Vũ khí bí mật của các tàu ngầm hạt nhân tấn công Nga
Các dòng tàu ngầm hạt nhân tấn công đa dụng của Nga lớp Yasen-M và Borey sẽ sớm được trang bị ngư lôi thế hệ mới có tầm bắn và tốc độ di chuyển nhanh nhất thế giới. Dù thông tin về dòng ngư lôi mới này chưa được công khai, nhưng nó có tiềm năng sẽ thay đổi phương thức tác chiến dưới lòng đại dương trong tương lai.
Mới đây, lãnh đạo Tập đoàn Tên lửa chiến thuật Nga, Boris Obnosov, các thử nghiệm của dòng ngư lôi siêu tốc thế hệ mới đã hoàn tất. Với tên gọi Futlyar, dòng ngư lôi mới được có đủ khả năng thay thế ngư lôi trứ danh VA-111 Shkval, vốn đã không có đối thủ ở Mỹ và phương Tây trong suốt 4 thập niên qua.
Ưu thế của công nghệ siêu khoang
Trang bị cơ bản của các tàu ngầm hạt nhân tấn công của Hải quân Nga hiện nay là ngư lôi áp dụng công nghệ siêu khoang VA-111 Shkval được phát triển từ thời Liên Xô.
Ngư lôi VA-111 Shkval tiêu chuẩn được coi là một thành tựu công nghệ đáng chú ý của Liên Xô với mục tiêu là vô hiệu hóa và tiêu diệt tàu sân bay của đối phương. Áp dụng công nghệ tên lửa nhiên liệu rắn tạo động lực, công nghệ siêu khoang giúp đạn ngư lôi Shkval có thể trượt dưới nước với tốc độ hơn 200km/giờ. Để tiêu diệt các dòng chiến hạm có lượng choán nước lớn như tàu sân bay, ngư lôi VA-111 được trang bị đầu đạn hạt nhân 150 Kilotone hoặc đầu đạn thông thường cỡ lớn. Thời điểm ngư lôi VA-111 được đưa vào trang bị năm 1977, Mỹ và phương Tây không có loại vũ khí hải quân tính năng tương đương.
Điểm mạnh công nghệ đáng chú ý của ngư lôi VA-111 là nó không di chuyển trong nước như các dòng ngư lôi thông thường mà tạo ra một bóng khí nhờ thiết bị đặc biệt ở mũi. Bóng khí này bao phủ quả ngư lôi và triệt tiêu cơ bản lực ma sát của nước. Về nguyên tắc, ngư lôi VA-111 không bơi, mà trượt trong nước. Điều này cũng lý giải việc tại sao dòng ngư lôi siêu khoang này có thể đạt tốc độ di chuyển tới hàng trăm km/giờ dưới nước.
Để đánh chặn ngư lôi VA-111 Shkval, đối phương cần phải sử dụng vũ khí phòng thủ tên lửa dưới nước. Đây là điều bất khả thi trong thực tế.
Tuy nhiên, lợi thế về tốc độ cũng chính là điểm yếu của ngư lôi VA-111. Để đạt được sơ tốc khởi động cao, ngư lôi Shkval phải dùng động cơ tên lửa tạo ra tiếng ồn rất lớn có thể nhận ra cách nhiều km dưới mặt nước. Tín hiệu thủy âm đặc trưng này sẽ khiến đối phương sớm phát hiện ra đạn ngư lôi phóng tới, cũng như vị trí của tàu ngầm. Điều này giống như trò chơi sinh tử. Ngư lôi VA-111 có thể hạ gục đối phương, nhưng vũ khí săn ngầm của chúng cũng có thể đánh trả và triệt hạ tàu ngầm tấn công.
Chuyên gia quân sự thuộc Học viện Khoa học quân sự Nga, Vadim Kozyulin đánh giá, các nhà khoa học Liên Xô ở thập kỷ 1970 đã tạo ra một sản phẩm vũ khí ưu việt, nhưng những khó khăn về công nghệ chỉ cho phép họ chọn 1 trong 2 yếu tố là tốc độ cao, phát ồn lớn hay chậm mà yên lặng. Đối với tác chiến hải quân hiện tại, yếu tố tàng hình, yên lặng được đánh giá cao hơn. Ngư lôi hoạt động càng yên lặng sẽ càng có nhiều cơ hội triệt hạ đối thủ, mà không gây ra bất kỳ tổn thất phụ nào.
Đây cũng chính là yếu tố để Nga phát triển thế hệ ngư lôi mới thay thế cho VA-111 Shkval.
Công nghệ mới áp dụng trên nền tảng cũ
Theo lời ông Boris Obnosov, ngư lôi Futlyar đã chứng minh được hiệu quả chiến đấu hoàn toàn phù hợp để thay thế cho VA-111. Công nghệ về vật liệu mới, động cơ tuần hoàn đã giúp ngư lôi Futlyar có tầm bắn xa hơn, chính xác hơn và yên lặng hơn.
Ngư lôi dài 7m này mang nhiều nét truyền thống với thiết kế và hình dạng tương đồng với các dòng ngư lôi hiện nay. Điểm đặc biệt của ngư lôi Futlyar chính là hệ thống động cơ hướng trục đặc biệt. Thông tin về loại động cơ ngư lôi đặc biệt này hiện vẫn được giữ bí mật.
“Các nhà khoa học Nga đã giảm được bộc lộ tiếng ồn của ngư lôi bắt hệ thống động cơ hướng trục mới”, ông Boris Obnosov cho biết.
Ngư lôi Futlyar hoạt động gần như yên lặng tuyệt đối ở tốc độ 120km/giờ và tầm bắn đạt tới 60km. Thông số này hoàn toàn vượt trội so với các dòng ngư lôi hiện đại của Mỹ là Mk48 Mod 7 Spiral. Mỗi tàu ngầm lớp Yasen-M và Borey có thể mang 30-40 ngư lôi Futlyar trong nhiệm vụ chiến đấu và đủ khả năng triệt hạ hoàn toàn hạm đội lớn của đối phương trong yên lặng.