Vụ việc bé trai hôn mê trong ô tô: Sự chủ quan có thể trả giá đắt

Khoang xe hơi là không gian kín có thể tích tụ các hợp chất hữu cơ dễ bay hơi. Ảnh minh họa: INT

Mới đây, một bé trai 13 tuổi đột ngột hôn mê sau hơn 1 tiếng hít phải styrene trong ô tô của bố đã gióng lên hồi chuông cảnh báo về nguy cơ hóa chất trong môi trường sống, đặc biệt ở không gian kín như xe hơi.

Hệ lụy khi phơi nhiễm kéo dài với styrene

Bệnh viện Nhi đồng 1 (TPHCM) đã điều trị cho một bệnh nhi (13 tuổi) đang khỏe mạnh bỗng đột ngột bị hôn mê, suy hô hấp, trụy tim mạch. Trước đó, ngày 27/5, bé trai này được bố chở đi bằng xe hơi đến một tiệm sửa xe, bé ngồi chơi trong xe hơi chờ bố vào tiệm trao đổi công việc. Khoảng 1 giờ sau khi quay lại, người bố phát hiện bé đang trong tình trạng hôn mê, lay gọi không đáp ứng nên đưa trẻ tới cấp cứu tại Bệnh viện Nhi đồng 1.

Thời điểm nhập Khoa Cấp cứu, bệnh nhi trong tình trạng nguy kịch, hôn mê sâu, suy hô hấp nặng, có dấu hiệu phù phổi cấp và trụy mạch. Các bác sĩ đã điều trị tích cực với các biện pháp thở máy, vận mạch, chống phù não, kháng sinh. Loại trừ các nguyên nhân chấn thương, ngộ độc thức ăn…, các bác sĩ nghi ngờ trẻ bị ngộ độc khí nên tiếp tục trao đổi với người bố.

Người bố cho biết có ngửi thấy mùi composite trong xe. Trước đó 1 ngày, người bố có mua chai hóa chất với mục đích hàn nhựa và để trong cốp xe. Khi xem thành phần, chai hóa chất có ghi nhựa

polyester lỏng không no 52 – 61%, styrene monomer 39 – 48%. Theo y văn, chất styrene có độc tính rất cao. Việc hít phải mùi hóa chất này có thể gây ra hôn mê, phù phổi cấp, trụy tim mạch và tử vong nếu không được cấp cứu kịp thời.

Theo bác sĩ Nguyễn Huy Hoàng - Trung tâm Oxy cao áp Việt - Nga, Bộ Quốc phòng, sự cố này là minh chứng điển hình cho nguy cơ hóa chất không chỉ giới hạn ở môi trường công nghiệp, mà còn hiện diện ngay trong đời sống thường nhật. Việc một cá nhân khỏe mạnh rơi vào hôn mê sâu chỉ sau một giờ tiếp xúc với hơi styrene trong xe cho thấy lỗ hổng lớn trong nhận thức về an toàn hóa chất và quản lý rủi ro trong không gian kín.

Bác sĩ Hoàng giải thích, hóa chất dễ bay hơi như styrene, khi được lưu trữ hoặc sử dụng không đúng cách trong không gian kín như xe hơi, có thể nhanh chóng tích tụ đến nồng độ nguy hiểm do thể tích nhỏ và thông gió kém, đặc biệt ở điều kiện nhiệt độ cao.

Styrene chủ yếu dùng trong sản xuất nhựa polystyrene, vật liệu composite, cao su, sơn, keo dán và có thể xuất hiện trong các sản phẩm tiêu dùng như vật liệu đóng gói, phụ tùng ô tô, mỹ phẩm. Con người chủ yếu phơi nhiễm qua đường hô hấp khi hít phải hơi styrene. Ngoài ra, tình trạng phơi nhiễm còn có thể xảy ra qua da hoặc đường tiêu hóa (hiếm gặp). Đặc biệt, trong không gian kín, chỉ cần một nguồn rò rỉ nhỏ cũng có thể gây phơi nhiễm cấp tính.

Bác sĩ Hoàng cho biết, việc hít phải styrene nồng độ cao sẽ gây kích ứng mắt, mũi, họng, đau đầu, chóng mặt, lú lẫn, buồn ngủ, mất phối hợp, nặng hơn là hôn mê, phù phổi cấp, trụy tim mạch, thậm chí tử vong nếu không cấp cứu kịp thời. Trong khi đó, việc phơi nhiễm kéo dài với styrene có thể gây rối loạn thần kinh, thay đổi chức năng gan, rối loạn nhịp tim, tăng nguy cơ ung thư. Đặc biệt, trẻ em dễ bị tổn thương hơn người lớn. Do đó, các triệu chứng thần kinh và hô hấp thường nặng hơn, nguy cơ tử vong cao hơn khi phơi nhiễm cấp tính.

Cảnh giác với ngưỡng mùi styrene

Với trường hợp bé trai tại TPHCM, theo giới y khoa, khoang xe hơi là không gian kín, thể tích nhỏ, khả năng thông gió hạn chế, dễ tích tụ các hợp chất hữu cơ dễ bay hơi (VOCs) từ vật liệu nội thất, hóa chất bảo trì, hoặc nguồn bên ngoài.

Nhiệt độ cao trong xe càng làm tăng tốc độ bay hơi và phát thải VOCs, trong đó có styrene. Bên cạnh đó, hệ thống điều hòa ở chế độ “lấy gió trong” mà không đưa không khí mới từ ngoài vào, khiến các khí độc dễ tích tụ nhanh chóng đến mức nguy hiểm.

“Trong sự cố, chai hóa chất hàn nhựa chứa styrene bị để quên trong cốp xe, có thể bịt kín không đúng cách hoặc vật liệu chai xuống cấp, dẫn đến rò rỉ. Styrene dễ bay hơi, hơi styrene nặng hơn không khí, tích tụ ở vùng thấp (nơi trẻ ngồi).

Sau khoảng 1 giờ, nồng độ styrene trong khoang xe có thể vượt xa giới hạn an toàn nghề nghiệp, đạt mức nguy hiểm tức thì cho tính mạng, gây hôn mê sâu và suy hô hấp cấp”, bác sĩ Nguyễn Huy Hoàng giải thích.

Một lưu ý mà các bác sĩ đưa ra là mùi styrene có thể phát hiện ở nồng độ rất thấp. Song, đó không phải là chỉ báo an toàn, vì ngưỡng mùi thấp hơn nhiều so với ngưỡng gây độc. Khi nồng độ tăng cao, mùi có thể biến mất hoặc con người quen mùi, dẫn đến chủ quan và không nhận biết nguy hiểm.

Qua trường hợp này, bác sĩ khuyến cáo, người dân cần xử lý và bảo quản hóa chất an toàn trong phương tiện. Chỉ dùng chai gốc, kín, dán nhãn rõ ràng, đặt trong bao bì phụ chống tràn, tránh ánh nắng, nguồn nhiệt, không để trong khoang hành khách mà nên để ở cốp xe hoặc thùng xe bán tải.

Không tích trữ hóa chất không cần thiết. Thay vào đó, chỉ nên mua lượng vừa đủ, không để lâu trong xe. Không ăn uống/hút thuốc khi xử lý hóa chất. Tránh mang hóa chất về nhà trên quần áo.

Ngoài ra, mọi người cần mở cửa sổ, dùng chế độ lấy gió ngoài thay vì lấy gió trong khi vận chuyển hóa chất hoặc sau khi đỗ xe lâu. Đồng thời, cần bảo dưỡng bộ lọc không khí cabin định kỳ. Giữ nhiệt độ cabin thấp để giảm bay hơi hóa chất.

Vân Huyền