoàn Sinograin cũng đẩy mạnh vận chuyển nguồn cung gạo, thịt, và dầu ăn tới tỉnh Hồ Bắc, nơi có thủ phủ là Vũ Hán, theo Reuters.

Đồng thời, nhà chức trách cũng chú ý duy trì giá cả thực phẩm bình ổn. Tuần cuối tháng 1/2020, một số siêu thị tại Vũ Hán có hiện tượng đẩy giá lập tức bị cơ quan chức năng tới kiểm tra. Giá cả sau đó trở lại bình thường, theo The Paper.

“Luồng xanh vào Vũ Hán hiện rất thông thoáng”, Thủ tướng Lý Khắc Cường nói trong một lần thị sát thành phố vào cuối tháng 1/2020.

Quốc Đạt